ΜΕΤΑΞΑ CROSSING 4η ημέρα, στο οχυρό Λίσσε με Skoda Yeti 4×4
Καθώς ανοίγω το παραθυράκι της σκηνής για να δω τι καιρός επικρατεί έξω, απογοητεύομαι! Τοπίο στην ομίχλη σήμερα. Ούτε λόγος για ποδήλατο. Και όμως μέσα μου το ήθελα πολύ, το είχα σχεδιάσει, αλλά με τον καιρό στο υψόμετρο και ειδικά αυτή την εποχή, δεν μπορώ να τα βάλω! Παίρνω την απόφαση να αφήσω τη ζέστη του υπνόσακου και να βγω έξω να ανάψω τη φωτιά. Ευτυχώς που αποβραδίς ο Γιάννης σκέπασε με χώμα την πυρά και βρήκα αρκετά κάρβουνα για να την ανάψω.
Έπινα το πρώτο μου τσάι δίπλα στη φωτιά, όταν η ματιά μου έπεσε στην παρακείμενη γωνιά της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, σε μηνύματα που σκάλισαν οι φαντάροι που υπηρετήσαν εδώ. Μια ιστορία ζωής αυτά τα σημάδια πάνω στις πέτρες, τις ταμπέλες, τις ασήκωτες πόρτες των οχυρών.
Ξυπνά και η υπόλοιπη παρέα και όλοι εμφανίζουν μια διάθεση ανεβασμένη. Ο καθένας στη δουλειά του. Η Χρύσα ετοιμάζει το πρωινό, ο Γιάννης κόβει ξύλα για τη φωτιά και η Στέλλα αλείφει με βούτυρο και μαρμελάδα το ψωμί. Ο χάρτης παίρνει τη θέση του επάνω στο τραπέζι και η πορεία της ημέρας έχει ήδη στηθεί. Προορισμός, το οχυρό Λίσσε. Κατηφορίζοντας συναντάμε το ορεινό χωριό Πανόραμα, που θα το ζηλεύανε αρκετοί κάτοικοι των βορείων προαστίων που «επένδυσαν» στη θέα. Στο βάθος, η πόλη της Δράμας τραβά τα βλέμματά μας και αντιλαμβανόμαστε την σημασία ύπαρξης οχυρωματικής γραμμής εδώ πάνω! Αρκετοί σταυροί εμφανίζονται στην πορεία και μας παραξενεύουν. Βέβαια δεν ξέρω πόση σημασία μπορεί να έχει για κάποιον αυτή η αναγραφή των θρησκευτικών συμβόλων και εδαφίων, αλλά μέσα στην Αγία γραφή λέει «να μην πιάνουμε το όνομα του Κυρίου επί ματαίω».
Ο δρόμος για το κάτω Νευροκόπι, με αρκετές στροφές και μεγάλα βιράζ όπου οι φορτηγατζήδες των συνόρων εκμεταλλεύονται στο έπακρο, προκειμένου να φτάσουν λίγα λεπτά πιο σύντομα στον προορισμό τους! Γκρίζο σκηνικό, που καλείται να παραχωρήσει τη θέση του στις κίτρινες σημύδες και τις «σκουριασμένες οξιές» που εμφανίζονται στην περιοχή του Βώλακα, μα δεν το καταφέρνει!
Στην περιοχή του οχυρού, η εικόνα της εγκατάλειψης είναι φανερή! Ανύπαρκτη σήμανση μας οδηγεί κατά λάθος στο παλιό Πολεμικό Λαογραφικό Μουσείο πολεμιστών νομού Δράμας. Χαζεύαμε για λίγα λεπτά το παλιό πέτρινο κτήριο κάνοντας διάφορες εικασίες για το τι μπορεί να βρούμε, αλλά δυστυχώς είναι κλειδωμένο. Μια φωνή ακούστηκε να μας καλημερίζει και ανταποκριθήκαμε στο κάλεσμα για έναν ελληνικό καφέ.
Ήταν η κυρία Ελένη Ξανθοπούλου, που μένει απέναντι και βοηθά με όποιον τρόπο μπορεί στη διατήρηση του Μουσείου. Μετά τον καφέ ξεκινά η ξενάγησή μας στο Μουσείο που δημιουργήθηκε από έναν πραγματικό πολεμιστή της εποχής εκείνης, που θέλησε να διατηρήσει κάποιες μνήμες εν ενεργεία! Πρόκειται για τον κύριο Χαράλαμπο Ξανθόπουλο, ετών 84, που με μεράκι και πολλή αγάπη δημιούργησε και συντηρεί με τις πολύ λίγες δυνάμεις που διαθέτει, τον ιστορικό αυτό χώρο. Κάθε χρόνο στις 6 του Απρίλη, που αναβιώνει η μάχη των οχυρών, αρκετοί από τους επιζήσαντες έρχονταν εδώ να αποδώσουν φόρο τιμής στους πεσόντες στρατιώτες. Το κανονικό Μουσείο του οχυρού Λίσσε ήταν κλειστό και οι ουρανοί ανοιχτοί. Καταρρακτώδης βροχή μάς υποχρεώνει να κινηθούμε πολύ γρήγορα, καθώς ένα σύννεφο ομίχλης ξεκίνησε να σκεπάζει την πλαγιά του οχυρού.
Στήνουμε το Skoda Yeti για την αναμνηστική φωτογραφία.
Το πέρασμα στον νομό Ξάνθης ομιχλώδες, χειμωνιάτικο, με αρκετές λάσπες και νεροφαγώματα που μας φόβισαν λιγάκι για το αν θα περνά το Yeti, αλλά «ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται». Το πολύ έξυπνο σύστημα hill descent, με το οποίο είναι εφοδιασμένο το Yeti ,ανάλαβε να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά! Καλό θα ήταν βέβαια να είχαμε λιγάκι ύψος παραπάνω και ελαστικά all terrain, θα είχε μεγαλύτερες δυνατότητες. Παρόλα αυτά, το πέρασμα στον νομό Ξάνθης ήτανε πλέον πραγματικότητα. Ο χειμώνας είχε κάνει αισθητή την εμφάνισή του! Τα τζάκια λειτουργούν σε γρήγορους ρυθμούς, διαγράφοντας σχέδια που θα τα ζήλευε και ο Juan Miro!
Προς αναζήτηση καταλύματος πλέον, εν όψει της νύχτας που έρχεται γοργά. Το μικρό καταφύγιο της Καλλιθέας είναι κλειστό και ανεβαίνουμε 18χλμ πιο πάνω, στο Δασικό χωριό Ερυμάνθου. Κλειστό και αυτό και με το χιονόνερο να κάνει την εμφάνισή του. Πορεία προς το χωριό Λειβαδίτη με τον ομώνυμο καταρράκτη, αλλά και την παλιά παραδοσιακή ταβέρνα του Καππαδόκα. Ο Βασίλης μάς υποδέχεται ξαφνιασμένος μιας και κάναμε είσοδο στο χωριό από τη χωμάτινη διαδρομή, στην οποία και πάλι το τετρακίνητο τσέχικο μοντέλο μας οδηγεί με ασφάλεια σε λασπωμένο πλέον τερέν, με αρκετά νεροφαγώματα και σκαλοπάτια. Σύντομος δρόμος μεν, με φυτευτές κροκάλες δε! Η μαλακή ανάρτηση του Yeti κάνει τη διαδρομή παιχνιδάκι, μα τα ελαστικά μάς προβληματίζουν αρκετά! Αυτή η «κακή» διάσταση με τα 17άρια ζαντολάστιχα για την εκτός δρόμου οδήγηση, πρέπει να εκλείψει. Για όλους αυτούς που θέλουν ακόμη καλύτερες επιδόσεις σε επίπεδο off-road, συστήνουμε μια τετράδα ελαστικών all-terrene προφίλ 195/60 και ζάντες 16 ιντσών. Τέλος πάντων καταφέραμε τα ακατόρθωτα με το Yeti που άξια έχει αυτό το όνομα. Αυτά τα αυτοκίνητα του ελεύθερου χρόνου, σκοπό έχουν να μας κάνουν ευτυχισμένους! Και εν μέρει τα καταφέρνουν. Όταν κατέβηκα ένα πολύ γλιστερό νεροφάγωμα, η Στέλλα μου είπε: «Φέτος όλες τις εξορμήσεις μας να τις κάνουμε με αυτό το αυτοκίνητο». Έχω οδηγήσει τόσα πολλά αυτοκίνητα αυτά τα 18 χρόνια που εργάζομαι στον ειδικό Τύπο, μα είναι η δεύτερη φορά που θέλω να αγοράσω ένα που με κερδίζει καθημερινά εμένα, τον «καθαρόαιμο τετρακίνητο εραστή της περιπέτειας»!
Ο αέρας έξω λυσσομανά, τα φύλλα δεν μπορούν να αντισταθούν άλλο στην επέλαση του επερχόμενου χειμώνα που προελαύνει ακάθεκτος! Είμαστε αρκετά βρεγμένοι και κουρασμένοι, έτσι ένα ζεστό πιάτο φαγητό στην ταβέρνα φαίνεται να είναι προτιμότερο από το στήσιμο του νοικοκυριού μας. Διαμονή στο διπλανό μικρό αλλά πολύ γλυκό καταφύγιο του Φυσιολατρικού και πολιτιστικού συλλόγου «ο Λειβαδίτης». Τους ευχαριστούμε για τη φιλοξενία που μας προσέφεραν, και ειδικότερα τον κ.Αποστολίδη, που αν και δεν μας ήξερε, μας έσωσε μέσα στη νύχτα από «περιπέτειες».
Δίπλα στο τζάκι με ζεστό καφεδάκι, συζητώντας για τη ζωή αυτών που ζούσαν μέσα στα οχυρά της γραμμής και κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες καλούνταν να είναι κάθε στιγμή έτοιμοι για την προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας μας. Καθώς βγαίνω να φέρω ξύλα για το τζάκι, οι πρώτες νιφάδες χιονιού κάνουν την εμφάνισή τους μεγαλόπρεπα, καταλαμβάνοντας θέση όπου και αν προσγειωθούν. Σηκώνω τους υαλοκαθαριστήρες από τα αυτοκίνητα, και φροντίζω να κατεβάσω τα χειρόφρενα ώστε το πρωί να μην έχουμε κάποια δυσάρεστη έκπληξη! Η θερμοκρασία πέφτει στους -1 και το σκηνικό αλλάζει.
Κείμενο-Φωτογραφίες: Παντελής Τζερτζεβέλης