«Μια τεράστια έκρηξη» – Εξ-Αιρετικό!
Παρακολουθήσαμε το πρόσφατο δημιούργημα του Βασίλη Μαυρογεωργίου, το «Μια τεράστια έκρηξη» στο θέατρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία του ιδίου και του κολλητού του και μόνιμου συνεργάτη του Κώστα Γάκη. Πρωταγωνιστής είναι ο Γιώργος Πυρπασόπουλος, ο οποίος ερμηνεύει τον κεντρικό χαρακτήρα του έργου.
Ο Γιώργος είναι ο πρωταγωνιστής και καταδιώκεται από μία εικόνα, που προέρχεται από τις αμέτρητες sci fi ταινίες που έχει δει και κυρίως τους διάφορους Αρμαγεδόνες, στους οποίους η γη καταστρέφεται από κάποιον μετεωρίτη ή τη γλιτώνει την τελευταία στιγμή. Έτσι και στο όραμα του Γιώργου, ο μετεωρίτης έρχεται απειλητικός για να εξαφανίσει τη ζωή στον πλανήτη- όπως έκανε κάποτε με τους δεινόσαυρους. Όμως ο ηρωικός Γιώργος επιτίθεται πάνω στο πέτρινο κτήνος και το καταστρέφει… Με «μία τεράστια έκρηξη»!
Ακολουθεί η πραγματική ζωή του Γιώργου. Το παιδί γίνεται άντρας και φτάνει η ώρα να διαβεί το κατώφλι του σπιτιού του. Η αλήθεια που βιώνει δεν μοιάζει σε τίποτα με τις ηρωικές ταινίες. Οι άνθρωποι είναι λίγοι, η καθημερινότητα είναι λίγη και η ζωή είναι γεμάτοι με κακούς, παρά με ήρωες.
«Απατεώνες, ψεύτες, κλέφτες, φίλοι που μπροστά σε γλείφουν και πίσω σε θάβουν, βρομιάρες γκόμενες που σου ξεριζώνουν την καρδιά, τη βάζουν στο μπλέντερ και την κάνουν μοχίτο, μίζερη μικροαστική ζωή κολλώντας τιμές στο σούπερ μάρκετ σε κονσέρβες ντομάτας με χυμό ή και με κομματάκια, φτηνή αρχιτεκτονική ως εκεί που φτάνει το μάτι, λεπτά παιχνίδια εξουσίας και εκδίκησης από την Βουλή των Ελλήνων μέχρι τους φουσκωτούς τύπους που σου κάνουν μετακόμιση, μα πάνω απ’ όλα μοναξιά κι αυτή η αίσθηση ότι δεν είσαι παρά ένα μηδενικό και καλύτερα να μην είχες γεννηθεί ποτέ, καλέ μου φίλε Γιώργο…» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δελτίο τύπου της παράστασης.
Αν και ο Μαυρογεωργίου έχει παραδεχθεί, ότι πολλά από τα περιστατικά προέρχονται από προσωπικά του ημερολόγια, η ζωή του Γιώργου εξιστορείται με έναν τρόπο που συνέχεια υπερβαίνει τη ρεαλιστική αποτύπωση. Ο ρεαλισμός, άλλωστε, για τον συγγραφέα, «είναι ένα πέπλο πεζότητας που σκεπάζει τον κόσμο».
Θα έλεγα, πως ο Μαυρογεωργίου έχει βάλει βιώματα και τεχνοτροπίες στο μπλέντερ και τα έχει διυλίσει με τέτοιο τρόπο, ώστε να παράγονται διαρκώς αντιθετικά ζεύγη, που συγκρούονται μεταξύ τους και φτιάχνουν πολλές μικρές εκρήξεις. Το κλασικό συγκρούεται με το μεταμοντέρνο. Το τραγούδι με τον πεζό λόγο. Το όνειρο με την πραγματικότητα. Το παρελθόν με το μέλλον. Η αγάπη για ζωή με την πιο καταθλιπτική ηττοπάθεια. Η δουλειά- αγγαρεία με την τέχνη. Το ψέμα με την αλήθεια. Ο ηρωισμός με το “ζήσε κι άσε τους άλλους να πεθάνουν».
Υπερήρωας καλεί «αδερφή ψυχή»!
Για τον Μαυρογεωργίου ο ήρωας πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα. Γι’ αυτό και κατά τη γνώμη του, ήρωας είναι μόνο ο απελπισμένος άνθρωπος. Ο Γιώργος στο τέλος της διαδρομής, νιώθει ότι έχει πολλά να χάσει. Και δε θέλει πια να γίνει σωτήρας της ανθρωπότητας, καταβάλλοντας το τίμημα.
Εκτός από το όνειρο του σούπερ-ήρωα, το έργο διαποτίζεται από την φαντασίωση της «αδερφής ψυχής», με την οποία είχαμε κάποια μορφή ενότητας πριν γεννηθούμε και πασχίζουμε όλη μας την «υλική» ζωή να τη βρούμε. Είναι- για να είμαστε ειλικρινείς- μια ιδέα εξίσου παιδική με αυτήν του σούπερ ήρωα.
Η ανάγκη ανακάλυψης της λεγόμενης αδερφής ψυχής στοιχειώνει το Γιώργο εξίσου, αν όχι και περισσότερο, από την επιθυμία του να γίνει σούπερ ήρωας καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Στο φινάλε μόνο το ένα όνειρο νικάει και πραγματοποιείται. Το άλλο εγκαταλείπεται. Ο Γιώργος δεν ωριμάζει. Απλά, αντί να ονειρεύεται σαν αγοράκι, το κάνει πλέον σαν κοριτσάκι.
Έξοχες κι αιρετικές εμπνεύσεις
Ο Γιώργος μαλώνει τη μητέρα- Κλυταιμνήστρα:
«Άμυαλη! Στην κάμαρή σου, πάνω στο νυφικό κρεβάτι, που 120 κατασκευαστές επίπλων το έφτιαξαν, που με τον άντρα σου μοιράστηκες και δύο βλαστούς μέσα στη φλογερή σου νιότη του χάρισες, εμένα και τη βαριόμοιρη αδερφή μου που σπουδάζει τώρα στην μακρινή την ΑΚΤΟ (…) είχες το θράσος και κουβάλησες τούτον εδώ τον Αίγισθο, που είναι… πώς να το πω… τελείως μαλάκας.»
Τσακώνεται με τον πατριό του- τον Αίγισθο και τον ακούει όλη η πολυκατοικία. Τον επικό καυγά θα αφηγηθεί η θυρωρός- αγγελιοφόρος:
«Έρχομαι από της πολυκατοικίας το ξακουστό παλάτι, δούλα φτωχή και θυρωρός, και δεν κατέχω λόγο ποιητών και ευστροφία, μα όσα τα ταπεινά μου μάτια αντίκρισαν (…) όσο καλύτερα μπορώ θα σας τα ιστορήσω. Προσβάλλει ο γιος τη μάνα κι ο Αίγισθος, με γυμνό το στέρνο, αφού είχε βγει μόλις από το ντους, υψώνει τη φωνή…»
Όσον αφορά τους ηθοποιούς, ξεχώρισα την Κατερίνα Μαυρογεώργη, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι οι άλλοι δύο, ο Πυρπασόπουλος και η Μαρία Φιλίνη ήταν κακοί. Το σκηνικό δεν είναι εκπληκτικό, ωστόσο απεικονίζει με ακρίβεια το παιδικό σύμπαν μέσα στο οποίο ο πρωταγωνιστής ζει κι ονειρεύεται, ενώ υπηρετεί με άνεση τις ανάγκες της αφήγησης- αστραπή του Μαυρογεωργίου.
Συμπερασματικά, θα έλεγα ότι το «Μια τεράστια έκρηξη», μολονότι άνισο και σε μερικά σημεία κάπως αφελές, εμφανίζει υπέροχες αναλαμπές ενός χαρισματικού δημιουργού.
Γιώργος Σμυρνής