Ηδονοβλεψίες της χλιδής των τουρκικών σίριαλ!
Ένας νέος οδηγούσε σαν τρελός την πανάκριβη μερσεντές του. Το βλέμμα του γυάλιζε! Κάποια στιγμή φρέναρε απότομα. Άρχισε να κοπανάει το κεφάλι του στο τιμόνι. Εκείνη τον είχε απορρίψει… ή κάτι τέτοιο. Και σκέφτηκα τότε: “Τόση δυστυχία πώς μπορεί να χωρέσει σε μία μόνο μερσεντές;”
Αυτές τις σκηνές είδα από ένα απ’ τα πολλά τουρκικά σίριαλ, που έχουν κατακλύσει τα κανάλια της χώρας. Η επιτυχία που έχουν είναι εντυπωσιακή. Οι πάλαι ποτέ αιώνιοι εχθροί μας, αυτοί που και καλά ευθύνονται για όλα τα δεινά της χώρας μας, διότι η τουρκοκρατία μας κράτησε υποτίθεται πολλούς αιώνες, τώρα με τις σαπουνόπερες έρχονται να μας αποζημιώσουν, προσφέροντας πλούσια τηλεοπτική ψυχαγωγία με τα χλιδάτα και καλογυρισμένα μελοδράματα.
Ήρωες γοητευτικοί, επιχειρηματίες, γόνοι μεγιστάνων, καλλιτέχνες παγκόσμιας εμβέλειας, μέσα σε πανάκριβα αυτοκίνητα και σενιαρισμένα κουστούμια, γυναίκες δυναμικές, σαγηνευτικές, διεκδικητικές, γεμάτες αυτοπεποίθηση και σκληράδα, με υπέροχα ρούχα. Μελοδράματα και “θρίλερ” εκτυλίσσονται μέσα σε πανάκριβες επαύλεις, κότερα. Στις τουρκικές παραγωγές η πολυτέλεια ξεχειλίζει!
Πέρα από τα αφελή δράματα των ηρώων, οι πρωταγωνιστές στις τούρκικες σαπουνόπερες, ζουν μέσα στην χλιδή. Κι όταν στην Ελλάδα είμαστε σε μεγάλα οικονομικά ζόρια, εξαιτίας του μνημονίου και της οικονομικής κρίσης, γινόμαστε τελικά ηδονοβλεψίες της τουρκικής χλιδής.
Η μεγάλη αντίθεση της ελληνικής πραγματικότητας προς την εκπληκτική πολυτέλεια που προβάλλουν τα τουρκικά σίριαλ φαίνεται στην παρωδία του Ράδιο Αρβύλα για τις “Χίλιες και μία νύχτες”. Στην σάτιρα αυτή, οι ήρωες Σεχραζάτ- Ονούρ μεταφέρονται στην ελληνική πραγματικότητα. Από πάμπλουτοι κι επιτυχημένοι, γίνονται άνθρωποι που δεν έχουν να φάνε, ελέω μνημονίου. Πηγαίνουν σε κηδείες, μπας και τσιμπίσουν κάνα κόλυβο. Όλη μέρα πεινάνε. Κι όμως παραμένουν φανατικοί πασόκοι. Ακούνε τον ύμνο του ΠΑΣΟΚ και λένε: “το τραγούδι μας!”, το τραγούδι δηλαδή του έρωτά τους.
Αναμφίβολα, οι τουρκικές τηλεοπτικές παραγωγές είναι ακριβές. Η Τουρκία έχει εξελιχθεί, άλλωστε, σε υπερδύναμη στη βιομηχανία θεάματος, που εξάγει σαπούνια όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στη Μέση Ανατολή. Παράλληλα, δείχνει την οικονομική άνθιση και την αυτοπεποίθηση που έχει η τουρκική κοινωνία σήμερα. Και η οποία- σε αντίθεση με τη χώρα μας- δεν περνάει από μνημόνια και μεσοπρόθεσμα, δεν έχει την οικονομία της στην εντατική… Αντίθετα, έχει μια καπιταλιστική ανάπτυξη μεγάλη, με μια οικονομική ελίτ, η οποία παράγει πλούτο και για την ίδια και για την χώρα.
Ένα άλλο θέμα βέβαια είναι πως αυτά τα σίριαλ από τη μία βγάζουν έναν συντηρητισμό, με την μεγάλη προβολή της οικογένειας, ενώ από την άλλη, επιδεικνύοντας διαρκώς τη χλιδή, εμφανίζουν μια νεοπλουτίστικη έπαρση. Αυτά τα σίριαλ αποτελούν μια πολύ λαμπερή βιτρίνα της τουρκικής οικονομικής ελίτ, με τις σπιταρόνες, τα κότερα, τις αμαξάρες και τους τύπους που όταν δεν κάνουν τις φοβερές τους μπίζνες, κυνηγάνε μια γυναίκα που τους έχει κλέψει την καρδιά.
Φυσικά, ακολουθούν νόρμες που ταιριάζουν στο είδος της σαπουνόπερας διεθνώς. Και η ΛΑΜΨΗ με την πάμπλουτη οικογένεια Δράκου ασχολιόταν. Η Δυναστεία ή το Ντάλας είχαν στο επίκεντρο μεγιστάνες. Είναι κοινός τόπος η χλιδή στα σίριαλ, αλλά ο τρόπος και κυρίως η αυτονόητη ευκολία με την οποία μας κατακλύζουν οι γείτονες τις τηλεοπτικές οθόνες με αυτήν την επίδειξη πλούτου, δεν μπορεί να μην μας εντυπωσιάσει. Πόσο μάλλον, όταν η δική μας οικονομία παρουσιάζει αυτά τα χάλια.
Πέρα όμως από την χλιδή, ο βασικός λόγος που τα τούρκικα σίριαλ πετυχαίνουν είναι το μελό. Οι δικοί μας δημιουργοί παραέχουν γίνει μπλαζέ και υπεράνω, για να πετύχουν κάτι, που άλλες εποχές τους ήταν πολύ ευκολότερο- μια δυνατή μελούρα. Οι Τούρκοι δείχνουν ότι το μελό το έχουν στο τσεπάκι. Λιγότερο ψωνισμένοι, μπορούν να πλησιάσουν στην καρδιά του μέσου τηλεθεατή, δίνοντας πιο συναισθηματικά- σε επίπεδα αφέλειας εννοείται!- δημιουργήματα. Κι αυτό εξηγεί την μεγάλη τους απήχηση στο ελληνικό κοινό, που είναι έντονα προκατειλημμένο εναντίον τους, για ιστορικούς λόγους. Κι όμως η τουρκική σαπουνόπερα έκανε την υπέρβαση και ξεπέρασε χρόνια εθνικά μίση και αντιπαλότητες. Ζήτω η σαπουνόπερα!
Προσθέτοντας σε αυτό ότι και στα δικά τους έργα η οικογένεια είναι πάνω από όλα! Αυτό στα δικά μας σίριαλ δεν εμφανίζεται τόσο πολύ, άσχετα αν η ελληνική οικογένεια είναι η καρδιά της κοινωνικής μας ζωής. Έτσι το ελληνικό κοινό πιο εύκολα ταυτίζεται με ένα τούρκικο σίριαλ, παρά με ένα ελληνικό. Ιδίως οι μεγαλύτεροι με τα πιο παραδοσιακά γούστα και αξίες.
Γιώργος Σμυρνής
