Λένα Πλάτωνος: “Η σχέση μου με τον Καβάφη είναι μεταφυσική!”
Η Λένα Πλάτωνος είναι μια από τις πολύπλευρες μορφές της ελληνικής μουσικής. Πιανίστα και συνθέτρια ηλεκτρονικής και έντεχνης λυρικής μουσικής, πρωταγωνίστησε στην ηλεκτρονική σκηνή της δεκαετίας του ’80, ενώ το έργο της αποτέλεσε έμπνευση για έλληνες μουσικούς της electronica τις επόμενες δεκαετίες. Ήδη από το 2008 έχει κάνει το μεγάλο της comeback με τους δίσκους “Σ’ αγάπησα” και “Ημερολόγια”.Συνέντευξη στον Γιώργο Σμυρνή
Η πολύπλευρη μουσικός προσπαθεί να ενώσει τις επιρροές της, από την ηλεκτρονική μουσική των Kraftwerk, το βρετανικό τριπ-χοπ, τη ροκ μουσική, τους μεγάλους κλασικούς συνθέτες με τον ελληνικό στίχο και την ελληνική ποίηση. Έχοντας- όπως παραδέχεται- μεταφυσική σχέση με δύο κορυφαίους ποιητές του ελληνικού μοντερνισμού, τον Καβάφη και τον Καρυωτάκη, έχει μελοποιήσει ποιήματα και των δύο.
Στο πλαίσιο των φετινών της συναυλιών με δύο σημαντικούς τραγουδιστές, η Σαβίνα Γιαννάτου και τον Γιάννη Παλαμίδα μας δίνει συνέντευξη, στην οποία μας μιλάει για τη σχέση της με τον Μάνο Χατζιδάκι, τις απόψεις της για τη μουσική και τα σχέδια της για το μέλλον.
Βλέπουμε ότι στην μουσική σας προσπαθείτε να ενώσετε το έντεχνο λαϊκό τύπου Χατζιδάκι με τον σύγχρονο ηλεκτρονικό ήχο. Πώς μπορεί το έντεχνο να αποκτήσει έναν πιο σύγχρονο ήχο;
Χωρίς να έχω ιδιαίτερο πρόβλημα με τον όρο “έντεχνο λαϊκό” – αχ και να σας άκουγε ο Μάνος – δεν καταλαβαίνω πως το διακρίνετε αυτό μεσ’ στη μουσική μου. Απ’ όλες μου τις δουλειές μόνο η “Τρίτη Πόρτα” με τη Μαρία Φαραντούρη φέρει στοιχεία του λεγόμενου έντεχνου. Τα υπόλοιπα έργα μου, ακόμη κι από τη “Λιλιπούπολη” αρχής γινομένης, μέχρι και τον περσινό Καβάφη, φέρουν στοιχεία ηλεκτρονικής μουσικής και ροκ. Εκτός κι αν θέλατε να πείτε “έντεχνο λυρικό τύπου Χατζιδάκι”, οπότε εκεί αλλάζει το πράγμα και έως και θα συμφωνούσα.
Πόσο βαθιά σας έχει επηρεάσει η μορφή του Μάνου Χατζιδάκι;
Σε δημιουργικό επίπεδο δε θα έλεγα ότι με επηρέασε ο Χατζιδάκις. Όταν τον γνώρισα κουβαλούσα τις επιρροές από το εξωτερικό, Jethro Tull, White Noise, Kraftwerk, τέτοιους καλλιτέχνες. Στη Βιέννη, επίσης, στα φοιτητικά χρόνια, έπαιζα στο πιάνο τραγούδια του, όπως και των Μ. Θεοδωράκη, Α. Καλδάρα κ.α. Μέχρι εκεί, όμως. Η ευλογία της συνάντησης μου με τον Μάνο έγκειται στη γενναιοδωρία και το θάρρος της γνώμης του σε κοινωνικό-πολιτικό-αισθητικό επίπεδο. Αυτά είναι τα στοιχεία της προσωπικότητας του που με επηρέασαν και μένα.
Υπάρχει μια θεατρικότητα στην ερμηνεία των τραγουδιών σας. Πόσο κοντά και πόσο μακριά είναι το θέατρο από τη μουσική; Θα θέλατε να συνθέσετε μία όπερα με πιο ηλεκτρονικό ήχο;
Δεν είναι πάντα κοντά το θέατρο με τη μουσική. Αν ας πούμε τραγουδηθούν θεατρικά τα περισσότερα τραγούδια του Χατζιδάκι, με υπερβολή δηλαδή, σχεδόν θα καταστραφούν. Στα δικά μου πάλι τη δέχομαι τη θεατρικότητα που διακρίνετε, εξ ου και δούλεψα πολύ με τη Σαβίνα Γιαννάτου και τον Γιάννη Παλαμίδα, δυο ερμηνευτές που ενδύνονται ρόλους κάθε φορά. Όπερα με ηλεκτρονικό ήχο έχω ήδη συνθέσει. Αναφέρομαι στο “Αηδόνι του Αυτοκράτορα” το 1987 με τους Φραγκίσκο Βουτσίνο, Σπύρο Σακκά, Άρη Χριστοφέλλη και άλλους κλασικούς-λυρικούς τραγουδιστές.
Ποιές είναι οι κυριότερες μουσικές σας επιρροές- ελληνικές και ξένες;
Από τους κλασικούς, λατρεύω τον Bach, τον Scriabin, τον Mahler, τον Chopin. Γαλουχήθηκα ακόμη με Beatles, Led Zeppelin, Janis Joplin, καλλιτέχνες και συγκροτήματα της χίπικης νιότης. Σήμερα μου αρέσουν πολύ οι Portishead, ο Peter Gabriel, οι Radiohead, οι Massive Attack και περιμένω πάντα ανυπόμονα τις νέες κυκλοφορίες τους. Από τον ελληνικό χώρο ειλικρινά δεν έχω τι να σας απαντήσω αυτή τη στιγμή.
Μελοποιείτε ποιητές, όπως πολλοί συνθέτες στην Ελλάδα. Γιατί κάθε μουσικοσυνθέτης που σέβεται τον εαυτό του στη χώρα μας “οφείλει” να μελοποιήσει κάποιον ή κάποιους ποιητές;
Μην το συγκεκριμενοποιείτε. Και στην άλλη μεριά του Ατλαντικού ο Lou Reed πρόσφατα σχετικά καταπιάστηκε με τον Edgar Allan Poe, όπως και η Marianne Faithfull τραγούδησε Bertolt Brecht. Στην Ελλάδα ζούμε, τη χώρα των ποιητών και μάλιστα με πολύ σπουδαίο έργο οι περισσότεροι, επομένως πάντα αποτελούσε και θα αποτελεί πρόκληση η μελοποίηση τους.
Καβάφης- Καρυωτάκης: Σε ποια διαφορετικά μουσικά ταξίδια σας έβαλαν δυο ομολογουμένως διαφορετικοί, αλλά σίγουρα επαναστατικοί ως προς τη φόρμα ποιητές για την εποχή τους;
Η σχέση μου με τους δύο συγκεκριμένους ποιητές θα χαρακτηριζόταν μεταφυσική, σας το υπογράφω αυτό. Τους μελοποίησα βυθισμένη σ’ ένα ατομικό σύμπαν ηχητικών πολυμορφικών συμβόλων και λαμβάνοντας σοβαρά υπ’ όψιν την δική τους αγωνία για τα βάσανα του σώματος και της ψυχής τους.
Πώς βλέπετε το μέλλον του ελληνικού τραγουδιού; Μπορούν οι δύσκολοι καιροί που περνάμε τελευταία, να οδηγήσουν τις έτσι κι αλλιώς συντηρητικές δισκογραφικές, σε πιο “ασφαλείς” επιλογές;
Οι ασφαλείς επιλογές των συντηρητικών – όπως λέτε – δισκογραφικών δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, δε σχετίζονται δηλαδή με την κρίση. Αν δε βρισκόταν μπροστά μου ο Γιώργος Χρονάς το 2008 πιθανώς να μην είχε ακόμη γίνει το περιβόητο comeback της Πλάτωνος και να μη μου ζητούσατε τώρα συνέντευξη. Το ίδιο ισχύει και για τον Καβάφη που μπόρεσε να το εκδώσει η Inner Ear, μια από τις καλύτερες και πιο ανεξάρτητες εταιρείες αυτή την εποχή.
Ποιά είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;
Ετοιμάζω έναν καινούργιο δίσκο με τη συμμετοχή μιας στιχουργού και ερμηνεύτριας που μάλλον θα σκάσει ως έκπληξη. Νωρίς ακόμη να μπω σε λεπτομέρειες.
Tη Δευτέρα 11 Ιουλίου η Λένα Πλάτωνος εμφανίζεται στη Βαβυλωνία του Μύλου μαζί με τη Σαββίνα Γιαννάτου και τον Γιάννη Παλαμίδα.
Θα παρουσιάσουν 13 μελοποιημένα ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη αλλά και επιλεγμένα τραγούδια από όλη την δισκογραφία της Λένας Πλάτωνος.
Κερδίστε προσκλήσεις!