Έγκλημα, τιμωρία, λεφτά, δολοφονία συνταξιούχου- 2ος χρόνος
Από 23 Οκτωβρίου 2011, συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά για περιορισμένες παραστάσεις, το έργο με τίτλο «Έγκλημα, τιμωρία, λεφτά, δολοφονία συνταξιούχου» του Σουηδού συγγραφέα Ματίας Άντερσον σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη από την ομάδα ΝΑΜΑ, στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου Επί Κολωνώ.
Ο κεντρικός ήρωας του έργου του Άντερσον, ένας επίδοξος συγγραφέας, εμπνεόμενος από το Έγκλημα και Τιμωρία, αποπειράται ενώπιον ενός ακροατηρίου, να ολοκληρώσει ένα πολλά υποσχόμενο έργο, που φιλοδοξεί να σχολιάσει σημερινές κοινωνικές καταστάσεις. Η απειρία του εν λόγω αφηγητή – συγγραφέα θα οδηγούσε το έργο σε μια επιφανειακή προσέγγιση, αν οι στερεοτυπικοί κοινωνικοί χαρακτήρες του, που ζωντανεύουν μέσα από τις σκέψεις του, δεν αυτονομούνταν φέρνοντάς τον σε αμηχανία και δεν ζωντάνευαν με χιούμορ τη δική τους αληθινή εκδοχή.
Ο Άντερσον με αυτόν τον ευρηματικό τρόπο θέτει το ερώτημα αν μπορεί να υπάρξει δικαιολογημένη βία σε ένα σύγχρονο πλαίσιο, για να σχολιάσει ταυτόχρονα με ανατρεπτικό χιούμορ προβλήματα της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας.
Η Ομάδα Νάμα καταπιάνεται και πάλι με ένα έργο που αφορά την σύγχρονη κοινωνία, αναδεικνύοντας θέματα που την προβληματίζουν, αλλά που κινείται όμως αυτή τη φορά με χιούμορ, στα όρια μεταξύ ρεαλισμού και παράλογου. Ένας από τους στόχους των σκηνοθετικών και εικαστικών επιλογών ήταν το ύφος της παράστασης να βρίσκεται στον αντίποδα της βαριάς ατμόσφαιρας του έργου του Ντοστογιέφσκι.
Μετάφραση: Γιάννης Ράμος
Σκηνικά: Γιώργος Χατζηνικολάου
Κοστούμια: Δάφνη Λαρούνη, Γ. Χατζηνικολάου, Μαρία Αναματερού
Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Δάφνη Λαρούνη
Μουσική επιμέλεια: Δάφνη Λαρούνη, Φίλιππος Ράσκοβιτς
Σημείωμα σκηνοθέτη από το πρόγραμμα της παράστασης
Και η αλήθεια και το πρέπον δύσκολα προσδιορίζονται. Μόνο μεγάλοι στοχαστές καταφέρνουν αραιά και που να κάνουν βήματα σε σωστή κατεύθυνση, δίνοντας ώθηση για ανακαλύψεις, νέες προσεγγίσεις ή κοινωνικές εξελίξεις. Συνήθως το λάθος στις απαντήσεις που δίνονται έχει τις ρίζες του στο ίδιο το ερώτημα όπως έχει τεθεί. Γι’ αυτό και η μεγαλύτερη προσφορά μεγάλων διανοητών και καλλιτεχνών, όπως ο Ντοστογιέφσκι εν προκειμένω, είναι ότι έθεσαν ουσιώδη ερωτήματα με τρόπο που είτε μέσα από κοινωνικές διεργασίες κατόπιν, είτε με τη συνέχιση του έργου τους από άλλους διανοητές, να προσεγγίζεται συνεχώς η αλήθεια με νέα συμπεράσματα και να επαναπροσδιορίζονται οι αξίες. Στο σύγχρονο κόσμο ο προβληματισμός γύρω από τη χρήση βίας καθώς και τις προϋποθέσεις που θα τη δικαιολογούσαν δεν έχει μονοσήμαντη απάντηση: ένας αμυντικός πόλεμος ή ένας πόλεμος για την επιβολή διεθνών κανόνων δικαίου, η ποινή του θανάτου και εν γένει η χρήση βίας για τιμωρία, η τρομοκρατική δράση ενάντια σε αυταρχικά καθεστώτα κ.ά. δεν είναι ξεκάθαρο, μέσα στο σύστημα αξιών που επικρατεί, αν είναι θεμιτές ή αθέμιτες δράσεις. Ένα τέτοιου είδους δίλημμα είναι και το έγκλημα σε βάρος ενός ανθρώπου για το καλό του συνόλου, ένα δίλημμα που διατύπωσε ο Ντοστογιέφσκι στο Έγκλημα και Τιμωρία. Το έργο του Άντερσον αποτελεί ένα ευφυές σχόλιο πάνω σ’ αυτό το δίλημμα εγγεγραμμένο στις σημερινές κοινωνικές συνθήκες, σχολιάζοντας ταυτόχρονα με χιούμορ τα σύγχρονα προβλήματά της.
Η Ομάδα ΝΑΜΑ αγάπησε αυτό το έργο για το περιεχόμενο των νοημάτων του αλλά και γιατί αποτελεί μια ευρηματική σύνθεση ρεαλισμού με στοιχεία θεάτρου του παράλογου και παρωδίας.