“Graveyard Cafe Band/ελευθερία ή θάνατος” – Αμύνεσθαι περί πάρτης!

Το project των Bijoux de Kant, σε μουσική Κώστα Δαλακούρα και σκηνοθεσία – σκηνογραφία του Γιάννη Σκουρλέτη, κάνει αναφορές στους Έλληνες ρομαντικούς, εστιάζοντας στην πρώτη περίοδο της δημιουργίας του νέου ελληνικού κράτους (με την επανάσταση του 1821) και δίνουν μια ατμόσφαιρα του πατριωτικού κλίματος της εποχής, η οποία έρχεται σε διάλογο και σε σύγκρουση με τη μουσική. Οι Έλληνες ρομαντικοί είναι οι αγαπημένοι της ομάδας και από άλλες παραστάσεις τους.

Ο γενναίος αγωνιστής, η μητέρα Ελλάδα και το χρυσοπρόσωπο αρπαχτικό- ο αετονύχης (;) με τα γουναρικά- είναι οι 3 πλευρές του ίδιου νομίσματος- τα συστατικά από τα οποία οικοδομήθηκε το νέο ελληνικό κράτος και η ελληνική συνείδηση. Ο πατριωτικός λόγος παρουσιάζεται, για να “γίνει κομμάτια” μέσα από μια μουσική, που του αφαιρεί κάθε στόμφο. Αν και οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι μιλούν για τη γενιά της επανάστασης και εξ ονόματός της, αυτό που εμένα μου έβγαλαν είναι ένας αντί-πατριωτικός λόγος. Ίσως αυτό να είναι το μεταμοντέρνο καταστάλλαγμα της προσέγγισής τους πάνω στον ρομαντισμό.

Νεκροί και ζωντανοί performers ανεβαίνουν στη σκηνή για να τραγουδήσουν στίχους και λόγια από τον Κάλβο και το Σολωμό, μέχρι τον Κωστή Παλαμά, τον Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και την Κατερίνα Γώγου. Η ιδέα του θανάτου, με εικόνες που φτάνουν ακόμα και στα όρια του splatter, είναι πανταχού παρούσα.

Σε μια πολύ δυνατή στιγμή της performance, ο Θεμιστοκλής Καρποδίνης απαγγέλλει το “Μια Πίκρα” του Κωστή Παλαμά συγκλονιστικά. Με μεγάλο πάθος και μια έντονη σωματικότητα, στα όρια του μαζοχισμού, τόσο που θυμίζει κάτι από Βιεννέζο αξιονιστή, ο ηθοποιός έδωσε όλη την ένταση και όλη τη δραματικότητα του ποιητικού λόγου σε ένα υπέροχο δημιούργημα του Παλαμά. Αυτό το σημείο της παράστασης, ήταν νομίζω το πιο έντονο, ενώ με εξέπληξε και το φινάλε, όπου οι τρεις performers τραγουδούν το Children of the revolution των T-Rex (vid).

Από θεατρικής άποψης η παράσταση θα έλεγα- υπεραπλουστεύοντας- ότι είναι ένας funky Τερζόπουλος. Υπάρχουν στοιχεία σωματικού θεάτρου και εξπρεσιονισμού, στα όρια της παρωδίας ή αποδόμησης. Παράλληλα, οι μουσικές επιλογές, η glam rock (βλέπε Bowie, Eno, T-Rex κτλ) και η disco αισθητική και ενδυματολογία, δίνουν έναν σαφώς πιο “τρελό” χαρακτήρα στην σύλληψη.

Από μουσικής απόψεως, ο ρομαντικός λόγος επενδύεται μουσικά με πολλά διαφορετικά είδη, κυρίως δυτικότροπα. Το θέμα Ελλάδα και Δύση, ή Ελλάδα και δυτικοποίηση, προσεγγίζεται με έναν υπαινιχτικό τρόπο, αν και αφήνεται στα “παιχνίδια της μουσικής”.

Θα έλεγα, πάντως, ότι δεν ξεχωρίζεις αν είναι θέατρο με μουσική ή μουσική με θέατρο και αυτό δημιουργεί δύο δυσλειτουργίες. Από τη μία, οι ηθοποιοί τραγουδούν υπερβολικά πολύ, με αποτέλεσμα η παράστασή τους να γίνεται στατική σε αρκετά σημεία. Από την άλλη, ο ήχος δεν ήταν τόσο καλός, ώστε να υποστηρίξει τις τόσες πολλές μουσικές αναφορές. Και καλά όταν μπαίνουν μέσα στοιχεία δημοτικού τραγουδιού, ηλεκτρονικής μουσική ή των T-Rex. Αλλά όταν μέσα στο μουσικό παιχνίδι μπαίνει ο Beethoven με την “Ωδή στη Χαρά” και ο ήχος ακούγεται χειρότερα και από ring tone κινητού, το πράγμα προβληματίζει.

Συνολικά, βρήκα το εγχείρημα ευχάριστο και ενδιαφέρον, ενώ υπάρχει γνώση των θεμάτων και πίστη στο εγχείρημα από τους συντελεστές. Ακόμα και μέσα από τις αδυναμίες του, έβγαζε δύναμη. Πιστεύω, όμως, ότι είναι ακόμα ένα έργο σε εξέλιξη. Με περισσότερα σημεία θεατρικότητας και απαγγελίας και πιο στοχευμένα τα μουσικά μέρη, θα μπορούσε η σύλληψη να προχωρήσει ακόμα περισσότερο.

Γιώργος Σμυρνής

Η παράσταση θα παρουσιαστεί για οκτώ μόνο παραστάσεις στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης 5,6,7,8 & 12,13,14,15 Δεκεμβρίου στις 21.30