Ξύλο και θεάματα!
Άρτο και θεάματα (panem et circenses) πρόσφεραν οι Ρωμαίοι ηγέτες στους πολίτες, ώστε να τους έχουν ικανοποιημένους και να κάθονται φρόνιμοι. Αυτήν την λογική ακολουθούσαν και οι Έλληνες πολιτικοί με το πελατειακό μοντέλο, στις εποχές των παχιών αγελάδων.
Τώρα που λεφτά δεν υπάρχουν, λόγω της οικονομικής κρίσης, οι πολιτικοί δεν μπορούν να μοιράζουν “ψωμί”. Και τη θέση του έχει πάρει το ξύλο. Είναι προφανές, ότι σε δύσκολες περιόδους, που δεν μπορείς να κάνεις τον κόσμο να χαρεί με παροχές και τον έχεις εναντίον σου, ακολουθείς πιο σκληρές μορφές διακυβέρνησης. Και από κάποιους από αυτούς που βγαίνουν στο δρόμο, επειδή δεν έχουν “άρτους” και από την μεριά του κράτους, που προσπαθεί να κρατάει σφιχτά τα λουριά, καθώς είναι αναγκασμένη- λόγω του εκτροχιασμένου χρέους- να περνάει όλο και πιο επώδυνα μέτρα. Κι επειδή ψωμί δεν μπορεί να δώσει ούτε η κυβέρνηση που απέρχεται, ούτε κι εκείνη που θα έρθει σε λίγο, η σκληρή διακυβέρνηση θα κρατήσει για καιρό.
Αυτή η εικόνα επαναλήφθηκε και χθες, στην θλιβερή επέτειο της δολοφονίας Γρηγορόπουλου. Γεγονός είναι πάντως ότι τα επεισόδια δεν είχαν την έκταση άλλων ετών. Ίσως γιατί το θέμα έχει αρχίσει να ξεθυμαίνει. Ίσως γιατί η αστυνομία δρα πλέον πιο αποφασιστικά και προληπτικά. Πάντως υπήρξαν κάποια βίαια επεισόδια.
Όσο για τα θεάματα, αυτά εδώ και χρόνια -ίσως από το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων- έχει πάψει να τα προσφέρει η πολιτική. Έτσι και αλλιώς και ο κόσμος δεν είναι παθιάζεται πια με τους πολιτικούς και τα κόμματα, αλλά και οι πολιτικοί μας πλέον κάθε άλλο παρά θεαματικοί είναι.
Τα θεάματα τα προσφέρουν πια τα κανάλια. Και ως επί τον πλείστον είναι προϊόντα όχι ιδιαιτέρως ποιοτικά και τον τελευταίο καιρό όλο και πιο φθηνά. Προϊόντα εύπεπτα και απλοϊκά- τα οποία η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη τα είχε χαρακτηρίσει αποβλακωτικά. (Αυτόν τον χαρακτηρισμό εγώ δεν τον υιοθετώ, γιατί δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι αποβλακώνονται, ως επί το πλείστον, από μόνοι τους. Κι ας μην τα ρίχνουμε όλα στην τηλεόραση).
Επίσης, η ίδια η βία είναι ένα θέαμα, κάτι που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει. Άλλους τους παθιάζει. Άλλους τους κάνει να αγανακτούν. Άλλους να υποφέρουν. Σε όλες τις περιπτώσεις, πάντως, προκαλεί αυτό που όλα τα κανάλια επιθυμούν για τα τηλεοπτικά τους προγράμματα: έντονα συναισθήματα!
Γιώργος Σμυρνής