Ο Γιώργος Ψυχογιός αυτοσχεδιάζει: Από μπαρόκ μέχρι … ροκ!
Ο Γιώργος Ψυχογιός, μια ξεχωριστή και σπουδαία περίπτωση συνθέτη, πιανίστα, ακκορντεονίστα και αυτοσχεδιαστή, έδωσε το δικό του πιανιστικό ρεσιτάλ στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση.
Ο sui generis καλλιτέχνης με την μεγάλη μουσική του εξέλιξη, έχει εξοικείωση με ολόκληρο το φάσμα, από τα πλέον τονικά έως τα ατονικά ιδιώματα. Για τον ίδιο, ο καθαρός αυτοσχεδιασμός είναι το ζητούμενο. Δηλώνει κλασικός πιανίστας με χόμπι την τζαζ. Ιδιαίτερη είναι η σχέση του με τις μπετοβενικές σονάτες (ερμηνεία, εμβάθυνση, διασκευή, αποδόμηση, επανανακάλυψη) και την πολύπλευρη ιδιοφυΐα του Keith Jarrett.
Στο αυτοσχεδιαστικό του ρεσιτάλ στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών μέσα από το πιάνο, το οποίο “ξεψάχνισε”. Μέσα από τις πολύπλοκες και μεγάλες χρονικά ερμηνείες του, περνούσε με χαρακτηριστική άνεση από διάφορα είδη μουσικής. Ο χρόνος στο έργο του μοιάζει να σχετικοποιείται ή και να καταργείται: όπως παραδέχεται, όταν αυτοσχεδιάζει βιώνει τον δικό του “μη ρεαλιστικό χρόνο”. Παράλληλα, ο χρόνος της μουσικής σχετικοποιείται, καθώς βλέπουμε τις εποχές και τα μουσικά είδη να αναμειγνύονται χωρίς χάσματα. Από το μπαρόκ, στους κλασικούς χρόνους, τον ρομαντισμό, περνάμε την άλλη στιγμή στον ιμπρεσιονισμό των Ραβέλ, Ντεμπισί, στην τζάζ, αλλά ακόμα και στη ροκ. Και αντιστρόφως.
Κλιμάκωση και αποκλιμάκωση υπάρχει τόσο στην ένταση, όσο και στον ρυθμό. Από τις πιο απαλές μελωδίες, σε ένα ανελέητο σφυροκόπημα του πληκτρολογίου. Κι επίσης, από το αργό παίξιμο, αλλάζει και ακολουθεί έναν εκρηκτικό ρυθμό. Ο Ψυχογιός προσπαθεί να εξαντλήσει τις μουσικές δυνατότητες του οργάνου του.
Επίσης, παθιάζεται πάρα πολύ. Και επειδή είναι αυτοσχεδιαστής πολύ απελευθερωτικός, το πάθος του λειτουργεί θετικά. Ενώ παίζει με το πιάνο, χτυπάει τα πόδια ρυθμικά και ο μουσικός συνοδεύει τις μελωδίες του με τη φωνή του. Δεν μπορεί να μην ταυτισθεί με τους ήχους. Οι ήχοι αυτοί είναι η καλλιτεχνική του περιουσία, το είναι του. Κι όταν ερμηνεύει, γίνεται περίπλοκος, απλώνεται, πολλαπλασιάζεται και διαλύεται! Αξιοθαύματος πραγματικά!
Όπως δηλώνει ο ίδιος: “Στο πιάνο έχεις δέκα φωνές με τα δυο σου χέρια. Εκατοντάδες νότες δημιουργούν εκατομμύρια ηχητικά σύννεφα με αποτέλεσμα τον βαθιά συναισθηματικό ήχο του πιάνου. Κάθε νότα, μετά την άλλη, πρέπει να είναι απόλυτα ενωμένη και για να παίξεις λεγκάτο- δηλαδή ενωμένο ήχο- πρέπει να ενώσεις αμέτρητα μικρά διακεκομμένα χρονικά περιθώρια- πρέπει να βυθίσεις τη σκέψη σου σε κάθε πλήκτρο”.
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
– Το 1993 εκτελέσθηκε σε παγκόσμια πρώτη το έργο του για έγχορδα και πιάνο ‘Θάλασσα από Μώβ’.
– Το 1994 συμμετείχε στον παγκόσμιο διαγωνισμό για νέους συνθέτες ‘Enseble Modern du Montreal’ του Καναδά και απέσπασε τη Β΄ Εύφημο Μνεία ανάμεσα σε 130 υποψηφίους.
– Το 1995 έγραψε το πρώτο κονσέρτο για βιολί και ορχήστρα, ‘Ο θάνατος του Tango’, για ακορντεόν και μικρό σύνολο πνευστών – κρουστών, εγχόρδων και κλασικής κιθάρας.
– Το 1999 παίχθηκε στο “Παλλάς” το συμφωνικό έργο του με τίτλο “Μέδουσα” από τη σύγχρονη ορχήστρα της ΕΡΤ.
– “H παράξενη αγάπη μιας λεύκας και ενός αλόγου”, για πιάνο και μικρή ορχήστρα (1999).
– Με αυτή την παρτιτούρα συμμετείχε και τιμήθηκε στην 10η Μπιενάλε της Βενετίας (2006), ως ο μοναδικός Έλληνας Συνθέτης, μαζί με τον Μίκη Θεοδωράκη.
– Το “Manos for Astor” έργο για ακορντεόν και ορχήστρα εγχόρδων (2000).
– Το 2001 ηχογραφήθηκε από τη σύγχρονη Ορχήστρα της ΕΡΤ το έργο του “Βαθύ Μπλε”, για πιάνο και έγχορδα.
– “H πάλη για βιολί”, για πιάνο και αφηγητή (2003).
– “Ecuador”, για ορχήστρα εγχόρδων (2003).
– Το 2004 ηχογραφήθηκε το έργο “Ecuador” για έγχορδα και το “Βαθύ Μπλε Νο 2′, από τη Σύγχρονη Ορχήστρα της ΕΡΤ.
– Το 2004 εκδόθηκε σε πανελλήνια πρώτη έκδοση μέρος των έργων του Γιώργου Ψυχογιού, αποκλειστικά από το μουσικό οίκο Μ. Νικολαίδης.
– Το 2004 συνέθεσε και ηχογράφησε την πρώτη του δουλειά για Jazz Trio ΄Changing΄.
– To 2006 ηχογραφήθηκε το Haiku έργο που βασίζεται σε ποίηση του Χρήστου Τουμανίδη
ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ:
– Resurrection… a jazz sensation (2006)
– Love obsession… a jazz sensation 2 (2007)
– The art of melancholy (2011)
Γιώργος Σμυρνής