Πετυχημένο ή αποτυχημένο το σποτ της ΝΔ με τα παιδιά;
“Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά. Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα” λέει ο Διονύσης Σαββόπουλος σε τραγούδι του. Βέβαια, όταν ένας Σωκράτης λέει ότι δεν ξέρει τίποτα, είναι δύσκολο να πιστεύεις ότι ένα μικρό παιδί ξέρει τα πάντα- δεν τα ξέρει. Αλλά τα παιδιά δεν είναι και τελείως ηλίθια και- στην περίπτωση της διαφήμισης της τελευταίας διαφήμισης της ΝΔ- φέρνουν σε θέση αμηχανίας το δάσκαλο τους, ρωτώντας τον γιατί η Ελλάδα δεν είναι κι αυτή στην Ευρώπη, μαζί με τις άλλες χώρες, (για να παίζουν παρέα;!).
Αν δεν συνέβαινε το περιστατικό με τον Κασιδιάρη, επίκεντρο της πολιτικής σύγκρουσης θα ήταν το διαφημιστικό σποτ της ΝΔ για τα παιδάκια, που ρωτάνε τον δάσκαλο γιατί η Ελλάδα δεν είναι με τις άλλες χώρες στην Ευρώπη. Αυτό αφενός δείχνει ότι χάθηκε μία ευκαιρία να βρεθεί η πολιτική διαφήμιση στο επίκεντρο, αφετέρου αναδεικνύει την φτώχια του πολιτικού επιχειρήματος σε αυτές τις εκλογές (σαν να μην υπάρχει κανένα διακύβευμα, παρά μόνο οι γελοιότητες του Κασιδιάρη και το αν πρέπει να χρησιμοποιούνται παιδιά σε πολιτικές διαφημίσεις).
Οι άλλες παρατάξεις έσπευσαν να καταγγείλουν τη Νέα Δημοκρατία για την χρησιμοποίηση των παιδιών στην πολιτική διαφήμιση, αφήνοντας να εννοηθεί πως είναι κάποια φοβερή εκμετάλλευση και ότι πρέπει να παρέμβει το ΕΣΡ. Από την πλευρά της, η ΝΔ αντιτείνει πως πολιτικές διαφημίσεις υπήρχαν και στο παρελθόν και θυμήθηκαν την Αννούλα της αλλαγής, το 1985, με τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Όντως, είναι υπερβολική η επίθεση στη Νέα Δημοκρατία για την χρήση παιδιών στην διαφήμισή της, ιδίως από την στιγμή που δεν τα βάζει να κάνουν και τίποτα το φοβερό. Από την άλλη, όμως, το επιχείρημα ότι υπήρχαν και άλλες πολιτικές διαφημίσεις με παιδιά δεν την “αθωώνει” και πλήρως. Οι διαφημίσεις που ανέφερε είχαν θετικό πολιτικό μήνυμα και δεν ήταν αρνητικές ή γκρίζες διαφημίσεις.
Ίσως αυτό που ενόχλησε περισσότερο ήταν η χρήση παιδιών σε διαφήμιση με αρνητικό και εμμέσως δυσφημιστικό μήνυμα για τον πολιτικό τους αντίπαλο. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί και ενοχλητικό και κάπως αντιδεοντολογικό, με την έννοια ότι υπονοεί πως η άλλη πλευρά δεν νοιάζεται για τα παιδιά της Ελλάδας ή πως μόνο η ΝΔ προστατεύει τα παιδιά. Μόνο υπό αυτό το πρίσμα μπορεί να κατηγορηθεί η διαφήμιση αυτή. Κατά τ’ άλλα, δεν μπορείς να την κατηγορήσεις ότι εκμεταλλεύεται τα παιδιά, αφού όλοι το κάνουν.
Για το κατά πόσον η διαφήμιση πέτυχε το στόχο της, οι απόψεις διίστανται. Άλλοι την βρήκαν έξυπνη, άλλοι άνευρη, άλλοι αντιαισθητικοί και άλλοι ηλίθια.
Σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «τα Νέα», καταγράφονται απόψεις ειδικών για το ζήτημα. “Έξυπνη καμπάνια” την χαρακτήρισε η καθηγήτρια Κοινωνικής και Πολιτικής Ανάλυσης στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Λίζα Τσαλίκη. Η καθηγήτρια εξήγησε:
“Η ΝΔ εφαρμόζει το δόγμα του σοκ: Πατάει πάνω σε μια κοινωνικά αποδεκτή αξία, τα παιδιά, και στόχο έχει να ταρακουνήσει και να σοκάρει. Η διαφήμιση είναι σαν να σου λέει: Εσύ τι κάνεις; Φροντίζεις για το μέλλον της χώρας, όταν φροντίζεις για το μέλλον των παιδιών, τα υπερασπίζεσαι και τα προστατεύεις. Το συγκεκριμένο σποτ δεν εκμεταλλεύεται κάτι και δεν είναι το μόνο που στηρίχθηκε στα παιδιά για να στείλει το μήνυμά του.”
Κατέληξε η κυρία Τσαλίκη: “Τα παιδιά και οι γονείς που θα το παρακολουθήσουν θα καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για επικοινωνιακό παιχνίδι. Το κοινό δεν είναι χαζό και το εκλογικό σώμα είναι πιο ώριμο και πιο κριτικό σε ό,τι προβάλλεται, από όπου και αν προέρχεται.”
Δεν έχουν όλοι πάντως την ίδια άποψη με την κ. Τσαλίκη για τη… νοημοσύνη του σποτ. Ο Δημήτρης Χαραλάμπης, επίσης καθηγητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο, βλέποντας το σποτ, το χαρακτήρισε άνευρο, αδιάφορο και αναποτελεσματικό. Εκτίμησε ότι κανείς δεν πρόκειται να αποφασίσει τι θα ψηφίσει από μία τέτοια διαφήμιση. Η βασική του αντίρρηση σε αυτήν την διαφήμιση είναι ότι σου δείχνει κάποια παιδάκια να ρωτάνε γιατί η Ελλάδα δεν είναι στην Ευρώπη και να στενοχωριούνται, αλλά δεν σου εξηγεί γιατί πρέπει να στενοχωριούνται. Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα, για να έχει κάποια δύναμη το μήνυμα, θα έπρεπε να συνοδευτεί με εικόνες χάους και καταστροφής και κοινωνικής διάλυσης- ό,τι δηλαδή πιστεύει ο ίδιος ο Χαραλάμπης ότι θα συμβεί στην Ελλάδα, σε περίπτωση που η χώρα μας βγει από το Ευρώ.
Επίσης, με δεδομένο ότι ο κ. Χαραλάμπης έχει υπάρξει για αρκετά χρόνια αντιπρόεδρος του ΕΣΡ, εκτίμησε ότι το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο δεν θα μπορούσε να παρέμβει σε μία τέτοια διαφήμιση για την χρήση των παιδιών, αφού δεν γίνεται τίποτα ακραίο.
Γιώργος Σμυρνής