Σταμάτης Κραουνάκης: Η νέα γενιά πρέπει ν’ αφήσει το βόλεμα και να δουλέψει!
Χωρίς να “μασάει” τα λόγια του, ο Σταμάτης Κραουνάκης χρησιμοποιεί μια πολύ χαρακτηριστική “αργκό” έκφραση (την οποία θα διαβάσετε παρακάτω) για να περιγράψει τη στάση των νέων απέναντι σε όσα συμβαίνουν. Ο πολυτάλαντος δημιουργός μίλησε στο monopoli.gr με αφορμή την παράσταση “Δε μασάμε!!! 2012 φιλιά!”, που παρουσιάζει μαζί με την ομάδα Σπείρα-Σπείρα στον Ελληνικό Κόσμο, η οποία αποτελεί μια καλλιτεχνική απάντηση στα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα. Μια παράσταση που ξεκίνησε σαν κρυφή συνωμοσία, διαδόθηκε από στόμα σε στόμα και εξελίχθηκε σε μεγάλη επιτυχία! Επιπλέον, ο Σταμάτης Κραουνάκης έδωσε τη δική του οπτική για την κρίση, την ελληνική κοινωνία, τη σημερινή κυβέρνηση και το μέλλον. Συνέντευξη στον Ορέστη Βέλμαχο
Η νέα παράστασή σας έχει τίτλο «Δεν μασάμε». Αισιόδοξο το μήνυμα…
Οπωσδήποτε, αισιόδοξοι πρέπει να είναι όλοι οι Έλληνες.
Από πού απορρέει αυτή η αισιοδοξία, από τη στιγμή που όλα γύρω μας καταρρέουν;
Από το ότι η Ελλάδα έχει περάσει πολύ χειρότερες καταστάσεις. Οι προδότες και οι υπεύθυνοι είναι ολοφάνεροι. Πρέπει να μαζευτούμε λίγο στα σπίτια μας γιατί επί τόσα χρόνια είχαμε ξεφύγει, στην ουσία ζούσαμε μια ψεύτικη ευτυχία, βασιζόμενοι στην υποκρισία και στο ψεύτικο χρήμα. Η λύση δεν είναι η αυτοκτονία, όλα μπορούν να γίνουν και κάθε νοικοκυριό ξέρει τον τρόπο, απλά ξεχάσαμε να είμαστε νοικοκύρηδες.
Το στήσιμο και το κλίμα αυτής της παράστασης θυμίζει “θερινό αναψυκτήριο”. Ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου σε ένα είδος κάπως “παλαιάς εποχής”;
Η παράσταση δεν ξεκίνησε έτσι. Ξεκίνησε σε εσωτερικό χώρο, σαν μυσταγωγικό γεγονός και από στόμα σε στόμα τράβηξε την πορεία της. Αυτομάτως, από την στιγμή που μεταφέρθηκε σε εξωτερικό χώρο, το πράγμα απέκτησε ένα ενδιαφέρον. Έχει κυλήσει πάρα πολύ καλά. Το μεγάλο ίσως πλεονέκτημα αυτής της παράστασης είναι ότι δεν υπάρχει concept.
Δημιουργήσατε τη Σπείρα -Σπείρα και γενικά τα τελευταία χρόνια συνεργάζεστε με νέους καλλιτέχνες. Αυτό υποδηλώνει μια εσωτερική σας ανάγκη για καλλιτεχνική ανανέωση;
Τα πράγματα δεν ήταν ακριβώς δρομολογημένα. Ξεκίνησε η ομάδα, αποφάσισα να την κρατήσω, αποφάσισε να μείνει και αυτή στη θέση της. Έχει «γεννηθεί» και έχει βγει πολύς κόσμος από το φυτώριο αυτό. Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή η αγορίστικη γκρούπα είναι πάρα πολύ καλή. Η ομάδα πάντα βοηθάει στα όνειρα, καθώς έχεις κόσμο για τον οποίο μπορείς να νοιαστείς και τη δεδομένη στιγμή έχουμε μεταξύ μας μια πάρα πολύ καλή σχέση.
Νιώθετε “δάσκαλος” ή συνεργάτης με τα νέα παιδιά;
Τώρα πλέον όχι (δάσκαλος), αν και το περάσαμε και αυτό το στάδιο, τώρα είμαστε δημιουργικοί συνεργάτες.
Έχετε δηλώσει υπέρμαχος του έρωτα και των ονείρων. Έτσι όπως έχουν γίνει τα πράγματα υπάρχουν τα περιθώρια για αυτά;
Πως έχουν γίνει τα πράγματα; Ποιος τα έκανε έτσι; Ποιος πήρε τα δάνεια νομίζοντας ότι δεν θα πληρωθούν ποτέ; Ποιος έχει δεκαπέντε κάρτες στο πορτοφόλι του; Ας το λουστούνε τώρα λοιπόν. Ποιος ξαναψήφισε τη ΝΔ; Μας πάει ο φόβος καρότσι και ζούμε σε ένα ψέμα. Δεν πρόκειται να γίνει τίποτα αν δεν αρχίσει το κάθε σπίτι να μαζεύει τα άπλυτά του, γιατί από εκεί ξεκινάνε όλα, από τη νοοτροπία που υπάρχει μέσα σε κάθε σπίτι. Κάθε σπίτι νομίζει ότι είναι μόνο του, ότι αν πέσει το διπλανό του δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα.
Υπάρχει έλλειψη αλληλεγγύης δηλαδή;
Λείπουν η αλληλεγγύη και η συνεργασία, τώρα θα υποχρεωθούμε να τα ξαναβρούμε.
Δεν ήμασταν υποχρεωμένοι να το κάνουμε πριν γίνουν οι τελευταίες εκλογές; Δεν μπορούσαμε να έχουμε βάλει μυαλό από τότε;
Από το «λεφτά υπάρχουν» ξεκίνησε το δράμα. Βάλαμε τον χειρότερο άνθρωπο να διαπραγματευτεί στη χειρότερη στιγμή της χώρας.
Σε τι βαθμό έχει επηρεαστεί ο καλλιτεχνικός κόσμος από την κρίση;
Στη δύσκολη στιγμή δείχνει ο καθένας τον χαρακτήρα του. Κάθε καλλιτέχνης οφείλει σε τέτοιες καταστάσεις να σηκώνει τα ρολά και να γίνεται σύμμαχος με την πληγή του κόσμου. Αυτό έκανε η δική μας παράσταση και γι’ αυτό πήγε καλά, γιατί δεν σκέφτηκε τι θα καμωθεί και το πώς θα το καμωθεί. Βάλαμε κάτω δέκα ιδέες σχετικές με το πρόβλημα, παιδευτήκαμε, συντονιστήκαμε και βγήκαμε να το κάνουμε. Ο κόσμος ανταποκρίθηκε πολύ καλά.
Η παράστασή σας είναι «χτισμένη» πάνω στο στοιχείο της σάτιρας. Τι πιστεύετε ότι έχει ανάγκη ο κόσμος σε εποχές σαν αυτή που ζούμε; Θέλει σάτιρα για να αφυπνιστεί ή να δει κάτι που θα τον κάνει να ξεχάσει τα όσα ζει;
Ο κόσμος έχει ανάγκη να γελάσει. Δεν είναι τυχαίο ότι σε κάθε δύσκολη εποχή βγαίνει και μια σωρεία ανεκδότων. Πιστεύω ότι η παράστασή μας δεν μένει μόνο στην καταγγελία μέσω της σάτιρας, αλλά ανοίγει και ένα παράθυρο στην ελπίδα. Πριν από λίγες μέρες είδα μια κυρία κατά τη διάρκεια της παράστασης να με «σταυρώνει», σαν να με ευλογεί. Αυτό είναι πάρα πολύ συγκινητικό, γιατί είναι σαν να σου λέει ο άνθρωπος που έχεις απέναντι σου “Ο Θεός να σε έχει καλά”. Αυτό το πολύ απλό πράγμα, αυτή η πολύ απλή σχέση με τον κόσμο είναι ουσιαστική. Καταλαβαίνεις ότι του δημιουργείς κάτι που τον ευχαριστεί.
Στην παράσταση υπάρχει πολλή έντονη αναφορά στα πολιτικά κόμματα και ο κόσμος συμμετέχει έντονα στη διάρκειά της. Δεν είναι οξύμωρο να χλευάζουν αυτούς που ψήφισαν πριν από μερικές εβδομάδες;
Πάντα γίνεται αυτό. Όταν είσαι θεατής σατιρικού θεάματος ξεχνάς σε ποιον πολιτικό χώρο ανήκεις και ανήκεις στο θέαμα που βλέπεις.
Πώς εξηγείται η εμμονή του κόσμου να ψηφίζει αυτούς που τον έφεραν σε αυτή την κατάσταση; Μήπως τους βλέπει ακόμα σαν “ινδάλματα”;
Δεν τους βλέπουν σαν ινδάλματα. Κατά βάθος ξέρουν ότι έχουν διαλέξει εκείνο που φοβούνται λιγότερο.
Κυριαρχεί δηλαδή ο φόβος;
Ναι, τον φόβο «πούλησαν» τα media και όλοι οι υπόλοιποι.
Και εμείς το «φάγαμε» αυτό;
Δεν νομίζω, υπάρχει μεγάλη μερίδα του κόσμου που δεν επηρεάστηκε.
Το 48% του κόσμου τους εμπιστεύτηκε όμως.
Αυτό δεν είναι πλειοψηφία, αυτό είναι σύμπραξη ηλιθίων, η οποία θα καταρρεύσει πολύ γρήγορα γιατί δεν έχει πουθενά να πατήσει και είναι σε απελπιστική κατάσταση. Δεν έχουμε κυβέρνηση αυτή τη στιγμή.
Μήπως τα χειρότερα είναι μπροστά μας;
Έρχονται κι άλλα. Θα έχουμε πολύ δύσκολο καλοκαίρι, πάρα πολύ δύσκολο φθινόπωρο και έναν χειμώνα ανεργίας, κατά τον οποίο θα δουλεύει το 20% του πληθυσμού. Όλη αυτή η πίεση κάπου θα οδηγήσει.
Είστε αισιόδοξος ως προς το πού θα οδηγήσει;
Είναι νόμος ιστορικός, μόνο από την πίεση γεννιέται κάτι αντίθετο.
Μήπως όμως θα βρεθεί κάποιος που θα εξαπατήσει τον κόσμο εκ νέου;
Αν η νέα γενιά συνεχίζει να τον «παίζει», όπως τον «παίζει» τώρα, θα αναλάβει η επόμενη. Η νέα γενιά τον «παίζει» πάρα πολύ αυτή τη στιγμή.
Είναι ευθύνη της νέας γενιάς αυτό που ζούμε;
Οι προηγούμενες γενιές έχουν δουλέψει από δέκα ετών, ενώ τα νέα παιδιά τραβάνε ακόμα από την οικογένεια λεφτά.
Τη νοοτροπία αυτή τη δημιούργησε μόνη της η νέα γενιά;
Κάθε νοοτροπία ξεριζώνεται την ώρα της ανάγκης. Την ώρα που δεν θα έχεις πια να κάνεις βήμα, ούτε τσιγάρο, θα αναγκαστείς να κάνεις αυτό που δεν έκανες πριν.
Εσείς από τι «κρατιέστε» τώρα που συμβαίνουν όλα αυτά;
Από την ιστορική επίγνωση, ότι κάθε τέτοια εποχή του παρελθόντος είχε μάχες και μετά αλλαγές.
Τι πιστεύετε ότι μπορεί να προσφέρει ο καλλιτέχνης αυτές τις μέρες;
Σαν καλλιτέχνης έχω υποχρέωση να δώσω πόντους στην ελπίδα. Να καταγγείλω, χωρίς να είμαι γραφικός και να δώσω πόντους στην ελπίδα για την επόμενη μέρα.
Τα μελλοντικά σας σχέδια;
Μέχρι τις 28 Ιουλίου είμαστε στο Αίθριο του “Ελληνικού Κόσμου” και μετά έχουμε μια μικρή περιοδεία στη Βόνιτσα, τη Θεσσαλονίκη και στην Κατερίνη. Όταν τελειώσουμε από εκεί, κάνουμε διακοπές και από Σεπτέμβρη θα βρισκόμαστε στον καινούριο μας χώρο στο Γκάζι.