Πενήντα αποχρώσεις του γκρι- Το πορνό της μαμάς και στα ελληνικά!
Είναι γεγονός! Το βιβλίο φαινόμενο της E. L. James “Fifty Shades of Grey”, το οποίο ονομάστηκε και “πορνό της μαμάς”, μεταφράστηκε και εκδίδεται στη χώρα μας από τις εκδόσεις Πατάκη, με τον τίτλο Πενήντα αποχρώσεις του γκρι.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί το πρώτο μέρος της σαδομαζοχιστικής τριλογίας (το δεύτερο και τρίτο βιβλίο της σειράς αναμένονται τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο αντίστοιχα). Το εν λόγω βιβλίο αποτελεί παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο, ξεπερνώντας σε πωλήσεις –τόσο ηλεκτρονικές, όσο και έντυπες- ακόμη και τον “Κώδικα Ντα Βίντσι” του Dan Brown. Το βιβλίο μέσα στις πρώτες 11 βδομάδες της κυκλοφορίας του έχει ξεπεράσει τις πωλήσεις του ενός εκατομμυρίου αντιτύπων.
Πρωταγωνιστές του βιβλίου είναι η φοιτήτρια Φιλολογίας Αναστάζια Στιλ, η οποία παίρνει συνέντευξη από τον επιτυχημένο επιχειρηματία Κρίστιαν Γκρέυ, τον οποίο βρίσκει πολύ γοητευτικό. Στην πορεία αναπτύσσεται μία ακραία σχέση ανάμεσα στους δύο, με έντονα σαδομαζοχιστικά στοιχεία και ένα συμβόλαιο που καθορίζει πολύ συγκεκριμένα τα όρια, μέσα στα οποία τα βίτσια του επιχειρηματία (Κυρίαρχου) θα εκφραστούν πάνω στο κορμί της ερωμένης του (Υποτακτικής).
Διαβάζοντας βιαστικά αυτό το αδιάφορο έργο, δεν βρήκα τίποτα που να δικαιολογεί την τεράστια εκδοτική του επιτυχία. Το μόνο κοινό σημείο που είχε με τον “Κώδικα Ντα Βίντσι”, τον οποίο εμπορικά ξεπέρασε, ήταν ότι ήταν εξίσου κακογραμμένο. Όμως, το μυθιστόρημα του Dan Brown καταλαβαίνεις, γιατί έκανε τόση επιτυχία. Με τις τόσες ψευτιές, τις αστήρικτες θεωρίες περί Χριστού, την συνωμοσιολογία, ήταν λογικό να ιντριγκάρει το αναγνωστικό κοινό και να σαρώσει εμπορικά.
Από την άλλη, το βιβλίο της μαμάς E.L. James (είναι μητέρα δύο παιδιών) δεν είναι τίποτα άλλο, από ένα τσόντο-άρλεκιν. Με μηδενική λογοτεχνική αξία, χάρτινους χαρακτήρες, τελείως επιφανειακούς, όπου ανάλυση κινήτρων και ψυχισμών δεν υφίσταται ούτε για αστείο, στηρίζεται μόνο στο προκλητικό του θέμα- την βιτσιόζικη σχέση των δύο πρωταγωνιστών- το οποίο όμως αναπτύσσεται μάλλον αδιάφορα. Η δράση είναι αργή και κουράζει, υπάρχει πολλή καταγραφή των σκέψεων της πρωταγωνίστριας, σε βαθμό που να καταντάει γελοίο. Επίσης, όλη αυτή η ιστορία, με τον λεφτά που ερωτεύεται, με τις σπιταρώνες και τις βόλτες με τα ελικόπτερα, είναι εκνευριστικά φαντασιόπληκτη (η σταχτοπούτα και το kinky βασιλόπουλο). Όσο για την ελληνική μετάφραση, δεν μου φάνηκε πρώτης ποιότητας, ενώ κάποια λάθη είναι τόσο εμφανή, ακόμα κι αν δεν κάτσεις να τα διασταυρώσεις με το αγγλικό πρωτότυπο.
Από τον Κώδικα Ντα Βίντσι, στο Πενήντα Αποχρώσεις του Γκρι, βλέπουμε ότι τα πολύ δυνατά best sellers, είναι πολύ αδύναμα λογοτεχνικά έργα. Σημείο των καιρών, μάλλον, η λογοτεχνία εκλαϊκεύεται, γίνεται εύκολη, αλλά άτεχνη και το μόνο που μετράει είναι ένα πιασάρικο θέμα, που να τραβήξει τους αναγνώστες.
Γιώργος Σμυρνής