Ο “Διάκος” της Κιτσοπούλου εξόργισε την Χρυσή Αυγή!

Η ανακοίνωση της Χρυσής Αυγής στη Λαμία λέει συγκεκριμένα: “Δηλαδή πόσο ακόμα θα μαυρίζουμε την ιστορία μας για να ‘γουστάρουν’ όλοι οι ανθέλληνες της αριστεράς; Πρέπει να σταματήσει πια αυτή η ανωμαλία που έχουν κάποιοι άνθρωποι στο μυαλό τους να την ονομάζουν τέχνη (όπως ήθελαν να το περάσουν κάποια ΜΜΕ) την στιγμή βέβαια που μιλάμε για τους Εθνικούς μας ήρωες. Κάποια ‘κυρία’ που ακούει στο όνομα Λένα Κιτσοπούλου ανέβασε ένα πορνογράφημα και βρίζει τον Εθνομάρτυρά μας Αθανάσιο Διάκο (θα σηκωθεί και θα μας κυνηγάει όλους μας με το γιαταγάνι) και βέβαια αυτή την αθλιότητα την πληρώνει ο ελληνικός λαός… Αυτό δεν θα περάσει… Εμείς ως Λαϊκός Σύνδεσμος Χρυσή Αυγή σας προειδοποιούμε ότι αυτή η ‘μαλ…’ ταινία δεν θα αφήσουμε να παιχτεί στην πόλη μας την Λαμία, εμείς δεν δεχόμαστε να βρίζουν και να γελοιοποιούν τους Εθνικούς μας ήρωες γιατί θα μας βρείτε απέναντι σας και πιστέψτε μας δεν θέλετε…»!

Παλιότερα ακροαριστεροί κύκλοι προσπαθούσαν να κλείσουν μια παράσταση, επειδή θεωρούσαν ότι προσπαθεί να καρπωθεί το θέμα της Κούνεβα. Τώρα, ακροδεξιοί κύκλοι τα βάζουν με μια άλλη παράσταση, επειδή θεωρούν ότι τα βάζει με ένα εθνικό σύμβολο. Χουλιγκάνοι ποδοσφαιρικής ομάδας έχουν επιτεθεί σε θεατρική παράσταση, επειδή μιλούσε για μια μισητή τους ομάδα και πάει λέγοντας. Κοινή συνισταμένη όλων αυτών των αντιδράσεων είναι ότι πυροδοτούνται από δυνάμεις που επιδιώκουν το θόρυβο και το τζέρτζελο και κυρίως δεν ασχολούνται ιδιαίτερα (ή και καθόλου) με το θέατρο ή την τέχνη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ανακοίνωση της Χρυσής Αυγής εσφαλμένα ο Αθανάσιος Διάκος χαρακτηρίζεται ταινία– ενώ είναι θεατρική παράσταση. Αυτός που συνέταξε την ανακοίνωση προφανώς δεν έχει ιδέα για τι μιλάει.

Δεν έχει νόημα να μπούμε στην ουσία μιας συζήτησης, για το κατά πόσον είχε δικαίωμα η Κιτσοπούλου να χρησιμοποιήσει το όνομα του Αθανάσιου Διάκου στην αλληγορική της παράσταση. Προφανώς και το έχει!  Η παράσταση διακωμωδεί τόσο την συνύπαρξη μύθων μέσα στις νέες συνθήκες ζωής, που είναι τελείως διαφορετικές από την εποχή που τους δημιούργησε (δηλαδή το 1821), ενώ αμφισβητεί την ιδέα της ανθρωποθυσίας για οποιονδήποτε σκοπό (γι’ αυτό υπάρχει και το σύμβολο του Χριστού στην παράσταση). Αυτές, νομίζω, ήταν οι κεντρικές ιδέες της παράστασης της Κιτσοπούλου και όχι να αμφισβητήσει το πατριωτικό περιεχόμενο της δράσης του Αθανάσιου Διάκου. Κατά τη γνώμη μου, η προσπάθειά της ήταν ατελής για διάφορους λόγους, τους οποίους έχω αναλύσει στην κριτική που έχω γράψει για την παράσταση και δεν έχω σκοπό να επανέλθω.

Θα πω μόνο ότι το έργο της Κιτσοπούλου είναι έργο που κινείται ανάμεσα στην επιστημονική φαντασία και την αλληγορία και όχι ιστορικό δράμα. Επομένως δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ότι παραποιεί την ιστορία και ιστορικά γεγονότα. Παρ’ όλ’ αυτά, επειδή παρουσιάζει στοιχεία “πρόκλησης για την πρόκληση” ίσως κάποια ενόχληση από μερίδα του κοινού να είναι κατανοητή. Αλλά δεν δικαιολογούνται προσπάθειες να καρπωθούν πολιτικά το θέμα διάφοροι πολιτικοί χώροι συστημικοί ή εξωσυστημικοί.

Από εκεί και πέρα, δύσκολα μια θεατρική παράσταση σήμερα, θα γίνει πρώτο θέμα στα media εξαιτίας των αντιδράσεων από διάφορους φωνακλάδες. Έτσι κι αλλιώς, υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης στους καλλιτέχνες τα τελευταία χρόνια. Μπορεί η ακροδεξιά να ενισχύεται πολιτικά για διάφορους λόγους, αλλά αυτό από μόνο του δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη, για να επιβληθεί φίμωτρο στον καλλιτεχνικό χώρο. Όπως δεν πρέπει να επιβάλλεται φίμωτρο σε καλλιτεχνιά έργα και από πολιτικές δυνάμεις της αντίθετης πλευράς. Αυτό το λέω, γιατί στην εποχή μας η λογοκρισία μοιάζει να ενοχλεί μόνο όταν έχει ακροδεξιό χρώμα. Προσωπικά, θεωρώ ότι η λογοκρισία στην τέχνη είναι ενοχλητική, από όποιον χώρο κι αν προέρχεται.

Γιώργος Σμυρνής