Συγκινητική η έναρξη του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου για την Σμύρνη
Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα εκδηλώσεων του Φιλοπρόοδου Ομίλου Υμηττού, και μέσα σε κλίμα συγκίνησης, ξεκίνησε την Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου στις 19.00, το Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο που συνδιοργανώνουν το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών σε συνεργασία με τον Φιλοπρόοδο Όμιλο Υμηττού, από τις 20 έως τις 23 Σεπτεμβρίου, με αφορμή την συμπλήρωση 90 χρόνων από την καταστροφή της Σμύρνης και με θέμα “Σμύρνη: Η ανάπτυξη μιας μητρόπολης της Ανατολικής Μεσογείου (17ος αι. – 1922)”.
Θεματικό άξονα του συνεδρίου αποτελεί, όπως είναι ήδη γνωστό, η αστική ανάπτυξη της πόλης, η θέση της και ο ρόλος της στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου από τον 17ο αιώνα ως την καταστροφή της, το 1922. Στο συνέδριο συμμετέχουν καταξιωμένοι επιστήμονες από πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού, με πρωτότυπες επιστημονικές ανακοινώσεις. Στο κέντρο του ενδιαφέροντος των ανακοινώσεων βρίσκεται η ελληνορθόδοξη κοινότητα της Σμύρνης και ο ρόλος της στη ζωή της πόλης. Ο λαϊκός πολιτισμός εντός του αναπτυσσόμενου αστικού πλαισίου της Σμύρνης, η οικιστική ανάπτυξη, ζητήματα κοινωνικής και κοινοτικής οργάνωσης, η αστική κοινωνικότητα (σύλλογοι, λέσχες), η δημογραφία και οι μεταναστευτικές κινήσεις, η εκπαίδευση, οι ιδεολογίες, η εκδοτική δραστηριότητα, το θέατρο, οι μουσική, οι τέχνες, η οικονομία, το εμπόριο και η ναυτιλία.
Την επίσημη έναρξη του Συνεδρίου τίμησαν με την παρουσία τους ο καταγόμενος από τη Σμύρνη Ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, ο οποίος και αναφέρθηκε στην Σμύρνη και το ιστορικό της εκτόπισμα, η Ακαδημαϊκός και ποιήτρια Κική Δημουλά, η οποία απήγγειλε ποίηματά της, ενώ παραβρέθηκαν η συνθέτης Ελένη Καραΐνδρου, ο σκηνοθέτης Αντώνης Αντύπας, ο δήμαρχος Υμηττού-Δάφνης Μιχάλης Σταυριανουδάκης, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Υμηττού Μενέλαος Κρούσσος, ο Πρόεδρος της Ένωσης Σμυρναίων Ευάγγελος Τσίρκας, ο Στέφανος Δ. Ήμελλος, ακαδημαϊκός, επόπτης του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, δημοτικοί σύμβουλοι και εκπρόσωποι τοπικών φορέων.
Η κυρία Λένα Γιακουμάκη-Ρούσσου, Πρόεδρος του Φιλοπρόοδου Ομίλου Υμηττού, χαιρετίζοντας το Συνέδριο ανέφερε: «Δεύτερες και τρίτες γενιές προσφύγων, εμείς σήμερα, διεκδικούμε να συμφιλιωθούμε με τη μνήμη, να την σκαλίσουμε, κι ας πονέσουμε, για να ησυχάσουμε επιτέλους και να γίνουμε φίλοι της. Θέλουμε να μας βοηθήσετε να μάθουμε, να γνωρίσουμε, να συζητήσουμε, να μετατρέψουμε μια καταστροφή σε δημιουργία, να ξαναβρούμε τη ρίζα που πάει βαθιά για να την ποτίσουμε ξανά και ξανά για να ανθίσει. Γιατί όποιος ξεχνά την ιστορία του είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει.
Στα σπίτια μας εδώ στον Υμηττό, μάθαμε να ξεχνάμε και να προχωράμε. Το σωστό όμως είναι να θυμάσαι για να προχωράς. Γι’ αυτό και θελήσαμε σήμερα να μιλήσουμε όχι για αυτό καθαυτό το γεγονός της καταστροφής, αλλά για αυτό που καταστράφηκε. Για την ουσία. Και επειδή μιλούμε για ανθρώπους και για τις αναμεταξύ τους σχέσεις, για αυτό που διέσωσαν και μετέφεραν σε μας τα παιδιά τους, ως αίσθημα, ως πολιτισμό, ως αξίες και αναφορά, η καταστροφή ποτέ δεν υπήρξε, ποτέ δεν μπορούσε να υπάρξει ως ολοσχερής απώλεια».
Η εισαγωγή στο Συνέδριο πραγματοποιήθηκε από την Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, Διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, η οποία επισήμανε ότι η καταστροφή της Σμύρνης ανήκει σε εκείνη την κατηγορία εθνικών καταστροφών που δεν μπορεί να τις «χωρέσει ο νους του ανθρώπου». Με δεδομένο ότι η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί σημείο αναφοράς στην πρόσφατη εθνική μας ιστορία και οι συνέπειές της επηρεάζουν τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα και η θέαση του μικρασιατικού ελληνισμού είναι αδύνατο να αποσπασθεί από τις διαδικασίες ένταξης των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία, την προσφυγική ταυτότητα και μνήμη και την Καταστροφή, η συνολική επιστημονική διερεύνηση του πολιτισμού και της ιστορίας της Μικράς Ασίας εξακολουθεί να παραμένει ζητούμενο.
Ακολούθησε η εναρκτήρια ομιλία από την κ. Όλγα Κατσιαρδή-Hering, Καθηγήτρια Ιστορίας Νέου Ελληνισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα «Σμύρνη: σταυροδρόμι γεωοικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών αλλαγών, τέλος 18ου-αρχές 20ού αιώνα».
Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με την μουσική εκδήλωση «Τα οχτώ Μικρασιάτικα τραγούδια του Γιάννη Κωνσταντινίδη», με το Χορωδιακό Εργαστήρι Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του Σταύρου Μπερή.
Το Συνέδριο συνεχίζεται στην αίθουσα εκδηλώσεων του Φιλοπρόοδου Ομίλου Υμηττού, την Παρασκευή 21/9, το Σάββατο 22/9, ενώ ολοκληρώνει την Κυριακή 23/9 τις εργασίες του με ένα στρογγυλό τραπέζι στο οποίο συντονιστής είναι ο κ. Νίκος Καραπιδάκης με θέμα: «Η προσφυγική μνήμη ως εμπειρία στον Λόγο και την Τέχνη» και στο οποίο συμμετέχουν ο συνθέτης Γιώργος Ανδρέου, ο στιχουργός – εκδότης Παρασκευάς Καρασούλος, η ερμηνεύτρια- τραγουδοποιός Αφροδίτη Μάνου και ο Γιώργος Καραχάλιος, μέλος του Φ.Ο.Υ. .
