Το Πουλάκι Τσίου: χιούμορ reloaded ή πώς ένα πουλάκι “βάζει τα γυαλιά” στον νεο-σνομπισμό
Και ναι, επειδή η ζωή πάντα συνεχίζεται (όπως πολύ σωστά επισημαίνει εμμέσως και ο Παπαδιαμάντης στο διήγημα “Το μοιρολόγι της φώκιας”), και δεν γίνεται μία μόνο πτυχή της να απορροφά εξολοκλήρου την προσοχή και την ενέργειά μας, αυτή τη φορά, και την ώρα που ο κόσμος χάνεται/καίγεται/καταρρέει, θα ασχοληθούμε και εμείς με την εγχώρια μανία των ημερών, που δεν είναι άλλη από το Πουλάκι Τσίου. Το πιθανότερο είναι να γνωρίζετε πολύ καλά για την “πανδημία” που έπληξε τα ηλεκτρονικά μέσα, με πρωταγωνιστή ένα… πουλάκι και τους φίλους του τα ζώα. Το “μικρόβιο” εξαπλώθηκε με αστραπιαία ταχύτητα, και αυτή τη στιγμή ετοιμάζει τις “μεταλλάξεις” του, με ένα βίντεο-συνέχεια του πρώτου “επεισοδίου” αλλά και με σχετικό merchandise, ώστε να εκμεταλλευτεί το πρόσφορο έδαφος που δημιουργήθηκε από την επιτυχία τού ντεμπούτου του και στην Ελλάδα. Οι Τσιου-λάτρες μπορούν ν’ ακούνε “Πουλάκι Τσίου” στο repeat όλη μέρα, ενώ οι Τσιου-μάχοι απειλούν με φόνο αν το ακούσουν έστω μία φορά ακόμα. Προσωπικά δηλώνω “team Πουλάκι Τσίου”, καθώς το αυθόρμητο γέλιο που μου προκάλεσε το πρώτο βίντεο της ελληνικής εκδοχής, δεν θα μπορούσε να μου το προκαλέσει κανένα τσιτάτο σαν αυτά που κυκλοφορούν κατά κόρον στα social media, όσο έξυπνο ή εξυπνακίστικο κι αν ήταν. Χαιρετίζω λοιπόν τον φρέσκο χιουμοριστικό αέρα που σκόρπισε με την εμφάνισή του το Πουλάκι Τσίου και εξηγούμαι…από την Αργυρώ Σταυρίδη
“Μέσα στα μύρια προβλήματα, ήταν λογικό το Πουλάκι Τσίου να προκαλέσει μια ευπρόσδεκτη ευθυμία, αποτελώντας μια πολυπόθητη ένεση γέλιου”: έτσι συνοψίζονται συνήθως οι απόπειρες εξήγησης του “φαινομένου Τσίου”. Πέρα από το προαναφερθέν αυτονόητο, θεωρώ ότι χιούμορ σαν αυτό της made in Italy μανίας (που με την σειρά της είχε εμπνευστεί από ένα βραζιλιάνικο παιδικό τραγούδι) έχει να επιδείξει κι άλλες αρετές, με κύρια αυτή της αφύπνισης της αίσθησης του ανεπιτήδευτου, “πρωτόγονου” χιούμορ. Και όταν λέω “πρωτόγονο χιούμορ” δεν εννοώ τις ανάλατες σάχλες και αηδίες τύπου Άνταμ Σάντλερ (αν και έχει κι αυτός τις “στιγμές” του). Το Πουλάκι Τσίου χρησιμοποιεί απλούστατες αναφορές – παίρνει ένα μοτίβο που υπάρχει σε πολλές χώρες, ένα παιδικό τραγούδι που μιλάει για τα ζώα της φάρμας, και του προσθέτει “twisted” πινελιές: την απρόσμενη κατάληξη του στόρι (που κινείται στα πλαίσια του χιουμοριστικά επιτρεπτού και όχι του ωμού) αλλά και τον σύγχρονο ρυθμό. Η επιτυχία του οφείλεται κυρίως στην ανέμελη αίσθηση που αφήνει ένα κατά τα άλλα μελετημένο δημιούργημα από ενήλικες, και στο ότι η φαινομενική απλότητά του κρύβει τα marketing tricks, με αποτέλεσμα το τελικό σύνολο να φαντάζει χαριτωμένο και αυθόρμητο. Αν μάλιστα προσέξετε, ο τόνος της φωνής στην ελληνική εκδοχή του τραγουδιού, δεν είναι μιμητικά παιδικός ώστε να γίνεται γελοίος (βλ. το θεωρητικά παιδικό αλλά εντελώς βιομηχανοποιημένο και αποκρουστικό Gummy Bear), αλλά περιπαικτικά “πειραγμένος”, με “χρωματισμούς” αυτοσαρκασμού που εναρμονίζεται με τον ρυθμό, και γι’ αυτό αστείος. Μαζί με το απλό artwork και τις “αφελείς” περιγραφές-χαρακτηρισμούς για κάθε ζωάκι, το δημοφιλές βίντεο-τραγούδι “χτυπά” στα παλιμπαιδίζοντα ένστικτα του καθενός μας και βρίσκει στόχο.
Και είναι πολύ αναζωογονητικό να συνειδητοποιείς ότι μπορείς ακόμα να γελάς σαν παιδί με κάτι τόσο απλό, που δεν προσβάλλει κανένα (ακούς κύριε εξυπνάκια Ricky Gervais;), ούτε στηρίζεται σε κυνικούς αστεϊσμούς που έχουν γίνει πολύ της μόδας τελευταία, ειδικά από τη στιγμή που τα social media καλλιέργησαν την έμφυτη τάση των χρηστών του ίντερνετ για “citius-altius-funnius” στάτους και tweets που τις περισσότερες φορές δεν είναι αυθόρμητα και αρκετές φορές καταντούν αντιπαθητικά, που είναι “δημοκρατικό” και δεν αποτελεί inside joke που απευθύνεται μόνο σε μερικούς επαΐοντες που γελάνε μεταξύ τους σαν άλλοι Beavis and Butthead* αλληλοεπιβεβαιώνοντας πόσο έξυπνοι και χιουμορώδεις (κατά τα “ονειρώδες” του Σωτηρακόπουλου) είναι, και επιδεικνύοντας ύφος χιπστερικού νεο-σνομπισμού απέναντι σε όσους δεν κατέχουν το πεδίο τους και δεν μπορούν να καταλάβουν τα “ύψιστα” αστεία τους. Όσο για τους ισχυρισμούς ότι αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη από τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο λαός, και για τις “επικές” online μάχες κάτω από το βίντεο στο YouTube, τι να πει κανείς, εκτός από ένα εντελώς… τσίου και στα δύο.
Φυσικά οι κάτοχοι των δικαιωμάτων τού Τσίου θα φροντίσουν να το ξεπουπουλιάσουν το έρμο το Πουλάκι, εκμεταλλευόμενοι κάθε εμπορικό αβγουλάκι που μπορεί να γεννήσει, για να εκπληρωθεί έτσι και το κλασικό γαλλικό ρηθέν “Alouette (je te plumerai)”**. Ούτως ή άλλως, η υπερπροβολή και υπερκατανάλωση θα οδηγήσουν μοιραία στην τοποθέτηση του Τσίου στο ράφι των “μοδών εποχής”, μαζί με αυτές της “Μακαρένα”, του “Τράτζικ” ή του πιο πρόσφατου “Gangnam Style”. Αυτό όμως δεν αλλάζει το γεγονός ότι το πρώτο βίντεο “Πουλάκι Τσίου” εκ του αποτελέσματος κατάφερε μια νίκη στον τομέα της διαλεκτικής του χιούμορ, που υπενθυμίζει ότι τα καλύτερα γέλια είναι τα αθώα και αυθόρμητα. Ευχαριστώ, Πουλάκι!
*comics ήρωες του παλιού MTV, που αρέσκονταν στο να χαζογελάνε εκνευριστικά μεταξύ τους
**γαλλικό παιδικό τραγούδι, στο οποίο εν ολίγοις ένα παιδάκι λέει σ’ ένα ωραίο πουλάκι πώς θα το ξεπουπουλιάσει (αυτό πάλι, ανέκαθεν με “ξεπερνούσε”…)
