Γιάννης Ζουγανέλης: Η σάτιρα δεν έχει σχέση με τον χαβαλέ και τη διαπόμπευση

Αφού θεράπευσες το ζεύγος Νικολαΐδη, ανέλαβες και το ζεύγος Παπαχαραλάμπους. Γιατί πήρες την απόφαση να συνεχίσεις στον ρόλο του ψυχοσεξολόγου;
Αισθάνομαι τυχερός που πρωταγωνιστώ σε μια εξαιρετική παράσταση στην οποία γελάς με τα πιο σοβαρά πράγματα. Η Δήμητρα Παπαδοπούλου είναι ένας εξαιρετικός άνθρωπος και εξαιρετική καλλιτέχνις, κατάφερε με την ευφυΐα της να προσαρμόσει την παράσταση στη σημερινή εποχή, δύο χρόνια μετά το ζεύγος Νικολαΐδη. Σε αυτά τα δύο χρόνια άλλαξαν τόσα πολλά στη ζωή μας και η Δήμητρα κατάφερε να τα προσαρμόσει σε αυτούς τους ανθρώπους. Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης και η Τζόυς Ευείδη είναι φοβεροί άνθρωποι και ηθοποιοί και είμαι ειλικρινά χαρούμενος που συνεργαζόμαστε, αισθάνομαι ευτυχής που σε αυτούς τους καιρούς μπορώ να παραγάγω έργο και να αμειφθώ για αυτό.

Γιατί πιστεύεις ότι το έργο παρουσιάζει τόσο μεγάλη επιτυχία;
Γιατί πρόκειται για μια πολύ διαφορετική πρόταση… Η κάθε παράσταση διαφέρει από την άλλη και στηρίζεται πολύ πάνω στη διαδραστικότητα και το «παιχνίδι» που γίνεται με τον κόσμο, ο οποίος ψηφίζει, τοποθετείται πάνω στα προβλήματα του ζευγαριού και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της παράστασης. Περνάμε και εμείς (οι ηθοποιοί) πολύ καλά. Τρέχω όλη τη μέρα και είμαι φορτωμένος με προβλήματα, αλλά κατά τη διάρκεια τις παράστασης είναι σαν να γεμίζουν οι μπαταρίες μου. Έχει πολλά πράγματα να πει αυτό το έργο. Όταν αυτό που συμβαίνει στην τέχνη δεν αντανακλάται και στη ζωή, δεν είναι τέχνη, αυτά είναι κόλπα κάτι ημιμαθών και απαίδευτων ανθρώπων που επειδή δεν γνώρισαν ποτέ την αποδοχή, προσπάθησαν να την κατακτήσουν με το έτσι θέλω.

Πιστεύεις ότι το ζεύγος Παπαχαραλάμπους αντιπροσωπεύει το μέσο ελληνικό ζευγάρι;
Θεωρώ ότι αυτό που με ρωτάς ισχύει σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό. Ζούμε σε μια φαλλοκρατική κοινωνία, οι άντρες οδηγούν τη ζωή τους με τιμόνι το πέος τους και αυτό για μένα είναι απαράδεκτο και χυδαίο και για τους ίδιους τους άντρες. Δεν έχουμε ισότητα, δεν μπορείς να εκμεταλλεύεσαι τις γυναίκες, είτε αυτή είναι η μάνα σου ή η σύντροφός σου ή το παιδί σου. Μας έχουν περάσει λάθος πρότυπα και δυστυχώς πολλοί επηρεάζονται… Ακόμα και αν κάποιος δεν είναι φαλλοκράτης, τον ωθούν να γίνει, δηλαδή αν η γυναίκα φέρνει τα λεφτά στο σπίτι γιατί ο άντρας είναι άνεργος, οι γύρω του θα τον αντιμετωπίζουν με περιφρόνηση, με αποτέλεσμα να επηρεαστεί και η σεξουαλική σχέση του ζευγαριού, που αποτελεί πυλώνα του οικοδομήματος.

Αυτή την εποχή εμφανίζεσαι και στην “Ακτή Πειραιώς” με τον Σάκη Μπουλά και τον Μιχάλη Χατζηγιάννη. Οι 3 βασικοί συντελεστές του σχήματος προέρχεστε από διαφορετικούς χώρους της showbiz. Πώς προέκυψε η συνεργασία με Χατζηγιάννη, ποιος έριξε την ιδέα;
Το καλό και το κακό υπάρχουν παντού. Εύχομαι σε όλους τους καλλιτέχνες να γίνουν επαγγελματίες και να μπορούν να πληρώνονται για τη δουλειά που παράγουν. Καλό είναι να δοκιμάζεις καινούργια πράγματα και καινούργιους ήχους, ενώ μερικές φορές σε ωθούν οι κοινωνικές συνθήκες να κάνεις πράγματα. Πάμε καλά… Ο Χατζηγιάννης δεν είναι τυχαίος, έχει συνεργαστεί με Αλεξίου, Νταλάρα, Αρβανιτάκη, Γαλάνη και άλλους, εμείς ( σ.σ. αυτός και ο Σάκης Μπουλάς) είμαστε πιο «αλητεία», την οποία και συστήνω, αλλά με την καλή της έννοια και όχι τις ηλιθιότητες που κάνουν ορισμένοι. Δεν είναι απαραίτητα κακό το να σπας. Το θέμα είναι τι πας να σπάσεις, με ποιο σκεπτικό και κυρίως πρέπει να έχεις το πρόσωπό σου φανερό κι όχι πίσω από κουκούλες και ψεύτικες ταυτότητες.

Έχει όρια η σάτιρα;
Σαφέστατα και έχει όρια η σάτιρα. Αρχικά, κανείς δεν μπορεί να κάνει σάτιρα εάν δεν μπορεί να τη δεχθεί και να αυτοσαρκαστεί ο ίδιος… Η σάτιρα χτυπάει τους θεσμούς και τους κυβερνώντες κατά πρώτο λόγο. Δεν έχει όμως καμία σχέση με τη φάρσα, όπως στην περίπτωση της Συντέλειας και της Κανέλλη. Το να έρθω σπίτι σου και να σου κάνω μια πλακίτσα να γελάσουμε είναι στο πλαίσιο των ανθρώπινων σχέσεων. Η δημοσιοποιημένη φάρσα από την άλλη, σε λογικές φασισμού και τραμπουκισμού δείχνει το πόσο έχει αλλοτριωθεί η κοινωνία μας. Από εκεί και πέρα, το τι καλύπτει τον καθένα σαν άτομο είναι θέμα υποκειμενικό και σίγουρα όχι μαζικό. Δεν πιστεύω στη μάζα, απευθύνομαι στον καθένα ξεχωριστά, στην ξεχωριστή του οντότητα και μοναδικότητα. Δεν μπορώ τα μαζικά κινήματα, τις μαζικές λογικές τα Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης. Η σάτιρα είναι διαχρονική, είναι ανθρωποκεντρική, είναι επίκαιρη και έχει ως αρχές τον πολιτισμό και τη συνείδηση, δεν έχει σχέση με τον χαβαλέ και τη διαπόμπευση.

Συνθέτης, τραγουδιστής, στιχουργός, ηθοποιός, μουσικοδιδάσκαλος είναι μερικές από τις ιδιότητές σου. Αν υποθετικά αναγκαζόσουν να διαλέξεις μόνο μία, ποια θα ήταν αυτή και γιατί; Αγαπάς κάποια περισσότερο;
Δεν μπορώ να διαλέξω με τίποτα (γέλια). Είμαι και μουσικός και ηθοποιός, έχω «στήσει κώλο» και για τα δύο, έχω ακαδημαϊκές γνώσεις και για τα δύο, παλεύω και για τα δύο και δεν πρόκειται να αποποιηθώ καμία από τις ιδιότητες αυτές, αν και πολλές φορές η μία αντιπαλεύει την άλλη. Αλλιώς λειτουργώ σαν ηθοποιός και αλλιώς σαν μουσικός, η ψυχή μου μερικές φορές αλλοτριώνεται από αυτά που μου ζητάει ο κόσμος, αλλά νιώθω απέναντί του υπόχρεος και υποχωρώ, λέω «δεν πάει στο διάολο, θα το κάνω κι αυτό».

Βίωσες την κοινωνική αναλγησία στα παιδικά σου χρόνια (κοινωνική προκατάληψη απέναντι στους κωφούς γονείς του), πιστεύεις ότι σήμερα η ελληνική κοινωνία έχει κάνει πρόοδο στον τρόπο που αντιμετωπίζει άτομα που “διαφέρουν”; Πόση πρόοδο έχει κάνει και το κράτος στη μέριμνά του γι’ αυτά;
Δεν υπήρξε ποτέ κράτος για αυτούς τους ανθρώπους. Από τότε που μπορώ να θυμηθώ, έχουμε ένα ύποπτο και φασιστικό κράτος που εκμεταλλεύεται τον πολίτη, θεσπίστηκαν νόμοι για να προστατεύουν το κράτος από τον πολίτη κι όχι τον πολίτη από το κράτος, δεν υπάρχει ούτε δείγμα κοινωνικής πρόνοιας. Βέβαια παίζει τον ρόλο της και η αναλγησία των ελλήνων πολιτών… Έχω δει τυφλό να σκοντάφτει στην κολόνα και οι γύρω να γελάνε, όπως έχω δει και άτομο με κινητική αναπηρία να σκοντάφτει και να λένε «ο κουτσός σκόνταψε». Ο καθένας τη ζωούλα του και να πάει να «αυτωθεί» ο διπλανός που έχει ανάγκη.

Το καλοκαίρι πρωταγωνίστησες με τον Πέτρο Φιλιππίδη στο έργο «Ιππής» στην Επίδαυρο και δήλωσες ότι το να παίξεις σε αρχαιοελληνική παράσταση ήταν ένα όνειρο που εκπληρώθηκε. Έχεις κι άλλα ανεκπλήρωτα όνειρα για την καριέρα σου;
Πολλά ανεκπλήρωτα όνειρα έχω γιατί θέλω συνεχώς να κάνω όνειρα… Δυστυχώς ή ευτυχώς είναι πολλά αυτά που θέλω να κάνω, θέλω να συνδεθώ με τον εαυτό μου ουσιαστικά σε μελλοντικές μου επιλογές, και ουσία σε αυτό που κάνεις σημαίνει να μην έχεις δεύτερες σκέψεις για το αν είναι σωστό. Έχω πολλά στο μυαλό μου και πιστεύω ότι θα καταφέρω να τα υλοποιήσω.

Πόσο εύκολο είναι να συνδυάσει κανείς το χιούμορ με την σημερινή πραγματικότητα;
Ο κόσμος γελάει όταν είναι «ανοιχτός», όταν δεν έχει συμπλέγματα και αφήνεται να ξεφύγει από τη μιζέρια της καθημερινότητας. Όταν παρατηρείς και αντιλαμβάνεσαι τις συμπεριφορές των ανθρώπων, μπορείς να τις μεταφέρεις στη σκηνή και μαζί τους να φέρεις και τον άνθρωπο με τα όσα βιώνει. Πονάω πολύ για τα όσα βιώνει η ελληνική κοινωνία, περνάω κι εγώ κι ο καθένας δυσκολίες, αλλά πιστεύω πως η μόνη λύση είναι η αλληλεγγύη. Είμαι αλληλέγγυος σαν άνθρωπος, δεν είμαι καιροσκόπος, έχω κάνει βέβαια αρκετά λάθη, όμως δεν έχασα την ανθρωπιά μου.

Αν σου ζητούσα να περιγράψεις τα όσα περνάει η ελληνική κοινωνία με ένα δικό σου τραγούδι, ποιό θα ήταν αυτό;
Πολλά… «Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα», «Τα ρούχα μου παλιώσανε και πέφτουν σαν χρεοκοπημένες κυβερνήσεις», είναι τόσο πολλά που μου έρχονται και δεν μπορώ να σου δώσω μόνο ένα… Αλλά και από άλλους καλλιτέχνες, όπως το Συννεφιασμένη Κυριακή του Τσιτσάνη ή Μίκης Θεοδωράκης ή Μάνος Λοΐζος και η λίστα δεν έχει τελειωμό!

Αν νιώθεις πως έχεις όρεξη να συνεχίσεις με τους ίδιους ρυθμούς, θα επαναλάβεις τις φετινές συνεργασίες ή θα προτιμούσες να δοκιμάσεις κάτι καινούργιο;
Μάλλον θα κατεβάσω ταχύτητες, είναι τόσο πολλά που κάνω εκτός της μουσικής και της υποκριτικής που με εξουθενώνουν. Αγαπάω πολύ τη δουλειά μου, αλλά κινούμαι «στο κόκκινο» από το 1991. Από την άλλη φυσικά και θέλω να κάνω καινούργια πράγματα… Μπορεί να είναι χειρότερα από αυτά που έχω κάνει μέχρι τώρα, αλλά δεν με ενδιαφέρει τόσο, στηρίζω τις επιλογές μου και δεν τις αποποιούμαι ακόμα και αν δεν μου αρέσουν, γιατί είμαι εγώ. Έχω κάνει και πράγματα για να ζήσω, αλλά όλα τα καλά και τα κακά που έχουν γίνει συνθέτουν το «παζλ Γιάννης» και είναι κομμάτι μου. Έχω πολλά πράγματα να δώσω και και κυρίως έχω όρεξη να τα δοκιμάσω.