Ο Καρυοθραύστης του Τσαϊκόφσκι στην Λυρική – Merry Christmas!

Η υπόθεση του μπαλέτου μπαίνει απο το ξεκίνημα σε χριστουγεννιάτικο κλίμα. Η πριγκίπισσα Κλάρα-Μαρία συμπληρώνει τα 18 της χρόνια και ο πατέρας της, ο Βασιλιάς, αποφάσισε να παραιτηθεί από το θρόνο και να της μεταβιβάσει όλα τα δικαιώματα. Καταγοητευμένος από την ομορφιά της πριγκίπισσας, ο Πρίγκιπας Αλεξέι προσφέρει στην Κλάρα-Μαρία έναν κινούμενο στρατιώτη, που λειτουργεί σαν καρυοθραύστης. Ο Ντρόσσελμαγερ, θείος όμως της Κλάρας-Μαρίας, την απάγει για να κλέψει την εξουσία.

Ο κακός Ντρόσσελμαγερ μεταφέρει την Κλάρα σε φυλακή στον βορρά. Στο ταξίδι του περνάει από πολλές χώρες. Μια σειρά από χορευτικά παραπέμπουν σε διάφορες χώρες και κουλτούρες, όπως Ισπανία και Κίνα. Ο Πρίγκιπας Αλεξέι τον καταδιώκει. Σε απόγνωση, η Κλάρα-Μαρία γαντζώνεται από τον καρυοθραύστη. Σιγά σιγά τον σπάει σε κομμάτια, τα οποία πετά πίσω της προκειμένου να αφήσει σημάδια και να φανερώσει τον δρόμο στον Πρίγκιπα Αλεξέι. Ο Ντρόσσελμαγερ και η Κλάρα-Μαρία φτάνουν στον βορρά, στη νέα φυλακή της κοπέλας. Φτάνει ο Πρίγκιπας Αλεξέι και στην μονομαχία σκοτώνει τον Ντρόσσελμαγερ. Ένα χρόνο αργότερα, στον πύργο γιορτάζονται πάλι τα Χριστούγεννα, όμως αυτή τη φορά και ο γάμος ανάμεσα στην Κλάρα-Μαρία και τον Αλεξέι. Οι καλεσμένοι γιορτάζουν τη νίκη του καλού επί του κακού.

Το έργο είναι ένα μαγικό παραμύθι, στο οποίο συγκρούονται ο κόσμος της φαντασίας με αυτόν της πραγματικότητας. Στη νέα παραγωγή του Μπαλέτου της ΕΛΣ, η χορογραφία εστιάζει στο όνειρο της Κλάρας, που αποδεικνύεται μια δραματική διαδικασία ενηλικίωσης μέσα από την αγάπη και τον φόβο.

Το αφήγημα, το οποίο έτσι κι αλλιώς δεν είναι το πιο σημαντικό σημείο σε ένα μπαλέτο, ντύνεται με μερικές από τις πιο σπουδαίες μελωδίες που έγραψε ο μεγάλος Ρώσος συνθέτης Τσαϊκόφσκι. Τα κουστούμια και τα σκηνικά αντανακλούν ομορφιά και κλάση και σε βάζουν στην παραμυθένια ατμόσφαιρα του έργου. Τα λαμπερά χρώματα, αποτέλεσμα των φωτισμών και των σκηνικών, δίνουν μια σύγχρονη και συνάμα κλασική ποιότητα στην παραγωγή και μαγεύουν τον θεατή, χωρίς να τον αποσπούν από τη δράση.

Η χορογραφία του Ρενάτο Τζανέλλα έχει τη λαμπρότητα και την επισημότητα, θα λέγαμε, του κλασικού μπαλέτου, ενώ υπάρχουν πινελιές μοντέρνου χορού στον τρόπο που χορεύει το μπαλέτο, το οποίο έχει έκρηξη και νεύρο, κάτι που εναρμονίζεται με την παθιασμένη και έντονα λυρική μουσική του Ρώσου συνθέτη. Παράλληλα, υπάρχουν αρκετά θεατρικά στοιχεία στο χορευτικό. Γενικά, οι χορευτές κάνουν μια εμφάνιση υψηλού επιπέδου.

Σε γενικές γραμμές, ο «Καρυοθραύστης» είναι μια εξαιρετική δουλειά και το δώρο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στους λάτρεις του καλού μπαλέτου. Είναι υψηλής αισθητικής παραγωγή σε όλα τα επίπεδα, με καλούς χορευτές και εμπνευσμένη χορογραφία, που συνδυάζει αρμονικά το σύγχρονο και το κλασικό. Αλλά πρωταγωνίστρια είναι η εκπληκτική μουσική του Τσαϊκόφσκι, σε ένα μνημειώδες μουσικό έργο με πολλές αναγνωρίσιμες και υπέροχες μελωδίες.

Γιώργος Σμυρνής