«Οι Καρέκλες» του Ιονέσκο στο θέατρο Ροές: Είμαστε πολλοί… Είμαστε μόνοι μας!

Ο λόγος για το έργο του Ευγένιου Ιονέσκο «Οι καρέκλες», που ανεβαίνει στο θέατρο Ροές, σε σκηνοθεσία Ευριπίδη Λασκαρίδη και πρωταγωνιστές την Όλια Λαζαρίδου και τον Αντώνη Καφετζόπουλο. Το σπουδαίο αυτό κείμενο του θεάτρου του παραλόγου έχουν μεταφράσει ο σκηνοθέτης της παράστασης μαζί με την πρωταγωνίστρια Λαζαρίδου.

«Οι Καρέκλες» είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του θεάτρου του παραλόγου, ενός θεάτρου που σφράγισε την δραματουργία αμέσως μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο. Θα λέγαμε ότι είναι σχεδόν ένα αρχετυπικό έργο του είδους: οι διαρκείς επαναλήψεις, το στοιχείο του κλόουν, οι ανολοκλήρωτες φράσεις, αφηγήσεις, νοήματα, η παρωδία των μεγάλων ιδεών και αξιών, το κενό και η μοναξιά, η απόρριψη ενός μεγάλου νοήματος για τη ζωή, η γελοιοποίηση της εξουσίας είναι όλα εδώ, ξεκάθαρα, δυνατά και προκλητικά.

Επίσης προκλητικό είναι το σκηνικό θέαμα ενός χώρου που καταλαμβάνεται από άδειες καρέκλες, στις οποίες υποτίθεται ότι κάθονται οι καλεσμένοι των δύο πρωταγωνιστών, ενός γέρου και μιας γριάς που θέλουν να κάνουν μια δεξίωση, στην οποία θα σφραγίσουν όλη την διαδρομή τους στην ιστορία. Έτσι οι δύο πρωταγωνιστές είναι στην ουσία μόνοι με το μεγάλο κενό (το κενό της ζωής τους, το κενό κάθε ερμηνείας του μεγάλου ανεξήγητου), που δεν υπάρχει κανένας καλεσμένος και καμία αξία ή «αξίωμα», για να το γεμίσει.

Μεγάλο ρόλο σε αυτό τους το εγχείρημα παίζει ο «μεγάλος ομιλητής», ο οποίος θα πρέπει να βγάλει στο φινάλε έναν σπουδαίο λόγο, με τον οποίο θα εξηγεί ποιοί ήταν και τι έκαναν οι δύο ήρωες. Ο λόγος του θα είναι τόσο σημαντικός, που οι δύο πρωταγωνιστές πια δεν χρειάζονται και δίνουν τέλος στην ζωή τους με θεατρικό τρόπο σε μια αυτοκτονία- παρωδία. Κι ο μεγάλος ομιλητής τελικά δεν λέει τίποτα. Οι δυο πρωταγωνιστές πέθαναν τζάμπα, όπως έζησαν τζάμπα. Ο θάνατός τους σκιαγραφεί με θεατρικό (ή αντί-θεατρικό τρόπο) όλη την πορεία της ζωής τους σε αυτό το εκπληκτικό δημιούργημα του Ιονέσκο.

Η σκηνοθεσία του Ευριπίδη Λαζαρίδη προσέγγισε με σεβασμό και φρέσκια ματιά το έργο αυτό. Η παράσταση βγάζει γέλιο, αλλά το γέλιο δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι μια δημιουργία με κλάση, αλλά και χιούμορ, που μένει πιστή στο πνεύμα του παραλόγου του Ιονέσκο και δεν πέφτει στην παγίδα να την μετατρέψει σε σουρεάλ φαρσοκωμωδία. Αλλάζει το έργο σε λίγα σημεία, αλλά με έξυπνες επιλογές, που διατηρούν αλώβητο το πνεύμα του έργου, συνδέοντάς το με σύγχρονες θεατρικές επινοήσεις.
Οι σκηνογραφικές επιλογές είναι εξαιρετικά λειτουργικές, όπως και η μουσική που υπογραμμίζει εύστοχα το συναίσθημα, αλλά και συγκεκριμένα σημεία του έργου.

Η ερμηνεία της Όλιας Λαζαρίδου είναι υποδειγματική. Καταφέρνει να ενσωματώσει το παράλογο, την τρίτη ηλικία, την γελοιότητα, το λούμπεν στοιχείο, την μεγαλομανία, ακόμα και το σεξ απίλ (σε μια γκροτέσκο εκδοχή), σε μια ζηλευτή σύνθεση. Πολύ καλός και ο Αντώνης Καφετζόπουλος, που με αρκετή λεπτότητα και γαλατική ευγένεια αποδίδει το μαύρο χιούμορ του ρόλου του- ενός ξεμωραμένου και δειλού ήρωα, που όμως δεν χάνει ποτέ την πίστη σε μια μεγάλη ιδέα, που δεν ξέρει ποια είναι ακριβώς.

Σε γενικές γραμμές, «οι Καρέκλες» είναι μια πολύ ωραία παράσταση, που βγάζει γέλιο και βλέπεται πολύ ευχάριστα. Το έργο του Ιονέσκο παραμένει σχεδόν επαναστατικό, τόσο ως κείμενο, όσο και ως σκηνική πρόταση, ακόμα και στις μέρες μας. Τόσο ο σκηνοθέτης με τις επιλογές του, όσο και οι δύο πρωταγωνιστές το απέδωσαν με τον δέοντα σεβασμό και με ιδιαίτερη ποιότητα.

Γιώργος Σμυρνής

Παίζεται Τετάρτη και Κυριακή 19:00 και Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 21:00
Στο θέατρο Ροές (Ιάκχου 16, Γκάζι)-Περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ