Μέσα από τον σπασμένο καθρέφτη στο θέατρο Σημείο: Ανία-τη ψύχωση…

Ο Σουηδός Μπέργκμαν θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες του κινηματογράφου, αλλά έχει σκηνοθετική και συγγραφική καριέρα και στο θέατρο. Το συγκεκριμένο έργο του ασχολείται με το θέμα της ψυχικής νόσου, σε συνδυασμό με καλλιτεχνικά, ηθικά, φιλοσοφικά και μεταφυσικά αναφερόμενα.

Ο τρόπος που προσεγγίζεται η οικογένεια είναι σαν ένα κλειστό σύστημα, που προκαλεί πολλές συναισθηματικές δυσλειτουργίες. Μητέρα δεν υπάρχει. Ο πατέρας είναι ένας ματαιόδοξος συγγραφέας, αλλά και η επιβλητική μορφή του πάτερ φαμίλια. Ο γιος τρέφει ερωτικά συναισθήματα για την αδερφή του, ενώ νιώθει ένα αίσθημα ανταγωνιστικότητας απέναντι στον αδιάφορα πατέρα. Η κόρη, παντρεμένη με έναν γιατρό, νιώθει να βουλιάζει κάθε μέρα στην ψύχωση. Το στίγμα της αρρώστιας, μιας αρρώστιας που στην πορεία μεταβάλλεται σε μια πανίσχυρη ψύχωση, τσακίζει τις ζωές των ανθρώπων και τους φέρνει αντιμέτωπους με τους εαυτούς τους. Είναι ικανοί να σταθούν άξιοι των ηθικών αξιών τους ή όχι; Σε κάποιους κυριαρχεί ο κυνισμός, ενώ άλλοι παραμένουν ιδεαλιστές. Όμως η πραγματικότητα δεν χαρίζεται σε κανέναν. Η κοπέλα τελικά μοιάζει να χάνεται στην ψύχωσή της.

Πρόκειται για ένα βαρύ θέμα, που συνδυάζει έναν ωμό ρεαλισμό και υπερβατικά στοιχεία. Η σκηνοθετική προσέγγιση της παράστασης που είδαμε, είχε πολλά περίεργα τρεξίματα κι απότομες σωματικές κινήσεις επί σκηνής, καθώς και εμφανίσεις των ηθοποιών σε διάφορα σημεία του θεάτρου, συχνά απρόβλεπτα. Ωστόσο, δεν έθελξε με την πρωτοτυπία της. Το ίδιο μπορεί να πει κανείς για τα αρκετά ρεαλιστικά σκηνικά, που δεν έδωσαν κάτι παραπάνω.

Οι ερμηνείες της παράστασης κινούνται σε μέτρια επίπεδα. Όπως συμβαίνει συνήθως με έργα που πραγματεύονται την αρρώστια- σωματική ή ψυχική- τον πιο δύσκολο ρόλο τον έχει τελικά ο άρρωστος. Στην προκειμένη περίπτωση η νεαρή Ελένη Ζαραφίδου έδωσε μια σχετικά ζωντανή ερμηνεία. Όμως απέτυχε να δείξει την διαφορά ανάμεσα στον ρόλο της, όταν είναι ακόμα στα «καλά του» σε σχέση με το πώς είναι όταν την κυριεύει τελείως η ψύχωση και οι παραισθήσεις. Έπαιζε με πανομοιότυπο τρόπο σε όλη την διάρκεια της παράστασης και αυτή η κρίσιμη διαφορά δεν φάνηκε. Ικανοποιητική ήταν η ερμηνεία του Αυγουστίνου Ρεμούνδου, ενώ οι άλλοι δύο ηθοποιοί, Σταύρος Γιαννακόπουλος και Νίκος Διαμαντής, δεν μου άρεσαν.

Συνολικά, η παράσταση «Μέσα από τον Σπασμένο Καθρέφτη» έχει ένα δύσκολο θέμα και μάλλον κουράζει, χωρίς να προσφέρει τις δονήσεις εκείνες, που είναι απαραίτητες για να απογειώσουν την θεατρική εμπειρία. Οι ερμηνείες και η σκηνοθεσία δεν εντυπωσιάζουν.

Γιώργος Σμυρνής