Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου στο θέατρο Χώρα- Με ζωή βαριά σαν ιστορία!

Το θεατρικό κείμενο της παράστασης βασίζεται στο βιβλίο της Ρέας Μανέλη «Η γιαγιά μου η Ευτυχία» (εκδόσεις Άγκυρα). Και η προσαρμογή του στο θέατρο, όπως και η σκηνοθεσία, έγινε από τον Πέτρο Ζούλια. Η παράσταση έχει και το μουσικό της μέρος, όπως είναι αυτονόητο, λόγω του θέματος. Ακούγονται κομμάτια, στα οποία η τόσο πετυχημένη ποιήτρια έχει γράψει τους στίχους, όπως το “Είμαι αητός χωρίς φτερά”, “Όνειρο απατηλό”, “Η φαντασία”, “Ηλιοβασιλέματα”, “Όλα είναι ένα ψέμα”, “Πήρα απ΄τη νιότη χρώματα”, “Πετραδάκι πετραδάκι” “Μαλάμω”, “Τι έχει και κλαίει το παιδί”, “Περασμένες μου αγάπες”, “Τα καβουράκια”, “Τα αλάνια”, “Αντιλαλούνε τα βουνά”.

Όταν ακούς όλα αυτά τα κομμάτια να μπαίνουν εμβόλιμα στην παράσταση, δεν μπορείς να μην αναρωτηθείς: Μα όλα αυτή τα έχει γράψει; Μαζί με τα τραγούδια έχουμε και μια υποτυπώδη, αλλά ουσιαστική, αποτύπωση του ιστορικού περιγράμματος, ενώ με πολύ ένταση αναδεικνύονται τραγικά περιστατικά της ζωής της στιχουργού, με πιο συγκινητικό τον θάνατο της κόρης της.

Στο έργο, η Ευτυχία Παπαγιανοπούλου αποκαλύπτεται επί σκηνής με αφοπλιστική ειλικρίνεια και με τα ελαττωματάκια της, τα οποία μας εξομολογείται, χωρίς να ντρέπεται. Μεγάλη ήταν η αγάπη της να πουλάει και να αγοράζει συνέχεια πράγματα ενώ ακόμα μεγαλύτερη ήταν η αδυναμία της να κρατήσει χρήματα στα χέρια. Κυρίως όμως το πάθος ήταν ο τζόγος. Της άρεσε πολύ η πόκα, αλλά συνέχεια έχανε. Προσπάθησαν να της μάθουν το κουνκάν, για να «ξεχαρμανιάζει» έτσι, αλλά ήταν πολύ soft για μια τόσο παθιάρα γυναίκα. Το ενδιαφέρον είναι πως ενώ δείχνει τα σοβαρά ελαττώματά της, εμείς την αγαπάμε πολύ περισσότερο.

Η ιστορία της εκτυλίσσεται ως εξής: Η πρωταγωνίστρια μονολογεί απευθυνόμενη στα επτά απόντα πρόσωπα, συντρόφους, συγγενείς και συνεργάτες, όπως ο Τσιτσάνης, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη ζωή της και το έργο της (είτε της στιχουργού, είτε της θεατρίνας). Μέσα από αυτές τις υποθετικές συνομιλίες, μας περιγράφει περιστατικά της ζωής της, μέσα από μνημονικές εκλάμψεις και χωρίς γραμμική χρονικά αφήγηση. Αυτό έχει το θετικό ότι συμβάλλει στο ρεαλισμό του σκηνικού αποτελέσματος, αλλά το αρνητικό ότι ενίοτε χάνεις το νήμα της ιστορίας.

Η δουλειά που έχει κάνει ο σκηνοθέτης Πέτρος Ζούλιας, είναι σωστή και έξυπνη, γι’ αυτό που προσπαθεί να πετύχει, δηλαδή την αποτύπωση στο σανίδι της ζωής και της προσωπικότητας μιας ισχυρής κι αυθεντικής γυναίκας του λαϊκού τραγουδιού. Για τα περαιτέρω την δουλειά την κάνει η πρωταγωνίστρια Νένα Μεντή, που αναδεικνύεται σε ένα αντάξιο μέγεθος της προσωπικότητας που καλείται να μετατρέψει σε ρόλο. Κι όσο πιο ψηλά ανεβαίνει, τόσο πιο σπουδαία μας παρουσιάζει την ηρωίδα της. Η ερμηνεία της είναι επιβλητική, τόσο στον ρεαλισμό, όσο και στην εκφραστικότητα, με μια μοναδική ικανότητα να συνδυάζει το τραγικό με το χιουμοριστικό, να δείχνει άμεση και καθημερινή και συνάμα ένα άτομο διαφορετικό κι ανώτερο από το μέσο όρο. Καταφέρνει να σε συγκινήσει, να σου μεταδόσει την ένταση των περιγραφών της, να σε κάνει να γελάσεις και τελικά να ταυτιστείς με αυτήν την βαθιά ανθρώπινη ανασκόπηση μιας ζωής.

Τελικά, αν και η «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» δεν έχει τα νοήματα και τις συλλήψεις ενός έργου μεγάλου ρεπερτορίου, έτσι όπως την ερμηνεύει η Νένα Μεντή γίνεται ρόλος του μεγάλου ρεπερτορίου. Η παράσταση γίνεται ανθρώπινη, συγκινητική και εξαιρετικά γοητευτική. Η ερμηνεία της πρωταγωνίστριας είναι παράδειγμα προς μίμηση και δίκαια κερδίζει την αποθέωση όταν εμφανίζεται.

Γιώργος Σμυρνής