Πολιτισμένα Ζώα στο bios: Ξυπνάς το ζώο μέσα μου… ή μήπως τον άνθρωπο;
Δουλεύει σαν σκυλί. Πολύ μιλάνε τα παπαγαλάκια. Καμαρώνει σαν κότα. Άι χάσου, παλιοβερβερίτσα! Καθημερινές, λαϊκές εκφράσεις, εμπνευσμένες από ομοιότητες κάποιων ανθρώπινων συνηθειών και συμπεριφορών με χαρακτηριστικά εκπροσώπων της πανίδας. Εντάξει, την τελευταία δεν τη λες και “καθημερινή”, δική μας αυτοσχέδια είναι επειδή ακουγόταν σπιρτόζικη, αλλά τουλάχιστον όλες οι υπόλοιπες αναδεικνύουν με επιτυχία τις μικρές και μεγάλες συγγένειές μας με τον κόσμο των ζώων. Το ίδιο κάνει και η παράσταση “Πολιτισμένα Ζώα”, που φιλοξενείται στον υπόγειο χώρο του bios, στην οποία τα μέλη του θιάσου υποδύονται διάφορα ζωάκια, από σκύλους μέχρι… βερβερίτσες, τα οποία διακατέχονται από ανασφάλειες, εμμονές, νευρώσεις, επιθυμίες, ακριβώς σαν αυτές που “τυραννούν” κι εμάς.από την Αργυρώ Σταυρίδη
Όλο αυτό είχε ακουστεί και σ’ εμάς αρκετά αστείο και υποσχόμενο, ώστε να σπεύσουμε να παρακολουθήσουμε την παράσταση, γνωρίζοντας επιπλέον ότι τα «Πολιτισμένα Ζώα» ήταν το “hit” του Bob Theatre Festival τη χρονιά που αποχαιρετήσαμε πρόσφατα.
Η πρακτική της μεταφοράς ανθρώπινων χαρακτηριστικών σε ζώα είναι κλασικό μυθοπλαστικό εύρημα, με «διασημότερο» εκπρόσωπό του τον Αίσωπο φυσικά. Στο απαιτητικό σύγχρονο κοινό της συμμετοχικής δημοκρατίας twitterικών αστεϊσμών, ο απλός διδακτισμός δεν αρκεί για να πεις για ένα σύγχρονο έργο ότι «κάτι έχει να πει», ενώ μερικές δόσεις ζωωδών αλαλαγμών και βρυχηθμών δεν είναι αρκετές για να σε κάνουν να γελάσεις. Κάθε παρόμοιο κωμικό πόνημα πρέπει να βρει τη χρυσή τομή μεταξύ ντανταϊσμού και ευφυούς νοήματος και εκτέλεσης. Τα «Πολιτισμένα Ζώα» το καταφέρνουν απόλυτα, πατώντας πάνω σε ένα κείμενο που διαθέτει ανάλαφρη καταστασιακή πλοκή, ώστε να μεταπηδά ευχάριστα από το ένα «επεισόδιο» στο άλλο, καθώς και φιλοσοφημένο χιούμορ που δεν κουράζει και είναι πολύ εύκολο στην παρακολούθηση. Ένας καταδικασμένος έρωτας μεταξύ ενός σκίουρου και μιας βερβερίτσας, μια κουκουβάγια που έχει ηθικές αναστολές στο κυνήγι, ένας παπαγάλος-δημοσιογράφος, ένα στιγματισμένο αλλά στωικό γουρούνι, απιστίες μεταξύ ενός ζεύγους σκύλων, είναι μερικές ενδεικτικές κωμικές αναφορές από την παράσταση, που καθώς εκτυλίσσεται, κλιμακώνεται προς το καλύτερο, με τα γέλια να πληθαίνουν.
Οι ηθοποιοί ερμηνεύουν τους ρόλους τους εύστοχα και με όρεξη. Σε κάποιους ταιριάζει περισσότερο το ζωάκι και ο χαρακτήρας που ενσαρκώνουν, ή μάλλον τα κάνουν να ταιριάζουν, κάποιοι άλλοι δεν το πετυχαίνουν πάντα απόλυτα, αλλά συνολικά δίνουν ερμηνείες στις οποίες διακρίνεις και υποκριτική προσωπικότητα πέρα από μια κοινή καρικατούρα. Μέσα σε μία περίπου ώρα (δεν νομίζω ότι μια μεγαλύτερη διάρκεια ή ο εμπλουτισμός με επιπλέον επεισόδια θα είχε να προσθέσει κάτι ιδιαίτερα σημαντικό ως προς την ουσία) ο θεατής έχει αναγνωρίσει σε ένα θεατρικό Animal Planet καταστάσεις και περιστατικά της καθημερινότητάς του και έχει γελάσει αυθόρμητα με την πρωτοτυπία των αστείων ευρημάτων, ενώ μπορεί να αισθανθεί και τη θετική αύρα του θιάσου, σε ένα χώρο που ούτως ή άλλως ευνοεί τον συγχρωτισμό.
Η αλήθεια είναι ότι θα μπορούσα άνετα να φανταστώ την παράσταση και πιο «κοκέτα» αναφορικά με το υποτυπώδες σκηνικό και τα κοστούμια της, ή να παρουσιάζεται και σε μη “underground” χώρους, ακόμα και σε άλλες πλατφόρμες, όπως η τηλεόραση ή το video (π.χ. και σε «μίνι» δόσεις – εξάλλου το έργο χτίστηκε ομαδικά, ατάκα στην ατάκα), δεν πιστεύω ότι το κείμενο και οι προθέσεις της ομάδας το «απαγορεύουν». Όχι ότι το αυτοσχέδιο, χειροποίητο και πραγματικά ευφάνταστο της κατασκευής των κοστουμιών και του σκηνικού δεν είναι εξίσου πετυχημένα.
Από ανάλογη χιουμοριστική φιλοσοφία εκκινά και η σειρά animation (με την μέθοδο του stop-motion) “Creature Comforts“, που αυτή την εποχή τυγχάνει να προβάλλει το MEGA μεταμεσονύκτια κάθε Κυριακή. Σε αυτή, ζώα του πάρκου δίνουν μίνι συνεντεύξεις για τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους αναφορικά με διάφορες πτυχές της ζωής τους. Για τις δικές μου προτιμήσεις, το “Creature Comforts”, αν και αποτελεί μια πραγματικά αυθεντική δουλειά που ξεχωρίζει, είναι κάπως περισσότερο υπεροπτικό όσον αφορά στο χιούμορ του, όπως και αυτό που αποκαλώ “νεο-σνομπ” χιούμορ, γι’ αυτό αν έπρεπε να διαλέξω, θα τασσόμουν με το πιο άμεσο και προσιτό, σαν αυτό των «Πολιτισμένων Ζώων».
Εν τέλει, το «Πολιτισμένα Ζώα» είναι αυτό που θα χαρακτήριζαν οι Άγγλοι, “a good laugh”: μια ξεκαρδιστική βόλτα στον «ζωολογικό» των νευρώσεών μας, ένα πολύ έξυπνο κείμενο, με ευφυές χιούμορ και καλές ερμηνείες, που δικαιολογεί το εισιτήριό του και θα σας φτιάξει τη διάθεση, εννοώντας εν τέλει κάτι πολύ απλό: μη φοβάστε να ζήσετε!
Λάβετε μέρος στον διαγωνισμό για να παρακολουθήσετε δωρεάν την παράσταση, εδώ
Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση, που θα παίζεται μέχρι τις 27 Ιανουαρίου, εδώ