Σπύρος Γραμμένος: Δεν βρίζω, απλά λέω τα πράγματα όπως είναι!
Ο Σπύρος Γραμμένος είναι ένας ανατρεπτικός και ραγδαία ανερχόμενος καλλιτέχνης, αν και ο ίδιος θεωρεί ότι είναι «Ένας κομμωτής που γράφει και ερμηνεύει τραγούδια, χωρίς να έχει και τόσο καλή φωνή». Με αφορμή τις εμφανίσεις του στον Σταυρό του Νότου, μίλάει στο monopoli.gr για την πορεία του, τους αστυνομικούς, το ελληνικό τραγούδι, τις συναυλίες αλληλεγγύης και δίνει… γαστριμαργικές συμβουλές!Συνέντευξη στον Ορέστη Βέλμαχο
Γιατί αποφάσισες να γιορτάσεις τα 33 χρόνια σου με τρεις συναυλίες; Γιατί δεν επέλεξες να γιορτάσεις τα 32α ή τα 31α γενέθλια σου;
Γιατί είμαι 33… Είναι μια ηλικία – σταθμός για πολύ κόσμο και γι αυτό προτίμησα να το κάνω. Δεν καταλαβαίνω τι σε προβληματίζει…
Τι ακριβώς κάνεις σαν καλλιτέχνης; Πως προσδιορίζεις αυτό που κάνεις;
Είναι κάτι που ρωτάω και τον εαυτό μου πολλές φορές… Λέω ότι είμαι κομμωτής που γράφω τραγούδια και τα λέω, αλλά επειδή δεν έχω και τόσο καλή φωνή για να λέω μόνο τραγούδια, λέω και καμιά ιστορία ενδιάμεσα!
Τραγούδια όπως ο “Κουκουλοφόρος”, η “Αλίκη στη χώρα των γαμάτων” κ.α. έχουν έντονη κοινωνικοπολιτική χροιά, ενώ πολλοί τα χαρακτηρίζουν αναρχικά. Πιστεύεις ότι μπορεί να σου στοιχίσει το ότι εκφράζεις ανοιχτά τις απόψεις σου;
Ο καθένας παίρνει από τα τραγούδια που ακούει αυτό που θέλει… Μερικοί μπορεί να βάζουν τον «Κουκουλοφόρο» για νανούρισμα στα παιδιά τους! Δεν γράφω σε συγκεκριμένη πλατφόρμα, δεν λέω για παράδειγμα πάρε αυτό και άκουσε το γιατί μιλάει για τον χωρισμό. Γράφω πιο ελεύθερα κι ο καθένας παίρνει αυτό που θέλει. Τα είπα καλά; (γέλια)!
Έχει ακουστεί ότι είσαι ο διάδοχος του Τζίμη Πανούση. Δέχεσαι αυτόν τον τίτλο; Ποια είναι τελικά η σχέση σου με τον Πανούση;
Ο Πανούσης είναι μια χαρισματική προσωπικότητα που τον παρακολουθώ από πολύ μικρός και μου βγαίνει αυθόρμητα αυτό το στυλ. Επειδή δεν είμαι τραγουδιστής, ήταν ανάγκη να κάνω κάτι ακόμα για να μείνω πάνω στη σκηνή. Άκουγα πολύ Πανούση, επηρεάστηκα πολύ από αυτόν, αλλά δεν τον μιμούμαι σε καμία περίπτωση. Δεν γουστάρω να αντιγράφω πράγματα που κάνουν άλλοι και μερικές φορές που πιάνω τον εαυτό μου έτοιμο να το κάνει, αυτομάτως ξενερώνω. Έχω να βάλω σπίτι μου Πανούση αρκετά χρόνια και αποφεύγω να τον ακούω, ακριβώς για να μην πέσω σε αυτή την «παγίδα». Τον ζηλεύω με την καλή έννοια, δηλαδή έχει τύχει να τον ακούσω αρκετές φορές και να πω «μπράβο ρε γαμώτο, πως το γύρισε έτσι το θέμα και το έφερε εκεί που ήθελε;» Η μόνη σχέση που έχω μαζί του είναι ότι τον είχα πάρει κάποτε τριάντα τηλέφωνα και δεν το σήκωσε, του έστειλα πενήντα μηνύματα κι επίσης δεν απάντησε. Όταν βρεθήκαμε του ζήτησα να μου δώσει τα λεφτά για τα μηνύματα που έστειλα κι εκεί έληξε η σχέση μας. Έχουμε γνωριστεί, αλλά σχέσεις δεν έχουμε.
Εμφανίζεσαι συχνά σε συναυλίες αλληλεγγύης, από μετανάστες μέχρι απεργούς. Μπορεί να βγει κάτι από αυτές τις συναυλίες και να αφυπνιστεί ο κόσμος;
Μετά από τις συναυλίες τι; Γιατί κύριε; (γέλια). Με στεναχωρεί η σκέψη του ότι κάποιοι το αντιμετωπίζουν σαν πανηγυράκι. Έρχονται να ακούσουν τον καλλιτέχνη που τους αρέσει και φεύγουν χωρίς να έχουν πάρει τίποτα από τα όσα ειπώθηκαν και αυτό με ξενερώνει. Εγώ αισθάνομαι πως πρέπει να είμαι εκεί και γι αυτό πηγαίνω. Από εκεί και πέρα δεν μπορεί να έρχεσαι σε μια συναυλία αλληλεγγύης και να μην ξέρεις καν την αφορμή που δόθηκε για να πραγματοποιηθεί. Δεν πρέπει να τελειώνει η δράση με το τέλος της συναυλίας, πρέπει η συναυλία να γίνει αφορμή για να γιγαντωθεί η δράση…
Έχεις κατηγορηθεί για το σκληρό υβρεολόγιο που χρησιμοποιείς στα κομμάτια σου. Σε αγγίζει αυτού του είδους η κριτική ή σε αφήνει αδιάφορο;
Αυτά είναι ψέματα, μην ακούς κανέναν! Μήπως ανήκεις κι εσύ σε αυτούς; (γέλια). Δεν βρίζω, απλά λέω τα πράγματα όπως είναι! Δεν θυμάμαι δηλαδή κάποια βρισιά μέσα σε κάποιο μου τραγούδι. Είναι λέξεις που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα μας.
Έχεις αναπτύξει μια σχέση… αγάπης με την αστυνομία. Πως προέκυψε αυτό;
Δεν έχω ιδέα… Ένας καλός μου φίλος μου έλεγε για τον πρώτο μου δίσκο, ότι είμαι ένας κολλημένος μαλάκας που γράφει μόνο για τους μπάτσους. Δεν ισχύει αυτό, είναι πολύ λίγα τα τραγούδια που έχω ασχοληθεί μαζί τους. Δεν κάθομαι να γράψω στρατευμένα, απλά βγαίνει από μέσα μου.
Τα κομμάτια σου διέπονται από μια θεατρικότητα. Πως εμπνέεσαι για να γράψεις ένα τραγούδι;
Χαίρομαι που το αναγνωρίζετε αυτό σε μένα κύριε δημοσιογράφε (γέλια)! Συνήθως έχω στο μυαλό μου μια ιδέα και μετά ξεκινάω κι γράφω ότι μου βγει. Φαίνεται αυτό έξαλλου, είναι τραγούδια που γράφω ότι να ναι! Ακόμα ψάχνω τον τρόπο που γράφω.
Το «φετίχ» με τις τιράντες θα το αποχωριστείς ποτέ; Σήμερα πάντως σε βλέπω χωρίς τιράντες.
Πας καλά; Φόρμα με τιράντες; Δεν ξέρω, ελπίζω πάντως να σταματήσει γιατί με έχει κουράσει.
Για ποιο λόγο;
Απλά με έχει κουράσει. Τελεία!
Τα τελευταία χρόνια έχεις δημιουργήσει ένα πολυπληθές κοινό που σε ακολουθεί με συνέπεια. Σε αγχώνει αυτό;
Δηλαδή αν αρχίσουν εσένα να σε διαβάζουν περισσότεροι θα αγχωθείς; (γέλια). Πέρα από την πλάκα, με αγχώνει αυτό γιατί ολοκληρώνοντας ένα κομμάτι έχω τον «φόβο» ότι δεν θα μπορέσω να κάνω κάτι ακόμα και να πάω ένα βήμα παραπέρα.
Θα σκεφτόσουν ποτέ να δημιουργήσεις ένα δίσκο με άλλο είδος μουσικής
Τι εννοείς; Να γράψω ας πούμε λαϊκό;
Λαϊκό, jazz, blues, γενικότερα οτιδήποτε δεν έχεις δοκιμάσει.
Δεν μπορώ να σου απαντήσω γιατί και τώρα δεν παίζω ένα είδος μουσικής, ο στίχος με οδηγεί στην μουσική. Στον πρώτο μου δίσκο έχω και Βαλς και Τάνγκο, ο κουκουλοφόρος ας πούμε είναι «βαλσάκι». Το «Για χθες», ένα κομμάτι από τον πρώτο μου δίσκο (που όταν το έγραψα οι φίλοι μου έλεγαν πως έχω πέσει σε κατάθλιψη) είναι Bossa Nova. Δεν πιστεύω ότι ανήκω σε κάποιο συγκεκριμένο μουσικό είδος. Όταν με ρωτάνε τι είδος μουσική παίζω, τους απαντώ ότι παίζω «διάφορα».
Πιστεύεις στον περιβόητο διαχωρισμό ανάμεσα σε ποιοτικό και εμπορικό τραγούδι;
Όχι. Τα τραγούδια που παίζω εγώ είναι εμπορικά. Δηλαδή δεν είναι καλά τραγούδια; Πρόσεξε τι θα απαντήσεις (γέλια)! Δηλαδή οι ποιοτικοί δεν είναι εμπορικοί; Δεν θέλω να αναφερθώ σε ονόματα, αλλά υπάρχουν παιδιά που κινούνται στον ίδιο χώρο με εμένα, κάνουν εξαιρετική δουλειά και έχουν την αναγνώριση του κόσμου. Αυτοί δηλαδή δεν παράγουν τραγούδι με ποιότητα επειδή τους ακούει πολύς κόσμος; Όταν βγάζω ένα τραγούδι σκέπτομαι πως θα το ακούσει κάποιος, ο οποίος θα έρθει να με δει κι εγώ από αυτό θα συνεχίσω να ζω, άρα υπάρχει εμπορευματικότητα. Διαχωρισμός αν θες υπάρχει σε εύκολα και δύσκολα τραγούδια, δηλαδή τραγούδια που υπάρχει λόγος να τα ακούσεις και τραγούδια που δεν αξίζουν και τόσο την προσοχή σου. Μάλλον τώρα που το σκέφτομαι δεν μπορώ να απαντήσω την ερώτηση. Να την σβήσεις όλη, μαζί και το ότι δεν μπορώ να την απαντήσω (γέλια)!
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα «κύμα» νέων ελλήνων καλλιτεχνών που έχουν καταξιωθεί στη συνείδηση του κόσμου. Πιστεύεις ότι μπορείτε να δώσετε κάτι διαφορετικό; Να «ξεβαλτώσετε» την ελληνική μουσική και να αφυπνίσετε τη συνείδηση του κόσμου;
Δεν νομίζω ότι ένα τραγούδι μπορεί από μόνο του να αφυπνίσει συνειδήσεις. Όταν ένα τραγούδι ολοκληρωθεί φεύγει από τα χέρια σου και τραβάει τον δικό του δρόμο. Δεν είμαστε σούπερ ήρωες για να ξεσηκώσουμε και να ξεθολώσουμε τον κόσμο. Μπορούμε να κάνουμε κάποια πράγματα, αλλά σίγουρα όχι επανάσταση!
Είχες δηλώσει παλιότερα ότι θα ήθελες να ξανακάνεις μια περιοδεία “από παγκάκι σε παγκάκι”. Σε ενδιαφέρει ακόμα αυτή η προοπτική;
Ακόμα παίζω στον δρόμο με καπέλο. Το καλοκαίρι που μας πέρασε ήμουν στη Σκόπελο και μπορώ να σου πω ότι το να παίζεις στον δρόμο είναι κάτι που με γεμίζει. Είναι πολύ πιο άμεση και ειλικρινής η σχέση που αναπτύσσεις με αυτόν που θα σταθεί να σε ακούσει. Έχω περάσει πολύ όμορφες και πολύ άσχημες στιγμές στον δρόμο.
Όπως;
Όπως μια φορά που πέρασε ένας πιτσιρικάς και πέταξε το παγωτό μέσα στο καπέλο. Στεναχωρήθηκα πολύ και τον κάλεσα να το συζητήσουμε, αλλά μου είπε ότι το πέταξε στο καπέλο κατά λάθος. Δεν τον πίστεψα, εκτός κι αν εννοούσε ότι ήθελε να πετύχει εμένα (γέλια).
Ποια είναι η καθημερινότητα του Σπύρου Γραμμένου;
Δεν μου αρέσει να μιλάω για τρίτους! Κάνω ότι κάνει κάθε άνθρωπος. Σηκώνομαι το πρωί κάθομαι στον υπολογιστή για να δουλέψω και στη συνέχεια σηκώνομαι και μαγειρεύω.
Τι μαγειρεύεις;
Τα πάντα, εγώ μαγειρεύω στο σπίτι! Παίρνω μια συνταγή και αυτοσχεδιάζω γιατί στάνταρ δεν θα έχω φροντίσει να έχω όλα τα υλικά. Τις προάλλες έκανα ένα κοτόπουλο που το χώρισα σε μερίδες, έβαλα πάπρικα, σκόρδο, τύλιξα την κάθε μερίδα με λαδόκολλα, την τύλιξα με σπάγκο και το έβαλα στους 130 βαθμούς για τρεις ώρες. Επίσης, στη σαλάτα κουνουπίδι φτιάχνω μια σος από μαγιονέζα, λεμόνι και άνηθο που είναι και διαιτητική! Εντάξει; Το πέρασα το τεστ μαγειρικής;
Ποια είναι τα σχέδια σου μετά τις εμφανίσεις στον Σταυρό του Νότου; Έχεις κανονίσει κάποιες άλλες εμφανίσεις, ετοιμάζεις δισκογραφική δουλειά;
Από εμφανίσεις δεν ξέρω ακόμα. Υλικό για δίσκο έχω πάντα γιατί ασχολούμαι καθημερινά. Δηλαδή όταν μπήκα να κάνω τον πρώτο δίσκο τα μισά τραγούδια για τον δεύτερο δίσκο ήταν ήδη έτοιμα! Αυτό βέβαια με ενοχλεί κάπως γιατί παλιώνουν για μένα τα τραγούδια και δεν τα παίζω μετά. Έχω «κάψει» τραγούδια έτσι, ενώ φτιάχνω και τραγούδια που παίζουν μόνο για μια εμφάνιση και δεν ξανακούγονται. Γενικά έχω υλικό, αλλά δεν μπορώ να σου πω ότι την τάδε ημερομηνία θα κυκλοφορήσει ο επόμενος δίσκος.