Κύκλοι / Ιστορίες του Pommerat στην Στέγη- Η Δύση στην δύση της

Το έργο του σημαντικού Γάλλου δραματουργού κέρδισε το κορυφαίο βραβείο Μολιέρου το 2010 στην Γαλλία. Είναι ένα κείμενο με πολλές αναφορές στην ιστορία της Ευρώπης, αν και δεν υπάρχει πάντα ξεκάθαρος προσδιορισμός κάποιας ιστορικής περιόδου ή γεγονότος. Το έργο είναι μια σύνθεση αρκετών διαφορετικών ιστοριών, οι οποίες όμως παρουσιάζονται σπασμένες σε διαφορετικά επεισόδια και εμφανίζονται διάσπαρτες σε διαφορετικά μέρη της παράστασης. Είναι μια τεχνική, την οποία έχω εντοπίσει και σε άλλο έργο με έντονο πολιτικό μήνυμα της σύγχρονης γαλλικής δραματουργίας, το «Υπό έλεγχο» του Σοντάγκ.

Η κριτική τόσο στην ευρωπαϊκή ιστορία, όσο και στον τρόπο που λειτουργεί η οικονομία είναι ξεκάθαρη. Υπάρχουν όμως και αναφορές στην ιστορία του θεάτρου, κάποιες φορές με μια διάθεση χιούμορ, το οποίο όμως είναι ένα πικρό χιούμορ. Το σεξουαλικό μπαίνει αρκετά συχνά στο παιχνίδι, κυρίως όμως με μια διάθεση ειρωνείας, παρά γιατί θέλει να προσδώσει κάποιον αισθησιασμό στο έργο. Ιδίως υπάρχει μια παραλλαγή της ιστορίας του Μάκβεθ, όπου ο ήρωας πρέπει όχι να σκοτώσει, αλλά να κάνει σεξ με τις «μάγισσες», για να κερδίζει προαγωγές, που είναι το πεπρωμένο του. Κι οι «από πάνω» πεθαίνουν ως εκ θαύματος. Το μεταφυσικό στοιχείο, το πεπρωμένο, το ανεξέλεγκτο πάθος και άλλες διαχρονικές και πομπώδεις ιδέες του θεάτρου αναμειγνύονται με τις πιο καθημερινές ανάγκες και σκέψεις. Γενικά, κυριαρχεί μια αίσθηση παρακμής και αποδόμησης του δυτικού πολιτισμού, όχι όμως με τον βίαιο και άγαρμπο τρόπο που βλέπουμε συχνά στο μεταμοντέρνο θέατρο, αλλά με ένα σκεπτόμενο ύφος, όπου υπάρχει αρκετά δυνατή τεκμηρίωση και σαρκασμός.

Η παράσταση του δύσκολου- αλλά όχι δυσνόητου- αυτού έργου από τον θίασο Κανιγκούντα είχε κάποια προβλήματα. Δεν είχε ιδιαίτερη ροή και οι διαφορετικές σκηνές δύσκολα έδεναν μεταξύ του. Επίσης, με τις πολλές χειρονομίες και το γκροτέσκο παίξιμο, συχνά φεύγει η προσοχή του θεατή από το κείμενο- πρόκειται ουσιαστικά για θέατρο λόγου, που απαιτεί μεγάλη απλότητα στην ερμηνεία. Προσπαθώντας οι Έλληνες ηθοποιοί να το κάνουν πιο ενδιαφέρον και πιο σύγχρονο θεατρικά ως προς την παρουσίαση, τελικά το έκαναν πιο δυσπρόσιτο. Επίσης το έργο ήταν μεγάλο σε διάρκεια.

Οι εικόνες που έδωσε η σκηνοθεσία στην παράσταση δεν φωτίζουν ιδιαίτερα τα νοήματα του έργου, ούτε καταφέρνουν να συνδυάσουν τα διαφορετικά θέματα κάθε σκηνής και ιστορίας μεταξύ τους. Ως προς τις ερμηνείες, αν εξαιρέσουμε την κατάχρηση της χειρονομίας, η οποία προφανώς ήταν σκηνοθετική οδηγία, ήταν ως επί το πλείστον αρκετά καλές. Ξεχωρίζει η ερμηνεία του ώριμου ηθοποιού Γιάννη Αναστασάκη. Επίσης, μου άρεσαν οι Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου και η Ανθή Ευστρατιάδου, αλλά και ο Γιώργος Φριντζήλας.

Σε γενικές γραμμές η παρουσίαση από τους Κανιγκούντα ενός ποιοτικού αλλά περίπλοκου στην δομή του και απαιτητικού κειμένου, όπως το «Κύκλοι/Ιστορίες» του Πομμερά, μάλλον περιέπλεξε την κατάσταση, παρά την απλοποίησε. Η παράσταση έχει οξεία κριτική και χιούμορ σε ένα ευρύ φάσμα φαινομένων της ιστορίας και των δομών του δυτικού πολιτισμού, ενώ οι ηθοποιοί είναι αρκετά καλοί. Ωστόσο, οι σκηνοθετικές επιλογές και το ιδιαίτερο στυλ ερμηνείας, που επιλέχθηκε, δίνουν ένα αποτέλεσμα κάπως περίεργο και ασαφές.  

Γιώργος Σμυρνής

Παίζεται από Τετάρτη έως Κυριακή στις 21:00
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Λεωφ. Συγγρού 107-109)- Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ