Μέρκελ vs Θάτσερ- Ποια υπήρξε πιο σκληρή πρωθυπουργός!

Η Μέρκελ σπούδασε φυσικός, ενώ η Θάτσερ ήταν χημικός. Και οι δύο είναι του συντηρητικού χώρου, γυναίκες που κατάφεραν να κυριαρχήσουν στον αντροκρατούμενο χώρο της πολιτικής υιοθετώντας σκληρότητα εξίσου μεγάλη (αν όχι μεγαλύτερη) των αντρών, υπέρμαχες των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Όμως δεν μοιάζουν σε όλα. Μάλιστα, ένα βασικό πολιτικό θέμα θα τις χώριζε σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η Θάτσερ ήταν πολέμιος της ενοποίησης των δύο Γερμανιών, ενώ η Μέρκελ προέρχεται από την Ανατολική Γερμανία. Αν ήταν στο χέρι της Θάτσερ, η Μέρκελ δεν θα γινόταν ποτέ καγκελάριος. 

Ποια υπήρξε όμως η πιο σκληρή από τις δύο; Η απορία αυτή πάντα υπήρχε, αλλά τώρα, με τον πρόσφατο θάνατο της Θάτσερ, έγινε και πιο επίκαιρη. Είναι πολύ δύσκολο να απαντήσει κανείς, αλλά θα κάνουμε κάποια προσπάθεια, χρησιμοποιώντας κάποιες κατηγορίες.

–ΣΙΔΗΡΑ ΚΥΡΙΑ
Σε αυτήν την κατηγορία δύσκολα βρίσκεις νικήτρια. Πάντως επειδή είναι ένας όρος, ο οποίος ανήκει στην Θάτσερ, κερδίζει σε αυτήν την κατηγορία τιμής ένεκεν. Θυμίζουμε ότι αυτός ήταν ένας χαρακτηρισμός, τον οποίο έδωσε ο σοβιετικός τύπος στην (Θάτσερ)

–ΑΝΤΡΑΚΙ
Και οι δύο κυριάρχησαν σε έναν αντροκρατούμενο κόσμο κι έγιναν σκληρότερες από τους άντρες. Ωστόσο, σε αυτήν την κατηγορία κυριαρχεί η Μέρκελ. Στυλιστικά η καγκελάριος φοράει πιο συχνά παντελόνια και είναι πιο πολύ ταυτισμένη με αυτά, ως πιο μεταγενέστερη πολιτικός. Επίσης, η Θάτσερ, παρά την παροιμιώδη σκληρότητά της, ήταν αρκετά πιο θηλυκή από την Γερμανίδα Καγκελάριο. (Μέρκελ)

–ΞΕΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΕΜΠΟΔΙΑ
Η Θάτσερ ξεπέρασε πιο πολλά. Είχε μια πολύ δύσκολη χώρα να κυβερνάει, την περίοδο που την ανέλαβε. Επίσης, ήταν πολύ δύσκολο στην συνείδηση της κοινής γνώμης να δεχτεί ακόμα μια γυναίκα πολιτικό. Μάλιστα, η Θάτσερ, η οποία άνοιξε σε μεγάλο βαθμό τον δρόμο για τις μεταγενέστερες γυναίκες πολιτικούς αρχηγούς έπαιζε με την εικόνα της ως νοικοκυράς και γυναίκας και είχε να διανύσει μεγάλη απόσταση. (Θάτσερ)

–ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ
Και οι δύο σε αυτόν τον τομέα είναι πολύ ψηλά. Η Θάτσερ κέρδισε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά την έδιωξε το ίδιο της το κόμμα στο φινάλε της καριέρας της, γιατί θεωρούσε σίγουρη την ήττα και γιατί πολλοί από τους Συντηρητικούς δεν την άντεχαν πλέον. Η Μέρκελ- ανεξαρτήτως της γνώμης που έχουμε εμείς οι Έλληνες και ο υπόλοιπός Νότος γι’ αυτήν- είναι πολύ δημοφιλής στην Γερμανία. Έχει ήδη κερδίσει δύο και πάει για τρίτη. Θα δώσουμε τον πόντο στην Μέρκελ και γιατί δεν την εξεδίωξε (ακόμα τουλάχιστον) το ίδιο της το κόμμα, αλλά και γιατί κυβερνάει όχι μόνο την χώρα της, αλλά επί της ουσίας ολόκληρη την Ευρωζώνη. (Μέρκελ)

–ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΗ
Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη κατηγορία. Και οι δύο είναι ή ήταν πολύ πεισματάρες. Η Θάτσερ ήταν αλύγιστη σε πολλές επιλογές της πολιτικής της. Η Μέρκελ έχει επιβάλει την πολιτική της σε ολόκληρη την Ευρωζώνη με την λογική του ισχυρού και την απειλή εκδίωξης από το Ευρώ. Πάντως η Θάτσερ θεωρείται ως μια από τις πλέον ασυμβίβαστες πολιτικούς, που δύσκολα άλλαζε γνώμη και υποχωρούσε από αυτό που είχε αποφασίσει να κάνει. Ακόμα και μια ξεροκέφαλη Γερμανίδα μπροστά στην Θάτσερ δεν μπορεί παρά να υποκληθεί. (Θάτσερ)

–ΣΚΛΗΡΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΟΥΡΤΟΥΝΑ
Αυτοί που φήφιζαν Θάτσερ και αυτοί που ψηφίζουν Μέρκελ το κάνουν για τους ίδιους περίπου λόγους. Γιατί χρειάζονταν έναν σκληρό τιμονιέρη. Τους έδινε μια αίσθηση ασφάλειας από την πολιτική και οικονομική δύνη. Η Θάτσερ ανέλαβε την Αγγλία σε μεγάλη οικονομική δυσπραγία και με πολλές απεργίες. Τελικά έφερε την ευημερία σε κάποιους, έκανε εκτεταμένες αποκρατικοποιήσεις, έκλεισε όλα σχεδόν τα ανθρακωρυχεία της Μ. Βρετανίας. Κέρδισε έναν πόλεμο από τους Αργεντίνους. Κοντραρίστηκε με πάρα πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες- σε βαθμό που κόντεψε να βγάλει εκτός Ε.Ε. την Αγγλία- ενώ ήταν αρνητική στην επανένωση της Γερμανίας. Υπήρξε μετά μια περίοδος καταναλωτικής ευμάρειας για μεγάλη μερίδα των Άγγλων. Όμως άλλοι δεν θα την συγχωρήσουν ποτέ για την πολιτική της, θεωρώντας ότι τους κατέστρεψε.
Από την πλευρά της και η Μέρκελ είχε να διαχειριστεί την δίνη μιας οικονομικής κρίσης, όχι μόνο εντός της Γερμανίας. Αυτό θα ήταν το εύκολο. Είναι μια μεγάλη οικονομία, με φοβερή βιομηχανική παραγωγή και αρκετά υπάκουο λαό. Όμως, κατάφερε να επιβληθεί απόλυτα σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, να εξαναγκάσει τους πολιτικούς ηγέτες καταχρεωμένων χωρών να υποστούν τρομακτικό πολιτικό κόστος. Οι οικονομίες και οι κοινωνίες του Νότου σαφέστατα υποφέρουν. Η Ελλάδα είναι στο 27% στην ανεργία και κάπου εκεί είναι και η Ισπανία. Αλλά μέσα στην Γερμανία η Μέρκελ είναι εξαιρετικά δημοφιλής, γιατί οι Γερμανοί πολίτες αισθάνονται ότι έχουν μια ηγεσία αδιαπραγμάτευτη όταν πρόκειται για τα συμφέροντά τους.
Σε αυτήν την κατηγορία θα δώσουμε ισοπαλία. (και οι δύο)

–ΔΙΑΧΥΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑΣ
Η Θάτσερ με την πολιτική που υιοθέτησε στην Αγγλία έγινε το κυρίαρχο παράδειγμα του Νεοφιλελευθερισμού στον πλανήτη. Πολλοί προσπάθησαν και πολλοί ακόμα προσπαθούν να γίνουν μιμητές της. Από αυτήν την άποψη και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αποτελούσε διεθνούς εμβέλειας φιγούρα στην εποχή της, οι πολιτικές της είχαν μια διάχυση σε διεθνές επίπεδο. Δεν τις επέβαλε, πάντως, η ίδια. Ασχολήθηκε με τα της Αγγλίας και του οίκου της και μάλιστα δεν ήθελε πολλά- πολλά και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. 
Από την άλλη, η Μέρκελ, θέλοντας και μη, είναι αναγκασμένη, λόγω του κοινού νομίσματος, να επιβάλει, υπέρ των συμφερόντων της Γερμανίας και των ψηφοφόρων της, σκληρές πολιτικές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέχρι στιγμής η Γερμανία την γλιτώνει από την κρίση, ενώ ο Νότος, που πίνει το πικρό φάρμακο της άγριας λιτότητας, υποφέρει. Κι αν οι πολιτικές της οδηγήσουν σε συνολική ανάκαμψη την Ευρωζώνη, μένει να το δούμε. Πολλοί προβλέπουν πάντως ότι θα την διαλύσει. 
Σε αυτήν την κατηγορία κερδίζει λοιπόν de facto η Μέρκελ. (Μέρκελ)

Με αυτές τις κατηγορίες καταλήγουμε στην ισοπαλία: 3-3. Έτσι κι αλλιώς, είναι ακόμα νωρίς για να βγάλουμε νικητή στο ντέρμπι. Η καριέρα της Θάτσερ έχει λήξει εδώ και χρόνια κι έχουμε δει το φινάλε του έργου. Με την Μέρκελ ακόμα είμαστε στο τέλος της δεύτερης πράξης και μπαίνουμε στην τρίτη, ενώ δεν ξέρουμε ούτε πόσο ακόμα έργο έχουμε να δούμε, ούτε ποιο θα είναι το φινάλε.

Γιώργος Σμυρνής