Ελένη Ζιώγα: Χρέος των καλλιτεχνών σε “εμπόλεμες καταστάσεις” είναι να επουλώνουν τα τραύματα!
Η Ελένη Ζιώγα είναι μια πολυσύνθετη καλλιτέχνις. Με θητεία στην υποκριτική, το σενάριο και την στιχουργική, μουσικές και υποκριτικές σπουδές, έχει κάνει σημαντικές παρουσίες τόσο στο θέατρο, όσο και στην τηλεόραση και την δισκογραφία. Τώρα παρουσιάζει έναν μονόλογο “Το Μυστικό της κας Έλεν” που ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Συνέντευξη στον Γιώργο Σμυρνή
Η παράσταση βασίζεται στο μυθιστόρημα του πατέρα της Βασίλη Ζιώγα, “όπως τα κούρντισες, Θε’ μου” και με αφορμή αυτήν η Ελένη Ζιώγα μας μιλάει για τον πατέρα της και την σχέση της μαζί του, αλλά και το τι την ενέπνευσε να δημιουργήσει το “μυστικό της κας Έλεν”. Επίσης, μας δίνει πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις για την τηλεόραση και την μουσική, η οποία “στην Ελλάδα ασθένησε όμως ακόμα περισσότερο από την επικράτηση του Νεοέλληνα και της τουρκο-μπαρόκ αισθητικής του” όπως δηλώνει χαρακτηριστικά.
-Η παράσταση «το μυστικό της κας Έλεν» βασίζεται σε ένα μυθιστόρημα του πατέρα σας, το «Όπως τα κούρντισες, Θε’ μου». Γιατί επιλέξατε την συγκεκριμένη περίοδο για να δημιουργήσετε μία παράσταση αφιερωμένη σε αυτόν;
H ιδέα ήρθε δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του. Συνήθως μετά απ΄αυτό το χρονικό διάστημα έχουμε πάρει τις κατάλληλες αποστάσεις από τους αγαπημένους μας απόντες, έχει περάσει το πρώτο κύμα πόνου και έχει δώσει τη θέση του σε μια γλυκιά ανάμνηση , ένα σύννεφο αγάπης και βαθιάς κατανόησης του ανθρώπου που χάσαμε. Και εκεί ,πάντα , κάτι θέλουμε να κάνουμε γι αυτόν. Κι ο πατέρας μου νομίζω περίπου έτσι ένιωσε και έγραψε το μυθιστόρημα για τη μητέρα του…
-Εκτός από το να περιγράφει την ζωή μιας γυναίκας που κατάφερε να επιβιώσει και να πετύχει σε δύσκολες εποχές, ποια άλλα θέματα θίγει «το μυστικό της κας Έλεν»;
Το θεατρικό κείμενο αναφέρεται στη σχέση του πατέρα μου με τη γιαγιά μου, δηλαδή τη μητέρα του. Ήταν μια πολύ ιδιωματική σχέση ,καθώς εξαιρετικά ιδιαίτερη και απρόβλεπτη ήταν και η γιαγιά μου σαν προσωπικότητα. Από την άλλη, ο πατέρας μου, ένας ποιητικός και ευαίσθητος άνθρωπος. Και επί πλέον εξαρτημένος για μεγάλο διάστημα οικονομικά από εκείνην , αφού από το θέατρο δεν ήταν δυνατόν να βιοποριστεί. Mπορεί λοιπόν κανείς να φανταστεί τι επικρατούσε μεταξύ τους.
-Τι θυμάστε πιο έντονα από τον πατέρα σας; Σας επηρέασε το γεγονός ότι ήταν συγγραφέας στο να γίνετε κι εσείς καλλιτέχνης;
Ο πατέρας μου ήταν – και είναι στη μνήμη μου- ένας Δον Κιχώτης. Ένας αμετανόητος ιππότης στην εποχή των Σάντσο Πάντσα. Με λεπτούς τρόπους, ευγενική και διακριτική φύση, κομψός στην ψυχή και ιλιγγιώδης στο πνεύμα. Μόνο ως ευεργετικό χάδι ένιωθα πάντα την παρουσία του. Και ακόμα την νιώθω. Οραματιστής και βαθιά Έλληνας. Ονειρευόταν όμως πάντα μια Ελλάδα που ποτέ δεν έγινε πραγματικότητα. Κατά μια έννοια ευτυχώς που έφυγε νωρίς για να μη δει τα τωρινά μας χάλια. Είχε Άγιο. Δεν θα μπορούσε να το αντέξει. Το ότι έγινα κι εγώ , όπως και η αδελφή μου η Μάρθα , καλλιτέχνης, ήταν κάτι γενετικό. Μάλλον . Νομίζω πως δεν θα αντέχαμε να κάναμε κι αλλιώς. Ομολογώ πως εγώ τουλάχιστον το προσπάθησα για ένα διάστημα αλλά κόντεψα να τρελαθώ … Αν ήταν λοιπόν να μην αποφύγω την τρέλα με την διάσταση απ΄την τέχνη, καλύτερα τουλάχιστον που τρελαίνομαι ως καλλιτέχνης. (γέλια).
-Ποια είναι τα στοιχεία που έκαναν τον Βασίλη Ζιώγα τόσο σημαντικό λογοτέχνη;
Η ελευθερία του. Ήταν ελεύθερος ακόμα κι από τον ίδιο του τον εαυτό. Γι αυτό κάθε έργο του είναι διαφορετικό απ’ το προηγούμενο. Έσπαγε διαρκώς τα στεγανά της φόρμας . Γι αυτό και δεν εγκλωβίστηκε στην τυποποίηση. Και δεν μπορεί να καταχωριστεί από τους θεατρολόγους σε κάποια από τις γνωστές κατηγορίες. Έχει μάλλον φτιάξει δική του συγγραφική ετικέτα. Την ετικέτα της «μη ετικέτας» (γέλια). Επί πλέον, η ποιητική του φύση έκανε τη γραφή του ακόμα πιο ιδιαίτερη. Και ξεχωριστή. Ο πατέρας μου αγάπησε πολύ τον άνθρωπο. Αναζήτησε πολύ τον Θεό. Πόνεσε πολύ με τον θάνατο. Πανάρχαια παράδοσή μας η άρνηση του θανάτου και ο πατέρας μου την αφομοίωσε πλήρως. Είναι μοναδικός σ΄αυτήν ακριβώς την ηρωϊκή του εναντίωση στο θάνατο.
-Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο βιβλίο; Το ότι μιλάει για την μητέρα του (και γιαγιά σας) ενώ αυτή έχει φύγει από την ζωή, είναι μήπως ένας τρόπος να αντιμετωπίσετε κι εσείς την απώλεια του πατέρα σας;
Ειλικρινά με συγκινεί η προσέγγισή σας… Ακριβώς αυτό συμβαίνει.
-Ηθοποιός, στιχουργός και σεναριογράφος. Ποια από τις ιδιότητες αυτές σας προσδιορίζει περισσότερο;
Καμία και όλες. (γέλια). Ξέρω πως αυτό μπορεί να μπερδεύει κάποιους, εδώ μπερδεύομαι και η ίδια…(γέλια). Αλλά τι να κάνω; Έτσι νιώθω ελεύθερη.
-Πώς βλέπετε την κατάσταση στην τηλεόραση σήμερα; Θα ξανακάνατε σίριαλ για την τηλεόραση;
Πρώτα πρώτα να ξεκαθαρίσω πως δεν στάθηκα ποτέ αντιμέτωπη με την τηλεόραση . Και το έχω αποδείξει εμπράκτως. Είναι ένα μέσον που, αν το μεταχειριστείς σωστά, ιδανικά θα μπορούσε να αναδειχτεί και σε κήρυκα πολιτισμού . Αυτό βέβαια δεν έγινε, γιατί η ευκολία καταλύει τα πάντα. Στην περίπτωση που θα είχα τη δυνατότητα να εκφράσω αυτό που έχω κατά νου χωρίς εκπτώσεις στην αισθητική και στις ιδέες μπορεί και να ξαναδούλευα για την τηλεόραση. Αλλά ποιος μπορεί πια να το εγγυηθεί αυτό, και μάλιστα σε εποχή κρίσης. Αναγκαστικά όλα βυθίζονται ….
–Η δισκογραφία πώς έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση;
Η δισκογραφία , ως γνωστόν, ασθένησε πριν ακόμα απ΄ την οικονομική κρίση. Ασθένησε από την ανατολή της τεχνολογίας των CD. Και από την ανικανότητα ελέγχου του διαδικτύου. Εδώ στην Ελλάδα ασθένησε όμως ακόμα περισσότερο από την επικράτηση του Νεοέλληνα και της τουρκο-μπαρόκ αισθητικής του. Κι αυτό είναι ακόμα πιο οδυνηρό για μας.
-Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Δεν έχω σχέδια. Δεν κάνω ποτέ σχέδια. Πόσο μάλλον τώρα. Που η Ελλάδα μας περνάει από τέτοια καταιγίδα. Θα κάνω ό,τι προκύψει και θα είναι ευεργετικό για την ψυχή μου και τις ψυχές των ανθρώπων στους οποίους απευθύνομαι. Χρέος των καλλιτεχνών σε εμπόλεμες καταστάσεις είναι, πιστεύω, να επουλώνουν τα τραύματα. Μακάρι να το καταφέρνω….
Η παράσταση “Το μυστικό της κυρίας Έλεν” ανεβαίνει από Δευτέρα έως Πέμπτη 21:30
Στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206)- Περισσότερα διαβάστε ΕΔΩ