Η εύθυμη χήρα στην Λυρική: Χαριτωμένο παριζιάνικο κλίμα

Η Εύθυμη χήρα είναι μια από τις πλέον γνωστές οπερέτες. Είναι ένα θέμα πικάντικο, με έμφαση στις απιστίες της υψηλής κοινωνίας, τα σκάνδαλα και την διεκδίκηση μιας μεγάλης προίκας. Μια χήρα (εύθυμη, γιατί ο άντρας της πέθανε νωρίς και της άφησε πολλά λεφτά) γίνεται το αντικείμενο διεκδίκησης στο Παρίσι όλων των γόηδων- τυχοδιωκτών, είτε είναι Γάλλοι, είτε κατάγονται από το κρατίδιο των Βαλκανίων Ποντεβέρντρο, από το οποίο κατάγεται και η ίδια. Το ένα ενδιαφέρον στοιχείο της υπόθεσης είναι ότι δίδεται πατριωτική διάσταση στο ποιος θα παντρευτεί την ζάμπλουτη χήρα (τα λεφτά της πρέπει να μείνουν στο Ποντεβέρντρο). Το άλλο είναι ότι αναζωπυρώνεται ένας παλιός έρωτας της εύθυμης χήρας με έναν αμετανόητο εργένη και γυναικά. Και δημιουργείται ένα γαϊτανάκι ερωτικών ανταγωνισμών γεμάτο με παιδιαρίσματα, που δημιουργεί ένα σασπένς κατά πόσον οι δυο τους θα αγαπηθούν στο τέλος (και τα λεφτά θα μείνουν στο Ποντεβέρντο και δεν θα τα φάει κανένας καπάτσος και σοφιστικέ Παριζιάνος).

Υπάρχει σαφώς μια ειρωνεία προς τον εθνικισμό. Αλλά αυτό που κυριαρχεί είναι η ατμόσφαιρα του Παρισιού της Belle Epoque πριν το μεγάλο τραύμα του Α Παγκοσμίου Πολέμου. Το χαρούμενο Παρίσι εμπνέει την υψηλή κοινωνία της Αυστρίας.

Μουσικά και θεατρικά το έργο είναι μια ανάλαφρη οπερέτα. Δεν έχει κάτι το ιδιαίτερα προχωρημένο καλλιτεχνικά (1905 πρωτοανέβηκε) γι’ αυτό και ήταν από τα αγαπημένα έργα του Χίτλερ (ο οποίος απεχθανόταν τον μοντερνισμό στην τέχνη). Η αγάπη του Χίτλερ για την μουσική του Λεχάρ γλίτωσε τον συνθέτη από μπλεξίματα με τους Ναζί. Ο ίδιος ήταν προοδευτικός άνθρωπος και είχε και πολλούς Εβραίους συνεργάτες, ενώ και γυναίκα του ήταν εβραϊκής καταγωγής. Για χάρη του Λέχαρ η σύζυγος του «αριοποιήθηκε» από το ναζιστικό καθεστώς τιμής ένεκεν. Άλλους Εβραίους φίλους του όμως ο Λέχαρ δεν μπόρεσε να τους γλιτώσει από την ναζιστική θηριωδία, παρά τις προσπάθειες που έκανε.

Η παράσταση του Λιγνάδη σκηνογραφικά και σκηνοθετικά είναι μια τυπική δουλειά για οπερέτα. Ωστόσο, αναδεικνύει αυτό το αβρό και χαριτωμένο ενός είδους που είχε φτιαχτεί για να διασκεδάσει την υψηλή τάξη και δεν είχε πολύ υψηλές καλλιτεχνικές αναζητήσεις. Το έργο έχει πολλή πρόζα, έτσι είναι μεταφρασμένο στα ελληνικά. Κι αυτό την κάνει ενδιαφέρουσα, γιατί ακούς τα τραγούδια σε ελληνική γλώσσα.

Τα μουσικά μέρη είναι υψηλού επιπέδου, ενώ υπάρχει κι ένα κομμάτι για την «γυναίκα» που αποτελεί το αιώνιο αίνιγμα, που είναι ιδιαίτερα ελκυστικό στο αυτί. Αυτό που μου τράβηξε περισσότερο το ενδιαφέρον ήταν το ότι σε ένα σημείο οι ερμηνευτές βγήκαν στον διάδρομο του κοινού, για να τραγουδήσουν. Αυτή η παρουσία τους δίπλα στο κοινό έδωσε μια πιο προσιτή και χαριτωμένη διάσταση στην οπερέτα. Όπως ήταν αναμενόμενο, καθώς οι πρωταγωνιστές είναι ερμηνευτές της Λυρικής, τα κομμάτια πρόζας ήταν σαφώς υποδεέστερα σε σχέση με τα τραγουδιστικά μέρη.

Γενικά, «η εύθυμη χήρα» είναι μια χαριτωμένη παράσταση, μουσική, που θα ικανοποιήσει τους λάτρεις του είδους της οπερέτας. Είναι μια τυπική δημιουργία του είδους, με αρκετή ερωτική ίντριγκα και ανάλαφρες μελωδίες. 

Γιώργος Σμυρνής

Ημερομηνίες παραστάσεων: 10, 11, 12, 15, 17, 19, 22, 24, 25, 26 Μαΐου
Λυρική Σκηνή- Θέατρο Ολυμπία (Ακαδημίας 59-61)- Περισσότερα ΕΔΩ