Pedestal στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης: Μίσος γενεών
Κεντρικό θέμα σε πάρα πολλά ελληνικά έργα είναι η οικογένεια. Ο ρόλος του θεσμού αυτού είναι κορυφαίος σε οποιαδήποτε κοινωνία και ειδικά στην ελληνική είναι πολύ ισχυρός. Η επίδραση αυτή φαίνεται στην θεματολογία πάρα πολλών καλλιτεχνικών έργων. Μία από αυτές είναι η παράσταση Pedestal που ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης σε σκηνοθεσία Θάνου Παπακωνσταντίνου.
Η παράσταση χρησιμοποιεί ως βάση την τραγωδία «Χοηφόροι» του Αισχύλου και τις τελετουργίες ερμητικών ταγμάτων. Η δομή του ‘Pedestal’ διακρίνει δύο παράλληλους κόσμους, το ρεαλιστικό και το φαντασιακό. Στη ρεαλιστική αφήγηση σκηνών της ζωής μιας άρρωστης μητέρας που τη φροντίζει η κόρη της, παρεμβάλλονται οι φαντασιωτικές σκηνές που τρέχουν παράλληλα μέσα στο μυαλό της Κόρης.
Το έργο δεν είναι μια διασκευή της δεύτερης τραγωδίας της Ορέστειας, αλλά μια σκηνική σύνθεση, που αντλεί στοιχεία από το συγκεκριμένο έργο, όπως και από άλλες επιρροές. Έχει ελάχιστα διαλογικά μέρη και κάποιους μεμονωμένους- συνήθως ξεκομμένους από την δράση και αρκετά αφαιρετικούς- μονολόγους. Το ρεαλιστικό μέρος αποτυπώνεται με ασυνήθιστα ωμό και ξεκάθαρο τρόπο. Η εικόνα μιας άρρωστης γυναίκας στο κρεβάτι του πόνου, τόσο συνηθισμένη στις εμπειρίες των ανθρώπων, σπάνια αποτυπώνεται σε θεατρικές παραστάσεις, πόσο μάλλον με τόσο ρεαλισμό, τόσο στην αποτύπωση της εικόνας, όσο και στις ερμηνείες των δύο ηθοποιών- μάνας και κόρης.
Η κόρη αναγκάζεται να υπομείνει τον σταυρό του μαρτυρίου της, βοηθώντας την άρρωστη μάνα της. Μέσα στα βάσανα της ζωής της, δημιουργούνται πάθη γεμάτα μίσος και εικόνες ενός άλλου, φανταστικού και άγριου κόσμου, στον οποίο οι διαφορές λύνονται με αίμα και σφαγή- έντονα όμως τελετουργικού. Ο παράλληλος κόσμος του φαντασιακού, προβάλλεται με πολύ ξεκάθαρο τρόπο, ώστε να διαχωρίζεται από το ρεαλιστικό σύμπαν. Εικόνες εικαστικής δύναμης και σκηνοθετικού ταλέντου, με φαντασία και αποτελεσματικότητα φωτίζουν με αρκετή καθαρότητα το σύμπαν και τις ιδέες της παράστασης.
Οι αναφορές στο έργο του Αισχύλου γίνονται σαφείς στο σημείο που η μητέρα εξομολογείται ένα όνειρο που είδε: το ίδιο με της Κλυταιμνήστρας στην τραγωδία «Χοηφόροι», όπου είδε ότι γέννησε ένα φίδι, το οποίο και θήλασε. Το φίδι συμβόλιζε τον γιο της Ορέστη, που θα την σκότωνε. Το συγκεκριμένο σημείο συνδυάζεται με μια αρκετά αναγνωρίσιμη επιρροή από το Alarme του ΘεόδωρουΤερζόπουλου, όπου οι δύο πρωταγωνίστριες η μια απέναντι στην άλλη στολίζονται με βρισιές, αλλά και μια ρητορική μίσους ανάμεσα στις δύο γενιές, την παλιά και τη νέα.
Σκηνοθετικά και σκηνογραφικά, αλλά και σε επίπεδο ερμηνειών από τις Κατερίνα Μηλιώτη και Ελένη Μολέσκη η παράσταση στέκεται σε υψηλά επίπεδα. Πάντως, ο ρυθμός είναι αρκετά νωχελικός, ενώ το τελετουργικό στοιχείο είναι αρκετά υπερτονισμένο. Τα δύο αυτά στοιχεία κάνουν την παράσταση κάπως αργόσυρτη, ίσως για να τονιστεί το σκοτεινό σημείο του θέματός της.
Σε γενικές γραμμές, η παράσταση Pedestal είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα μοντέρνα θεατρική πρόταση. Παρά τις όποιες αδυναμίες της, ιδίως στο επίπεδο του ρυθμού, αποπνέει ταλέντο. Έχει καλές ερμηνείες, δυνατές σκηνοθετικές εικόνες και ξεκάθαρη δομή. Επίσης, αναδεικνύει ένα θέμα σημαντικό για την κοινωνία μας, το οποίο υπηρετεί με σοβαρότητα.
Γιώργος Σμυρνής
Παίζεται Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή στις 21:30
Στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης- Περισσότερα ΕΔΩ