Mαντάμα Μπαττερφλάι του Πουτσίνι από τη Λυρική Σκηνή στο Ηρώδειο

Η προπώληση εισιτηρίων πραγματοποιείται στα ταμεία του θεάτρου Ολύμπια (Ακαδημίας 59), του Φεστιβάλ Αθηνών (Πανεπιστημίου 39, Στοά Πεσμαζόγλου) & στο www.nationalopera.gr

Διάσημη για τις υπέροχες άριες, την πρόδηλα μελωδική μουσική και τη δραματική θεατρικότητά της, η Μαντάμα Μπαττερφλάι, συγκινεί διαχρονικά και προκαλεί έντονα συναισθήματα. Η «γιαπωνέζικη τραγωδία», η οποία εξιστορεί το μοιραίο έρωτα της δεκαπεντάχρονης γκέισας Τσο-Τσο-Σαν για τον Μπέντζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον, υποπλοίαρχο του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, παρουσιάζεται σε νέα μεγαλειώδη παραγωγή με θεαματικά σκηνικά και αυθεντικά παραδοσιακά γιαπωνέζικα κοστούμια.

Διαβάστε την κριτική μας για την παράσταση

Η Μαντάμα Μπαττερφλάι είναι η πρώτη όπερα που παρουσιάστηκε από την Εθνική Λυρική Σκηνή το 1940. Η πρεμιέρα της στη Σκάλα του Μιλάνου, στις 17 Φεβρουαρίου του 1904, ήταν η απόλυτη καταστροφή. Τρεις μήνες αργότερα, το δεύτερο ανέβασμά της στη Μπρέσα σημαδεύεται από την ενθουσιώδη υποδοχή του κοινού. Ο Πουτσίνι δεν διστάζει να τη χαρακτηρίσει ως την πιο αγαπημένη του όπερα, ενώ με τις μετέπειτα τροποποιήσεις, αναγάγει την αλαβάστρινη μορφή της ηρωίδας του σε σύμβολο ανεξάντλητης υπομονής και αιώνιας, σταθερής αγάπης. Οι Τζουζέππε Τζακόζα και Λουίτζι Ίλλικα που υπογράφουν το ποιητικό κείμενο είναι στενά συνδεδεμένα με τον Πουτσίνι. 

Τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης έχει αναλάβει ο διάσημος σκηνοθέτης της όπερας Ούγκο ντε Άνα, ο οποίος επιστρέφει στην Ελλάδα μετά τη μεγαλειώδη Τόσκα που παρουσίασε πέρυσι το καλοκαίρι στο ρωμαϊκό ωδείο. Τόσο το ελληνικό κοινό, όσο και οι φίλοι της όπερας παγκοσμίως τον γνωρίζουν για τα θεαματικά σκηνικά του, αλλά και για την εντυπωσιακή χρήση των φωτισμών και των βίντεο. Έχει την φήμη του ιδιαιτέρως απαιτητικού και αυστηρού σκηνοθέτη που αναζητά τις λεπτές αποχρώσεις των ερμηνειών, ενώ την ίδια στιγμή έχει την ικανότητα να δημιουργεί το «μεγάλο θέαμα». Έχει σκηνοθετήσει στις σπουδαιότερες σκηνές όπερας στον κόσμο (Γερμανική Όπερα Βερολίνου, Βασιλική Όπερα Λονδίνου, Όπερα Σεβίλλης, Όπερα Τελ Αβίβ, Σκάλα του Μιλάνου, Αρένα της Βερόνα, Όπερα του Τόκιο και Λισέου της Βαρκελώνης).

Την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής διευθύνει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ, ο αρχιμουσικός Μύρων Μιχαηλίδης, ο οποίος έχει διευθύνει μερικές από τις σημαντικότερες συμφωνικές ευρωπαϊκές ορχήστρες, όλες τις ελληνικές, ενώ παράλληλα έχει ηχογραφήσει σπουδαία έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου.

Στη νέα παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής το εμβληματικό και ιδιαιτέρως απαιτητικό ρόλο της εύθραυστης γκέισας ερμηνεύουν η διάσημη Ιταλίδα σταρ της όπερας Μαρία Λουιτζία Μπόρσι και στη δεύτερη διανομή, η αγαπημένη του ελληνικού κοινού Τσέλια Κοστέα. Η Μπόρσι με τη βαθύτατα λυρική φωνή της, όσο και την πολυδιάστατη συναισθηματική της παλέτα με τις «αιχμηρές» δραματικές της μεταπτώσεις, έχει συγκινήσει το κοινό των σημαντικότερων λυρικών θεάτρων του κόσμου, ενώ έχει συνεργαστεί με τους σημαντικότερους μαέστρους της όπερας -από τον Λόριν Μααζέλ και τον Ζούμπιν Μέτα έως τον Ρικκάρντο Μούτι και τον Γιανίκ Νεζέτ Σεγκέν- οι οποίοι υποκλίνονται στην μοναδική σκηνική παρουσία της και την μεγαλειώδη ερμηνευτική της δύναμη.

Στον ρόλο του αμερικανού αξιωματικού Πίνκερτον εναλλάσσονται δύο κορυφαίοι τενόροι, ο Βάλτερ Φρακκάρο και ο Λουτσάνο Γκάντσι στη δεύτερη διανομή. Ο Φρακκάρο είναι τακτικός προσκεκλημένος της Σκάλας του Μιλάνου, της Όπερας της Βιέννης, του Μονάχου, του Βερολίνου, της Μαδρίτης, της Ζυρίχης, της Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης με ένα ευρύ οπερατικό ρεπερτόριο και διεθνείς βραβεύσεις. Ο ιταλός Λουτσάνο Γκάντσι θεωρείται ένας από τους πλέον υποσχόμενους τενόρους στο διεθνές λυρικό στερέωμα έχοντας τραγουδήσει δίπλα στον Χοσέ Καρρέρας. Το ρόλο της Σουτζούκι κρατά η ρωσικής καταγωγής Ολέσσα Πέτροβα, η οποία έκανε το πιο θεαματικό διεθνές ντεμπούτο στον κόσμο της όπερας των τελευταίων ετών με το ρόλο της Κοντσάκοβνα στον εμβληματικό Πρίγκιπα Ιγκόρ του Μποροντίν στην Όπερα της Ζυρίχης την καλλιτεχνική περίοδο 2011/12. Στο βιογραφικό της ξεχωρίζουν εμφανίσεις σε λυρικά θέατρα τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Αμερική, την Κορέα, την Κίνα και την Ιαπωνία.

Στο ρόλο του Σάρπλες οι δύο Έλληνες βαρύτονοι της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Δημήτρης Πλατανιάς και Διονύσης Σούρμπης, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια διαπρέπουν σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης
Σκηνοθεσία – Σκηνικά – Κοστούμια: Ούγκο ντε Άνα
Φωτισμοί: Βινίτσιο Κέλι
Σχεδιασμός Προβολών: Σέρτζιο Μετάλλι – Ideogamma
Κινησιολογία: Λέντα Λογιοντίτσε
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Διανομή:
Τσο – Τσο Σαν: Μαρία Λουιτζία Μπόρσι (27, 30/7) Τσέλια Κοστέα (28-31/7)
Σουτζούκι: Ολέσα Πέτροβα. Κέιτ Πίνκερτον: Mαρισία Παπαλεξίου. M. Φ. Πίνκερτον: Βάλτερ Φρακκάρο (27, 30/7) Λουτσάνο Γκάντσι (28, 31/7). Σάρπλες: Δημήτρης Πλατανιάς (27, 30/7) Διονύσης Σούρμπης (28, 31/7). Γκόρο: Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος.
Πρίγκιπας Γιαμαντόρι: Χαράλαμπος Βελισάριος. Μπόνζο: Τάσος Αποστόλου. Γιακουζιντέ: Πέτρος Σαλάτας. Αυτοκρατορικός Επίτροπος: Παύλος Σαμψάκης. Ληξίαρχος: Σωτήρης Κολυδάς. Μητέρα της Τσο – Τσο Σαν: Αμαλία Αυλωνίτη. Θεία: Βάγια Κωφού. Ξαδέλφη: Φωτεινή Χατζιδάκη. Ντολόρε: θ.α.
Συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ

Σύνοψη
Α’ Πράξη / Ναγκασάκι, αρχές 20ού αιώνα. Ο Μπέντζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον, υποπλοίαρχος του Ναυτικού των ΗΠΑ, ρυθμίζει με τον Γκόρο, Ιάπωνα μεσίτη γάμων, τις τελευταίες λεπτομέρειες της γαμήλιας ένωσής του με τη δεκαπεντάχρονη γκέισα Τσο-Τσο-Σαν, την αποκαλούμενη «Μπαττερφλάι». ο Πίνκερτον πληροφορεί τον αμερικανό πρόξενο Σάρπλες ότι, σύμφωνα με το ιαπωνικό δίκαιο, για τον ίδιον η ένωση αυτή δεν είναι δεσμευτική και μπορεί να λυθεί σε οποιονδήποτε χρόνο. Μάταια ο Σάρπλες επισημαίνει στον αξιωματικό ότι για την έφηβη Τσο-Τσο-Σαν η τελετή είναι σοβαρή υπόθεση.
Καταφτάνει η νύφη με συγγενείς, φίλους και φίλες της. Παρουσιάζει στον Πίνκερτον τα λιγοστά της υπάρχοντα, που περιλαμβάνουν το τελετουργικό μαχαίρι με το οποίο αυτοκτόνησε ο πατέρας της. Αμέσως μετά φτάνει ο Μπόνζο, ιερέας και θείος της γκέισας, που την καταριέται επειδή απαρνήθηκε τη θρησκευτική πίστη της. Το ίδιο ζητά από τους παρευρισκόμενους συγγενείς. Η Τσο-Τσο-Σαν μένει μόνη με τον Πίνκερτον, που προσπαθεί να την παρηγορήσει. Η υπηρέτριά της Σουτζούκι την ετοιμάζει για την πρώτη νύχτα του γάμου, και η ερωτευμένη Μπαττερφλάι σμίγει με το σύζυγό της στον κήπο.

Β’ Πράξη / Τρία χρόνια αργότερα στην ίδια κατοικία η Τσο-Τσο-Σαν και η Σουτζούκι συζητούν μόνες. Ο Πίνκερτον έφυγε για την πατρίδα του λίγο μετά το γάμο και δεν επέστρεψε από τότε. Παρ’ όλα αυτά, εκείνη παραμένει πιστή και ονειρεύεται τη μέρα που θα τον ξαναδεί. Φτάνει ο Σάρπλες, θέλοντας να την προετοιμάσει για την επιστροφή του Πίνκερτον μαζί με την αμερικανίδα σύζυγό του. Η Τσο-Τσο-Σαν αρνείται να τον ακούσει. Του δείχνει το γιο που απέκτησε από τον Πίνκερτον. Στολίζει το σπίτι για την υποδοχή του και, πλάι στο παιδί και στη Σουτζούκι, τον περιμένει άγρυπνη όλη νύχτα.
Ξημερώνει, και η Τσο-Τσο-Σαν παίρνει το παιδί σε διπλανό δωμάτιο για να το νανουρίσει. Μπαίνουν ο Πίνκερτον και ο Σάρπλες. Ζητούν από τη Σουτζούκι να μιλήσει με την αμερικανίδα σύζυγο, που περιμένει έξω από το σπίτι. Ο Πίνκερτον αναπολεί το παρελθόν. Κυριευμένος από τύψεις, αποφεύγει να αντιμετωπίσει την Τσο-Τσο-Σαν και αποχωρεί. Εμφανίζεται η Μπαττερφλάι, που τον αναζητά. Έντρομη, βλέπει την ξένη γυναίκα στον κήπο. Πληροφορείται από τον Σάρπλες και τη Σουτζούκι ότι ο Πίνκερτον δεν θα γυρίσει ποτέ πια κοντά της. Φαίνεται να αποδέχεται όσα συμβαίνουν, δέχεται να δώσει ακόμα και το γιο τους, αρκεί να τον παραλάβει ο ίδιος ο Πίνκερτον. Η Τσο-Τσο-Σαν ζητά να μείνει μόνη και αποφασίζει να θέσει τέλος στη ζωή της. Σε μία προσπάθεια να αποφευχθεί το κακό, η Σουτζούκι στέλνει κοντά της το παιδί. Εκείνη, αφού το αποχαιρετήσει με σπαρακτικό πόνο, του δένει τα μάτια και αυτοκτονεί λίγο πριν από τον ερχομό του Πίνκερτον.