«Διονυσίου Σολωμού, Ύμνος εις την Ελευθερίαν» στο Φεστιβάλ Αθηνών- Αναζητώντας την … ελευθερία
Μία πρωτοποριακή για την πρωτοπορία παράσταση παρουσίασαν ο σκηνοθέτης Λάμπρος Φιλίππου και το συγκρότημα Yanneis στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Το θέμα τους ήταν, κατά κάποιον τρόπο, ο Ύμνος εις την Ελευθερία του Διονυσίου Σολωμού.
Η παράσταση ξεκινάει στην αυλή της Πειραιώς 260. Ένας πρωταγωνιστής εμφανίζεται γυμνός. Κάθεται σε μια καρέκλα και για πολλή ώρα κουρεύει γουλί το κεφάλι του με μηχανή. Μετά μια ηλικιωμένη κυρία τον ντύνει. Αυτός απομακρύνεται από τον χώρο όπου τον παρακολουθούν οι θεατές. Γυρίζει πίσω φέρνοντας μια κοπέλα, σαν υποζύγιο. Η κοπέλα έχει δεμένα τα μάτια της. Την καθοδηγεί με φωνές και αγριάδα να βρει τον δρόμο της. Μετά αυτή προσπαθεί να απαγγείλει τον Ύμνο εις την Ελευθερία του Σολωμού. Ο κουρεμένος άντρας της κάνει υποδείξεις και την προσβάλει. Κι όταν δεν κάνει αυτά που πρέπει, την λούζει με νερά, από τους κουβάδες που υπάρχουν γύρω του. Οι άνθρωποι της παράστασης, ζητούν κι από το κοινό να ρίξει κάναν κουβά στην κοπέλα.
Ίσως να θέλουν να φέρουν την πρόβα μέσα στο σώμα της παράστασης. Ίσως επίσης να θέλουν να δείξουν τις καταπιεστικές παρωπίδες του εθνικισμού. Ίσως ακόμα περισσότερο την σκληρή πραγματικότητα της ζωής ενός καλλιτέχνη που πρέπει να υποφέρει για το θέατρο. Ή ίσως μια διάθεση αυτομαστιγούμενου- κάπως μαζοχιστή- καλλιτέχνη. Ή όλα αυτά μαζί.
Στην συνέχεια, η παράσταση μεταφέρθηκε στον μέσα χώρο, στο κτήριο Η. Εκεί επί σκηνής, ως επί το πλείστον το συγκρότημα Yanneis (με frontman τον κουρεμένο άντρα) τραγουδούσε στα αγγλικά και σε άλλες ξένες γλώσσες κάποια ροκ κομμάτια που μου φάνηκαν αρκετά βαρετά. Η ένταση της μουσικής ήταν τόση, που σκέπαζε όποια διάθεση πιο έντεχνης μουσικής είχε η μπάντα. Παράλληλα, στο βάθος, από γιγαντοοθόνη έβλεπες τις εικόνες μιας μεγάλης οικογένειας στο τραπέζι, να τρώνε όλοι μαζί- παππούδες, παιδιά, εγγόνια.
Στο τέλος η ίδια ηλικιωμένη κυρία που έντυσε τον γυμνό κουρεμένο άντρα στην αρχή της παράστασης, εμφανίζεται επί σκηνής. Αλλάζει τον τραγουδιστή επί σκηνής και μετά τον βάζει για ύπνο στρωματσάδα μαζί με άλλους δυο της παράστασης. Και αρχίζει να απαγγέλει με φωνή ερασιτέχνη ηθοποιού τον «Ύμνο εις την Ελευθερία». Επίσης, καθ’ όλη την διάρκεια της παράστασης, κάποια μέλη της θεατρικής ομάδας τραβούσαν συνέχεια φωτογραφίες από το event.
Τα νοήματα αυτής της παράστασης; Φαντάζομαι μια απόπειρα ενός καλλιτεχνικού δρώμενου που να συνδυάζει διάφορες τέχνες, αλλά και η υλοποίηση της φαντασίωσης του σκηνοθέτη ότι είναι ροκ σταρ. Κάποια αναφορά στον πολυπολιτισμικό πλέον χαρακτήρα της Ελλάδας, αλλά και μια κριτική στον εθνικισμό, αλλά και μια αναζήτηση της ελευθερίας που επικαλείται ο ύμνος εις την ελευθερία. Όλα αυτά όμως με έναν τρόπο αρκετά ασύνδετο κατά την γνώμη μου, με πρόχειρες ιδέες και όχι σπουδαία καλλιτεχνική ποιότητα στην υλοποίησή τους. Το αποτέλεσμα το βρήκα κουραστικό και δεν είδα να οδηγεί κάπου.
Γιώργος Σμυρνής