“Μήδεια” του Ευριπίδη με τον Γ. Κιμούλη- Πυρ, γυνή και θάλασσα…

Η ιστορία της Μήδειας, της προδομένης γυναίκας που σκοτώνει τα παιδιά της, για να εκδικηθεί τον Ιάσωνα που την πρόδωσε, είναι γνωστή. Η βασική πρωτοτυπία της παράστασης του Σπύρου Ευαγγελάτου είναι ότι χρησιμοποιεί all male cast (θίασο μόνο από άντρες). Ο Γιώργος Κιμούλης ερμηνεύει τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Μήδειας, ενώ και ο χορός, από Κορίνθιες γυναίκες, αποτελείται επίσης από άντρες.

Η επιλογή ενός άντρα ηθοποιού για τον συγκεκριμένο ρόλο φαίνεται μια αρκετά δύσκολα υλοποιήσιμη επιλογή. Η Μήδεια είναι ένας ρόλος ακραίος, με πολύ έντονα πάθη. Δεν είναι ένας γυναικείος χαρακτήρας φλατ, ουδέτερος, τον οποίο μπορεί ένας άντρας πιο άνετα να ερμηνεύσει. Υπάρχει πάντα το πρόβλημα, αν προσπαθείς να τονίσεις τα πάθη, τον θυμό και την αγριάδα της ηρωίδας, να βγει υπερβολικά ο άντρας ηθοποιός από μέσα σου. Αυτό το πρόβλημα η ερμηνεία του Κιμούλη δεν το είχε. Αλλά, ήταν αρκετά συγκρατημένη, αναγκαστικά, σε διάφορα σημεία του έργου.

Υποθέτω ότι πέρα από την υπόμνηση πως το αρχαίο δράμα ερμηνευόταν από άντρες, η όλη σύλληψη ήθελε να πετύχει την παρουσίαση ενός αλλόκοτου πλάσματος, το οποίο ξεφεύγει από τους ρόλους των φύλων αλλά και την ανθρώπινη υπόσταση γενικότερα. Η Μήδεια έτσι δεν είναι μια προδομένη γυναίκα, αλλά μια μάστιγα, μια φυσική καταστροφή για τους ανθρώπους που δεν τηρούν τους όρκους τους. Μια άγρια δύναμη της φύσης, που συγκρούεται με τον πολιτισμό, μια μαγική μεταφυσική μορφή. Το να αγνοήσεις την εκδικητική δύναμη ενός τέτοιου αποξενωμένου, επικίνδυνου και αλλόκοτου πλάσματος, είναι σαν να ρίχνεις γροθιά στο μαχαίρι. Όποιος παίζει με την φωτιά, καίγεται. Αυτό έπαθε και ο Ιάσωνας και συμπαρέσυρε γύρω του την νέα του σύντροφο, τον πατέρα της, αλλά και τα ίδια του τα παιδιά.

Η παράσταση αναδεικνύει έναν αρκετά τελετουργικό χαρακτήρα, που παραπέμπει και σε θέατρα της Ασίας, τόσο στα κουστούμια, όσο και στην κινησιολογία και το στήσιμο επί σκηνής του χορού. Οι ηθοποιοί φορούν μάσκες. Η χρήση του χορού έχει αρκετά ενδιαφέροντα σημεία στην χρήση του. Μόνο τα έντεχνα τραγούδια σε κάποια περιορισμένα κομμάτια των χορικών ξενίζει λίγο.

Ως προς τις ερμηνείες, μου άρεσε ιδιαίτερα η ερμηνεία του Αγγελιοφόρου, ο οποίος περιγράφει την σκηνή της θανάτωσης από δηλητήριο της μέλλουσας νύφης του Ιάσονα, αλλά και του πεθερού του Κρέοντα. Αυτή η περιγραφή είναι συνταρακτικά γραμμένη με φοβερές λεπτομέρειες και η Ζακλίν ντε Ρομιλί την ξεχωρίζει στα παραδείγματα, που χρησιμοποιεί, για να αποδείξει την νεωτερικότητα του Ευριπίδη ως θεατρικού συγγραφέα.

Μου άρεσε αρκετά ο Μάνος Βακούσης στον ρόλο του παιδαγωγού, αλλά και ο Τάσος Νούσιας, στον ρόλο του Κρέοντα, ώστε κι αν ήταν λίγο στατικός στο παίξιμό του. Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος ως Ιάσονας κράτησε τις αποστάσεις του από τον ρόλο και αυτό άλλοτε είχε θετικά αποτελέσματα, καθώς ανέδειξε γελοίες και αρνητικές πλευρές του χαρακτήρα με αρκετή εξυπνάδα από πλευράς του ηθοποιού. Όμως σε άλλα σημεία ο ηθοποιός δεν μπήκε τόσο βαθιά στον ρόλο.

Ο πρωταγωνιστής, Γιώργος Κιμούλης σήκωσε ένα βαρύ φορτίο, καθώς ο ρόλος της Μήδειας είναι δύσκολος για έναν άντρα ηθοποιό. Λίγα ελαττώματα βρίσκεις στο παίξιμο του, αλλά είναι δύσκολο να ξεπεράσεις στο συγκεκριμένο ρόλο μια γυναίκα. Το κόνσεπτ όμως ήταν αυτό και πρέπει να το σεβαστούμε, ενώ ο Κιμούλης δίνει ένα στίγμα και την άποψή του στον ρόλο, δημιουργώντας μια Μήδεια απόκοσμη (σαν Εκάτη) και έξω από τα ανθρώπινα μέτρα. Όχι όμως τόσο κτηνώδη και γεμάτη με την οργή της φύσης, όσο μας αφήνει να καταλάβουμε το κείμενο του Ευριπίδη.

Σε γενικές γραμμές, η συγκεκριμένη Μήδεια, χωρίς να είναι κάποιο θεατρικό αριστούργημα, είχε αρκετά σημεία με ενδιαφέρον. Υπάρχουν κάποιες σοβαρές ιδέες, τελετουργικό πνεύμα και φωτίζονται καθαρά κάποια σημεία του έργου. Όσο για την καινοτόμα διάθεση, κυρίως έγκειται στην χρήση μόνο αντρών στην παράσταση, η οποία καταφέρνει να λειτουργήσει αρκετά καλά με την βοήθεια και των κουστουμιών και της συνολικής σκηνοθετικής γραμμής.

 Γιώργος Σμυρνής

Η παράσταση κάνει περιοδεία σε πολλά θέατρα της Ελλάδας-
Διαβάστε τους σταθμούς της περιοδείας ΕΔΩ