Σάκης επί Θήβας

Αν ζούσα σε μια ιδεώδη πολιτεία θα σκεφτόμουν διαφορετικά _ για το όποιο Ήθος κομίζει ο Ρουβάς στην τραγωδία και, παρά τρίχα, στην Επίδαυρο. Τώρα το μόνο ερώτημα που θα μπορούσε να με απασχολήσει ένα είναι: Ο Σάκης Ρουβάς επελέγη από το σκηνοθέτη Δημήτρη Λιγνάδη και την παραγωγή επειδή κάτι φέρει η παρουσία του, κάτι εμπνέει; Ή απλά για λόγους εντυπωσιασμού και δημοσιότητας και προσέλκυσης του «μεγάλου κοινού» _ «Ρουβίτσες» κλπ.
Και το βασικό: το μόνο πια που με ενδιαφέρει, μετά από όσους έχω δει να καταπιάνονται με το αρχαίο δράμα τα τελευταία σαράντα κάτι χρόνια, είναι το αποτέλεσμα. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα. Να τελειώσω όμως με μια, ας την πούμε, παραβολή. Πέρσυ τον Σεπτέμβριο βρισκόμουνα στη γείτονα χώρα την οποία αποκαλούμε «πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας» και άνοιξα τηλεόραση. Έδειχνε μια «Ζιζέλ». Καταπληκτική. Είχε ήδη αρχίσει, δεν ήξερα ποιο είναι το συγκρότημα. Έλεγα στο φίλο που με φιλοξενούσε, με μεγάλη αυτοπεποίθηση: «πρέπει να είναι ‘Κίροφ’ ή ‘Μπαλσόι’». Με καθήλωσε αυτό, το χιλιοειδωμένο, που έβλεπα. Όταν τελείωσε, μετέφρασε εκείνος τους τίτλους απ’ τα κιριλικά: ήταν μια παράσταση του Μπαλέτου της Όπερας των Σκοπίων, βιντεοσκόπηση του ’90, επί Γιουγκοσλαβίας. Λίγες μέρες πριν είχαμε πάει στην Όπερα και είχα δει σε ποιο επίπεδο βρίσκεται σήμερα…
Είχαμε πάει και στο Εθνικό τους Θέατρο, στο σουξέ του ρεπερτορίου, που παίζεται και ξαναπαίζεται εδώ και κάποια χρόνια γιατί προφανώς αυτό είναι που «τα φέρνει», την «Κυρία υπουργίνα». Μια κλασική α λα «Επιθεωρητής» του Γκόγκολ σέρβικη σάτιρα, προφανώς πολύ ενδιαφέρουσα. Η οποία παίζεται όμως σε μια διασκευή που παραπέμπει σε παράσταση του δικού μας Σεφερλή, με την πρωταγωνίστρια να σηκώνει τα φουστάνια και να δείχνει το βρακί της.
Ο φίλος μου μού είπε: «Όλα αυτά ξεκίνησαν το ’91, μετά την ανεξαρτητοποίηση, κι όταν άρχισε η φτώχεια και, σιγά – σιγά, φτάσαμε στα 150 – 200 ευρώ μέσο μηνιαίο μισθό. Περίμενε και θα δεις τι θα γίνει και σε σας…». Ήταν τότε που το ΚΘΒΕ ανακοίνωνε στο ρεπερτόριό του «Το κοροϊδάκι της πριγκιπέσας» _ αδιάφορο αν δεν το ανέβασε… Οι συγκρίσεις δικές σας.
Υ.Γ. Μόλις όμως διάβασα και τη μεταφορά μιας ανάρτησης από ένα blog εθνικιστικής «πνοής» και «ανάτασης». Που μας καλεί να μποϊκοτάρουμε ή να «περιποιηθούμε δεόντως» την παράσταση γιατί χρησιμοποιεί μαύρους συμπατριώτες μας ή μετανάστες. Εκεί που φτάσαμε μήπως το θέμα «Ρουβάς στην τραγωδία» είναι επουσιώδες;

*** Πρόκειται για το πλήρες κείμενο της γραπτής απάντησής μου σε ερώτηση του Θοδωρή Αντωνόπουλου για ένα κομμάτι του που δημοσιεύεται στην τρέχουσα «Lifo» με τον τίτλο «Επιτρέπεται να πάει ο Σάκης στην Επίδαυρο;», κείμενο από το οποίο, λόγω έκτασης, χρησιμοποιήθηκε ένα μικρό τμήμα.

Σεξ / Βία / Τσαμπουκάς στο Φεστιβάλ

«Δε φωτογραφίζομαι ποτέ με πολιτικούς εκτός κι αν τους… παντρεύομαι», είπε με διπλωματικό χιούμορ, παραπέμποντας στον κάποτε γάμο του με την Μαρία Δαμανάκη, ο Γιώργος Κιμούλης, όπως διάβασα να γράφει αυτόπτης μάρτυς, στα καμαρίνια, μετά την πρεμιέρα της «Μήδειας» στην Επίδαυρο, έντεχνα αποφεύγοντας να φωτογραφηθεί με τον νέο υπουργό Πολιτισμού Πάνο Παναγιωτόπουλο _ ήταν κι εκείνη η παλαιότερη φωτογραφία του Σταμάτη Κραουνάκη με τον Άδωνι Γεωργιάδη που βγήκε στο φως όταν ο συνθέτης πρόσφατα έκανε τον διακεκριμένο υπουργό σούργελο τραγουδώντας «διασκευασμένο» τον δικό του «Άδωνι» κι ο φόβος φυλάει τα έρμα… _ που πήγε στο καμαρίνι να τον συγχαρεί στην πρεμιέρα του. Την Παρασκευή. Το Σάββατο φωτογραφήθηκε με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα.
Οπότε εγώ θυμήθηκα απ’ τα παλαιά τα χρόνια _ του Λυκείου _ την Λογική την οποία εδιδασκόμεθα και τον υποθετικό / παραγωγικό συλλογισμό: Όταν βρέχει το χώμα είναι βρεγμένο / Έχει βρέξει / Άρα το χώμα είναι βρεγμένο. Άρα; Άρα στη δεδομένη περίπτωση; Να ευχηθώ «καλά στέφανα»;

                                                                         ***

Για το ρεπερτόριο 2013 – 2014 του Εθνικού Θεάτρου που προχτές ανακοίνωσε ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Σωτήρης Χατζάκης δεν έχω να κάνω κανένα σχόλιο. Δε θα μπορούσα να κάνω κανένα σχόλιο μετά το σχόλιο του συγγραφέα Χρήστου Αγγελάκου που αντιγράφω απ’ το timeline του στο facebook. Ευφυές! Τουλάχιστον.
«Εγώ σε γάμους, και μάλιστα συγγενικούς, δεν πολυπηγαίνω, αλλά είχα πάει σ’ έναν, στα τέλη του ’90, και μετά είχε και δεξίωση σε ξενοδοχείο της Βουλιαγμένης, κι εκεί, στη μια μεριά της πισίνας, υπήρχε ένας μπουφές, και πάνω στον μπουφέ ήταν αραδιασμένα πέντε λογιών κρέατα, κι ανάμεσά τους πιατέλες με γαρίδες και χταπόδια και κάτι παχιά ψάρια που κολυμπούσαν σε μια άσπρη σάλτσα, κι είχε και ρύζια και μακαρόνια ζεστά και κρύα και πατάτες και σαλάτες ελληνικές και ιταλικές και κινέζικες με ρίζες μπαμπού και φύτρες από φασολάκια, και είχε και μανιτάρια και σαλιγκάρια α λα γαλλικά κι ένα σωρό ακόμα, και στο τέλος έφτασε κι ένα γουρούνι με το πορτοκάλι στο στόμα. Κι όλοι μείνανε πολύ ευχαριστημένοι και μόνο εγώ ο γρουσούζης δεν έφαγα τίποτα, και δεν θα τον ανέφερα ποτέ αυτόν τον μπουφέ, αν δεν μου το θύμιζε το ρεπερτόριο του Εθνικού που διάβασα πριν από λίγο».
Εγώ, για ένα μόνο θ’ αναρωτηθώ: 21 (ΕΙΚΟΣΙ ΜΙΑ) παραγωγές _ τέσσερις επαναλήψεις και δεκαεφτά καινούργιες _ ΚΑΙ Παιδική Σκηνή ΚΑΙ Νεανική! _ ΠΟΥ και ΠΟΤΕ θα χωρέσουν μέσα σε οκτώ μήνες; Ειδικά οι εννιά της Νέας Σκηνής. Εκτός κι αν ειν’ για μπούγιο. Ή μήπως το Εθνικό θ’ αναζητήσει κι άλλη αίθουσα από φίλα προσκειμένους ιδιώτες _ παλιά μου τέχνη κόσκινο… _ θεατρικούς επιχειρηματίες;

Α, συμπληρωματικά! Μωρέ, εκείνο «Το κοροϊδάκι της πριγκιπέσσας» που να πήγε; Γιατί μας το στέρησε ο κ. Χατζάκης; Τ’ άφησε ορφανό στην Σαλονίκη και το περιθάλπουν οι χήρες «ηθοποιοί ΚΘΒΕ» που άπλωναν τα απεγνωσμένα τ’ αποχαιρετιστήρια πανό στα μπαλκόνια; Ή του ‘πεσε στο δρόμο καθώς ερχότανε; (Στη φωτογραφία το «παιδί του Κούρκουλου» Σωτήρης Χατζάκης σα να λέει: «αφήστε όλα τα λουλούδια ν’ ανθίσουν»).

                                                                      ***

Ανάλογος ο πληθωρισμός στο χειμωνιάτικο ρεπερτόριο του ΚΘΒΕ, που ανάγγειλε ο επίσης καινούργιος διευθυντής του Γιάννης Βούρος. Πάνω – κάτω ο ίδιος αριθμός παραστάσεων. Αλλά εκεί τουλάχιστον έχουν πέντε Σκηνές. Πάντως, ουκ εν τω πολλώ το ευ, ουκ…

                                                                      ***

Δυο βράδια με την Λένα Κιτσοπούλου επί σκηνής «Πειραιώς 260» να πετάει τα μάτια όξω του Κλάιστ, συνοδεία μεσαιωνικών τραγουδιών του Γκιγιόμ ντε Μασό απ’ την _ ομολογουμένως υπέροχη _ σοπράνο Λένια Ζαφειροπούλου και τους μουσικούς της, στο «Ludus Lucta Illusio» κι άλλο ένα, απανωτά, με τον Λάμπρο Φιλίππου και τους Yanneis του να φέρονται σκαιά σε μια _ πολύ ανεκτική… _ νεαρή ηθοποιό και να την μπουγελώνουν με δεκάδες κουβάδες κρύο νερό στο «Ύμνος εις την ελευθερίαν του Διονυσίου Σολωμού» _ που το έσωζε η αφοπλιστικά αθώα απαγγελία της σολωμικής σύνθεσης απ’ την Αλεξάνδρα Φιλίππου _ δε θα μπορούσαν να ενταχθούν απ’ το Φεστιβάλ Αθηνών, που περιέλαβε στο πρόγραμμά του τις δυο παραστάσεις – συναυλίες, σ’ ένα τριήμερο αφιέρωμα «Σεξ – Βία – Τσαμπουκάς μετά Μουσικής»;…

                                                                      ***

Και μια φιλική παρατήρηση προς την Λένα Κιτσοπούλου. Η απεγνωσμένη αναζήτηση από παράσταση σε παράσταση όλο και περισσότερο, όλο και περισσότερο της πρόκλησης για την πρόκληση, με όλο και πιο πρωτότυπα επί σκηνής γαμήσια _ επιτρέψτε μου τη λέξη αλλά τη χρησιμοποιώ για να συνεννοηθούμε καλύτερα _ , με όλο και πιο στιλάκι «στο μουνί μου εμένανε», με όλο και πιο xxx καταστάσεις, με όλο και περισσότερα ξεβρακώματα, με όλο και πιο «περίτεχνα» από σκηνής μπινελίκια, με όλο και πιο μεταμοντέρνο επί σκηνής κιτσαριό, με όλο και μεγαλύτερο φτύσιμο συγγραφέων _ που δε βρίσκονται εν ζωή… _ και κοινού _ που βρίσκεται εν ζωή κι από κάτω… _, σε φέρνει στο προσκήνιο διαρκώς αλλά ενέχει κι ένα μεγάλο κίνδυνο: να καταντήσει γραφικότητα (Πριν αλέκτορα φωνήσαι, μόλις διαβάζω πως στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου» ανεβαίνει τον Οκτώβριο το καινούργιο έργο της κ. Κιτσοπούλου με τον τίτλο «Ο Μουνής»…).

                                                                       ***

Α! Κι όποιος φωνάζει «μπου» στο τέλος μιας παράστασης έχει κάθε δικαίωμα να το κάνει. Ο κύριος που φώναζε θορυβωδώς «μπου» στο φινάλε του «Ludus Lucta Illusio» το ‘χε το δικαίωμα. Το ίδιο ακριβώς δικαίωμα με τον κύριο που φώναζε θορυβωδώς «μπράβο». Για να μην πω και μεγαλύτερο καθότι αυτός σίγουρα είχε πληρώσει και εισιτήριο…
Δεν είμαι καθόλου με τους εγκάθετους ή τους «αγανακτισμένους» τύπου «Μήδειας» του Βασίλιεφ στην Επίδαυρο, που γκαρίζουν κι επιδιώκουν να διακόψουν την παράσταση και δε σέβονται τους επί σκηνής. Αλλά είμαι απόλυτα υπέρ του ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ δικαιώματος στο τέλος, όταν οι συντελεστές χαιρετούν, ο καθένας να μπορεί να εκφράζει αυτό που πιστεύει. Και κανένας, μα ΚΑΝΕΝΑΣ δεν έχει το δικαίωμα να τον αποκαλεί «ψώνιο».

Περισσότερα κείμενα του Γιώργου Δ.Κ. Σαρηγιάννη, στο προσωπικό του blog, “Το Τέταρτο Κουδούνι“