«Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς» για το φεστιβάλ Αθηνών- Ελεύθερη σχέση
Μία νέα μορφή επαφής του θεατρικού έργου με το κοινό επιχείρησε να δημιουργήσει το πειραματικό έργο «μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς» που παρουσιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη για το Φεστιβάλ Αθηνών.
Την παράσταση σκηνοθέτησε και συνέλαβε ο σκηνοθέτης Νίκος Διαμαντής. Η σύνθεση πραγματεύεται μια σειρά δεκαπέντε περίπου θεμάτων , όπως ο έρωτας, ο θάνατος, το έλεος, η χαρά, η αγάπη, το σεξ, τα ζώα , το γήρας, η ουτοπία, η δημοκρατία… τα ζωντανά εκθέματα-ηθοποιοί βρίσκονταν τοποθετημένα σε διάφορα σημεία του Μουσείου Μπενάκη. Επειδή μιλάμε για ζωντανά εκθέματα, κάποια από αυτά, μετακινούνταν στην διάρκεια της παράστασης και πήγαιναν σε άλλους χώρους.
Η παράσταση έπαιζε αρκετά με την σύμβαση και την πραγματικότητα. Άλλοι ηθοποιοί φιλιούνταν στο στόμα, άλλοι έπιαναν κουβέντα με τον κόσμο, άλλοι έπαιζαν κάποιο μονόλογο. Τα κείμενα των μονολόγων δεν μπορώ να πω ότι είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ούτε τα θέματα που η παράσταση μελετάει αναλύθηκαν με κάποιον ιδιαίτερα πρωτότυπο τρόπο.
Αυτό όμως που η παράσταση ήθελε- υποθέτω- να πετύχει, ήταν μια νέα σχέση με τον θεατή. Σε αυτό πετυχαίνει αρκετά πράγματα. Κατ’ αρχάς, απουσιάζει κάθε μορφής δέσμευση του θεατή.
Απουσία δέσμευσης στον χώρο: Σε αυτήν την παράσταση δεν είσαι αναγκασμένος να κάθεσαι σε ένα σημείο του θεάτρου. Μετακινείσαι ελεύθερα στους χώρους του Μουσείου, σαν επισκέπτης μιας γκαλερί και βλέπεις ό,τι σου τραβάει το ενδιαφέρον.
Απουσία δέσμευσης στον χρόνο: Ούτε αυτό ισχύει, γιατί απλά παρακολουθείς όσο θέλεις να δεις.
Απουσία δέσμευσης ανταλλακτικής- χρηματικής: Ο θεατής σε αυτήν την παράσταση δεν πληρώνει εισιτήριο. Οπότε υπάρχει απελευθέρωση και των δύο πλευρών σε αυτό το κομμάτι.
Επίσης, χρησιμοποιούνται στην παράσταση χώροι που ίσως δεν έχουν ξαναχρησιμοποιηθεί σε θεατρικό έργο. Για παράδειγμα, μπαίνεις σε ένα ασανσέρ και σου απαγγέλλει κάτι στο αυτί η ηθοποιός. Και ο θεατής συγκρούεται με διάφορα «μη» που κυριαρχούν στην σχέση του με το θεατρικό θέαμα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια επέκταση των ελευθεριών του (κάτι που είναι πάντα ευχάριστο).
Ως προς το καλλιτεχνικό του αποτέλεσμα και την ποιότητά του, το Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς δεν δίνει κάτι, που να μπορείς να το χαρακτηρίσεις εξαιρετικό ή ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Όμως η όλη σύλληψη έχει μια απελευθερωτική δύναμη. Μπορώ να πω ότι, φεύγοντας, μου άφησε μια απελευθερωτική αίσθηση, που έμοιαζε και λίγο λυτρωτική ή και ψυχοθεραπευτική.
Γιώργος Σμυρνής
