Είδαμε «Το τάβλι» στην Αυλή του Ψυρρή- Το ζάρι ποτέ δεν είναι αθώο
Ένα από τα αγαπημένα παιχνίδια των Ελλήνων είναι το τάβλι. Εκτός από παιχνίδι, επειδή παιζόταν ειδικά παλιά συχνά στα καφενεία, λειτουργεί και ως σύμβολο της μικροαστικής κοινωνίας, στο σημαντικό μονόπρακτο της νεοελληνικής δραματουργίας «Το τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Κάππα στην Αυλή του Ψυρρή.
Το έργο που ανέβηκε πρώτη φορά από τον Κάρολο Κουν το 1972, εν μέσω δηλαδή Δικτατορίας, έχει έντονες πολιτικοκοινωνικές αιχμές. Η παρτίδα τάβλι, που βλέπουμε, δεν έχει και μεγάλη αθωότητα. Οι δύο χαρακτήρες του έργου, απλοί μικροαστοί με όνειρα να ξεφύγουν από την φτώχια, έχουν κωμικά στοιχεία μέσα στις γελοίες αυταπάτες τους, αλλά δεν είναι αθώοι. Η κουτοπονηριά τους στιγματίζεται στο έργο. Αν και θύματα ενός συστήματος ανισότητας και εκμετάλλευσης, ποθούν κι οι ίδιοι να εκμεταλλευθούν τον πιο αδύναμο.
Θα λέγαμε ότι το τάβλι είναι ένα έργο προφητικό. Οι δύο χαρακτήρες, πριν από 41 χρόνια ονειρεύονταν να ναυλώσουν ένα καράβι και να το φορτώσουν με μαύρους, για να τους φέρουν στην Ελλάδα και να δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί, αν κρίνουμε από τα σημερινά δεδομένα, βρίσκονται πολύ μπροστά από την εποχή τους. Ωστόσο, με τα δεδομένα εκείνης της εποχής, αλλά και τα μέσα που διέθεταν οι δύο αυτοί άνθρωποι, αυτό που καταλαβαίνουμε είναι πως το σχέδιο τους είναι εντελώς ανεδαφικό και απλά θα φάνε τα μούτρα τους. Κι όμως πιστεύουν στην αποτελεσματικότητά του τόσο βαθιά, που είναι ικανή να φτάσουν σε έσχατα σημεία ξεπεσμού, προκειμένου να συγκεντρώσουν τα κεφάλαια που χρειάζονται.
Οι ήρωες δεν είναι ούτε καθαρά κωμικοί, ούτε καθαρά τραγικοί. Είναι δραματικά κωμικοί και τραγικοί μες την μικρότητά τους. Η ακραία στοχοποίηση της μικροαστικής κουλτούρας φαίνεται υπερβολική, ενώ υποψιάζομαι ότι εκτονώνει και κάποια πολιτικά απωθημένα. Όμως για την εποχή που βγήκε μάλλον άγγιζε ευαίσθητες χορδές για τα θέματα της ανοχής της καταπίεσης και των ανισοτήτων της μετεμφυλιακής κοινωνίας ακόμα κι από θύματα αυτής της κατάστασης.
Η παράσταση στο θέατρο της Αυλής του Ψυρρή βγάζει με επάρκεια τις εντάσεις ανάμεσα στους δύο ήρωες. Δεν προσπαθεί να κάνει το έργο κωμωδία, αλλά δημιουργεί πειστικούς χαρακτήρες. Ιδίως ο Σωκράτης Πατσίκας είναι πολύ πειστικός στον ρόλο ενός μικροαστού 4 δεκαετίες πριν- αλλά κι ενός ανθρώπου με βαθιά εσωτερικά ζητήματα . Καλή είναι και η ερμηνεία του Κωνσταντίνου Κάππα. Χάρη στην ένταση και την πειστικότητα των ερμηνειών, αλλά και τον ρέοντα λόγο του κειμένου, το μονόπρακτο κυλάει σχεδόν αβίαστα. Η πλοκή είναι έξυπνα στημένη και ο διάλογος έχει ροή. Υπάρχουν όμως αρκετές επαναλήψεις, που από κάποιο σημείο δείχνουν περιττές.
Έτσι, «Το τάβλι» είναι μια ενδιαφέρουσα παράσταση, που συνδυάζει καλές ερμηνείες κι ένα κείμενο που καταφέρνει να δώσει έντονο κοινωνιολογικό στίγμα, που λέει και σκληρές αλήθειες. Ωστόσο, το έργο δεν είναι απαλλαγμένο από κάποιες ιδεολογικές και κοινωνικές προκαταλήψεις, ούτε από την υπερβολική επανάληψη.
Γιώργος Σμυρνής
Παίζετα κάθε μέρα στις 21:15 στην Αυλή του Ψυρρή-
Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
