Τρωάδες του Ευριπίδη στο Ηρώδειο

Οι Τρωάδες είναι η πιο δημοφιλής από τις σωζόμενες τραγωδίες του Ευριπίδη που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στα Μεγάλα Διονύσια το 415 π.χ. και καθρεφτίζει την αλαζονεία της εξουσίας και τις ολέθριες συνέπειές της σε κάθε εποχή.

Πώς συνεχίζεται η ζωή μετά τις μεγάλες ήττες; Πώς προσδιορίζονται οι άνθρωποι όταν ο κόσμος τους καταρρέει; Πώς αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας στο άγνωστο τοπίο που αναδύεται σε περιόδους κρίσης; Η φωνή των Τρωάδων ηχεί σαν προειδοποίηση στον «νεκρό χρόνο» που ακολουθεί την καταστροφή. Τριάντα δύο μουσικοί και δεκατέσσερις ηθοποιοί επιχειρούν μια μουσική ανάγνωση σε ένα κλασικό έργο, το οποίο αποτυπώνει το θρίαμβο και την εξουσία των νικητών μέσα από τα πάθη και τον όλεθρο των ηττημένων.

Μετάφραση: Έλσα Ανδριανού
Σκηνοθεσία – Πρωτότυπη μουσική: Θοδωρής Αμπαζής
Σκηνικά – Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Επιμέλεια κίνησης: Ζωή Χατζηαντωνίου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου

Διανομή
Εκάβη: Άννα Κοκκίνου, Αθηνά: Κόρα Καρβούνη, Ελένη: Κατερίνα Διδασκάλου, Ανδρομάχη: Δανάη Σαριδάκη, Κασσάνδρα: Τζωρτζίνα Δαλιάνη, Μενέλαος: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Ταλθύβιος: Απόστολος Πελεκάνος, Ποσειδώνας: (φωνή) Μιχαήλ Μαρμαρινός
Χορός: Κέλη Γιακουμάκη, Αναστασία Κατσιναβάκη, Κατερίνα Λάττα, Φιλιώ Λούβαρη, Μαρία Παρασύρη, Ελίνα Ρίζου, Αντιγόνη Φρυδά

Σαξόφωνο: Δημήτρης Χουντης και η Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων Δήμου Πατρέων «Θανάσης Τσιπινάκης»

Σημείωμα του Σκηνοθέτη
Τρωάδες – Η ένδοξη άλωση.
«Πάνω. Σήκωσε το κεφάλι. Όρθωσε το λαιμό». Αυτά είναι τα πρώτα λόγια της Εκάβης στις Τρωάδες του Ευριπίδη (στη μετάφραση της Έλσας Ανδριανού). Λόγια που αφυπνίζουν, κινητοποιούν αυθαδιάζουν, λόγια άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία μας, τον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία μας. Λόγια που ξεχνάμε ή προσπαθούν να μας κάνουν να ξεχάσουμε. Και αν οι εκάστοτε εξουσιαστές εξολοθρεύουν τις Κασσάνδρες, τις Ανδρομάχες και τους Αστυάνακτές μας, αυτό που δεν μπορούν να εξολοθρεύσουν είναι την Εκάβη μέσα μας. Τη βασίλισσα -παρελθόν μας, που τρέφει τους αγώνες μας και χλευάζει την υποταγή μας.

Τα δεινά των Τρωάδων, αποτέλεσμα του αχαλίνωτου μένους των εξουσιαστών, του πάθους της απόλυτης κυριαρχίας και του φόβου της απώλειάς της, είναι αναγνωρίσιμα στην ιστορία του ανθρώπινου είδους μέχρι σήμερα. Ο Ευριπίδης επιλέγει να μιλήσει για την «επόμενη μέρα» του πολέμου, όταν τα αίσχη δεν καλύπτονται από το πέπλο της σύγκρουσης, όταν τα δεδομένα εξαφανίζονται και όλα είναι πιθανά. Η αποχώρηση των Θεών στην αρχή του έργου στερεί την ελπίδα κάποιας «από μηχανής» λυτρωτικής εμφάνισης. «Έργα των ζωντανών» λοιπόν, που μόνοι τους πλέον σηκώνουν το βάρος της ευθύνης των πράξεών τους.

Η παράσταση υπηρετεί το κείμενο αξιοποιώντας μουσικά όλα τα υλικά της τραγωδίας. Ακολουθεί τη δομή του έργου και προτείνει νέους τρόπους σκηνικής εκφοράς με κυρίαρχη τη μουσική. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για ένα συμφωνικό έργο ενορχηστρωμένο για μαντολίνα, κιθάρες, κόντρα μπάσσο, σαξόφωνο, λυρικές φωνές, ομιλίες, κινήσεις σωμάτων και χειρονομίες. Κάθε σκηνή είναι μια συνολική σύνθεση όλων των στοιχείων με στόχο να προβληθεί πολυσήμαντα η δραματουργία. Η μουσική δεν ταυτίζεται με κάποιο μουσικό είδος αλλά εμπεριέχει παραδοσιακά -ελληνικά και ξένα- στοιχεία μέχρι μπαρόκ, μίνιμαλ και τζαζ. Συνειδητά αποφεύγεται η ταύτιση με ένα είδος, αν και τα νυκτά έγχορδα δίνουν μια χροιά αρχαίων χρόνων, όχι απαραίτητα ελληνική.

Ως συνθέτης και σκηνοθέτης της παράστασης είχα την απόλυτη επιλογή των εκφραστικών μέσων, άρα και τον έλεγχο της συνολικής σύνθεσης. Είμαι ευγνώμων σε όλους τους συνεργάτες μου, το προσωπικό του θεάτρου και κυρίως στους ηθοποιούς και τα μέλη της Ορχήστρας Νυκτών Εγχόρδων για την πίστη τους σ’ αυτήν την προσπάθεια.
Θοδωρής Αμπαζής