Γιατί να “μπλέκεται” η Νέα Δημοκρατία όταν μιλάμε για το ιστορικότερο μουσικό ίδρυμα της Ελλάδας;
Αν γινόταν ένα γκάλοπ ανάμεσα σε Αθηναίους, με το ερώτημα “πού βρίσκεται το Ωδείο Αθηνών;”, στοίχημα ότι πολλοί -υπερβολικά πολλοί- δεν θα είχαν ιδέα. Είναι κι αυτό μία ένδειξη του πόση σημασία έχει δώσει η πολιτεία στο θέμα της μουσικής εκπαίδευσης και της παιδείας γενικότερα. Το κτήριο που στεγάζει σήμερα το ίδρυμα όπου φοίτησαν μουσικές προσωπικότητες όπως ο Δημήτρης Μητρόπουλος, η Μαρία Κάλλας, ο Μάνος Χατζιδάκις, και πολλοί άλλοι Έλληνες ανάλογου βεληνεκούς, και η συνεισφορά του ιδρύματος στην εγχώρια μουσική παραγωγή με την ευρύτερη έννοια, περνούν απαρατήρητα από την συνείδηση του μέσου Έλληνα πολίτη…από την Αργυρώ Σταυρίδη
Στο Υπουργείο Πολιτισμού, εδώ και πολλά χρόνια αδυνατούν να φτιάξουν ένα νόμο για τη θέσπιση του οποίου απαιτείται το ποσό των… μηδέν ευρώ! Την αδράνεια αυτή στηλίτευσε ο πρόεδρος του Ωδείου Αθηνών Νίκος Τσούχλος στην συνέντευξη Τύπου για την συναυλία ενίσχυσης των υποτροφιών του Ωδείου Αθηνών, που πραγματοποιείται το Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής. Ο πολυπόθητος νόμος στον οποίο αναφέρθηκε ο Κος Τσούχλος, αφορά στη διαβάθμιση των μουσικών σπουδών στην Ελλάδα. Δηλαδή στην ανάγκη να δοθεί είτε από το Υπουργείο Πολιτισμού είτε από το Παιδείας, επίσημη υπόσταση στα πτυχία που αποκτούν από διάφορα ιδρύματα, οργανισμούς και ωδεία οι σπουδαστές μουσικής, ώστε να μπορούμε να ξεχωρίσουμε ποιο είναι το εκπαιδευτικό επίπεδο του καθενός και να έχει το πτυχίο τους αντίστοιχο αντίκρυσμα στην αγορά εργασίας. Στα χέρια της πολιτείας έχουν κατατεθεί εδώ και καιρό δύο σχετικά προσχέδια νόμου, αλλά η πρόοδος στο επίμαχο ζήτημα είναι μηδενική…
Στην συνέντευξη Τύπου ανακοινώθηκε ότι η διοίκηση του ιστορικού Ωδείου αποφασίζει να αναλάβει πιο δυναμική δράση για όλα αυτά τα ζητήματα. Αυτό τον καιρό επιχειρείται ένα “άνοιγμα” στο προφίλ και τον ρόλο του, προκειμένου να αλλάξει η εικόνα-“φάντασμα” που έχει διαμορφωθεί δικαίως ή αδίκως γι’ αυτό, αλλά και για να καλυφθούν τα κενά και οι ανεπάρκειες της επίσημης πολιτείας. Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, όταν λες σε έναν ταξιτζή να σε πάει στο Ωδείο Αθηνών, αυτός συνήθως δεν έχει ιδέα πού είναι. Αναγκάζεσαι να προσθέτεις το κλασικό “εκείνο το κτήριο δίπλα στη Ρηγίλλης… απέναντι από την παλιά Νέα Δημοκρατία”… Χώρια που πρόκειται για ένα “αδικημένο” κτήριο σπουδαίας αρχιτεκτονικής αξίας, σχεδιασμένο από τον Ιωάννη Δεσποτόπουλο, που αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του “αθηναϊκού bauhaus“, μαζί με το Πολεμικό Μουσείο, την Εθνική Πινακοθήκη κ.ά. Ακόμα πιο θλιβερή ιστορία, η χωρίς κανένα λόγο εγκατάλειψη του σχεδίου για τη διαμόρφωση μιας υψηλών προδιαγραφών συναυλιακής αίθουσας στο υπόγειο του κτηρίου. Ένα σχέδιο καθόλα έτοιμο και εγκεκριμένο, που δεν υλοποιήθηκε ποτέ, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος του κτηρίου να έχει παραμείνει γιαπί. Τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια φιλοξενεί εκθέσεις του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (άλλη “ταλαίπωρη” ιστορία).
Ο Νίκος Τσούχλος, λοιπόν, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου δηλώνοντας απερίφραστα ότι αν συνεχίσουμε έτσι, σε δύο χρόνια η μουσική εκπαίδευση στην Ελλάδα θα έχει πεθάνει. Και αυτό γιατί στα χρόνια της ευμάρειας, κανέναν δεν ενδιέφερε ο εξορθολογισμός των εγχώριων μουσικών σπουδών, επειδή υπήρχε έτοιμη λύση: όταν ένα παιδί είχε μουσικό ταλέντο, το στέλναμε να σπουδάσει στο εξωτερικό – γιατί λεφτά υπήρχαν. Μέχρι που κάποια στιγμή τα λεφτά τελείωσαν…
Τα αποτελέσματα αυτής της νοοτροπίας τα “λουζόμαστε” τα τελευταία χρόνια: νέοι μουσικοί που πιστεύουν ότι στην Ελλάδα δεν έχουν κανένα μέλλον, καθηγητές ωδείων που πληρώνονται με αμοιβές αποφοίτων λυκείου, έφηβοι που ξέρουν και το τελευταίο σκυλοτράγουδο και το χορεύουν ενθουσιωδώς σε τηλεοπτικές εκπομπές χωρίς να έχουν ιδέα για το τι άλλο κυκλοφορεί εκεί έξω, τη στιγμή που θα περίμενες να χρησιμοποιούν το ίντερνετ για να ανακαλύπτουν νέα πράγματα στην μουσική. Την ίδια στιγμή, σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, ιδρύματα αντίστοιχα του Ωδείου Αθηνών έχουν αναβαθμιστεί σε πανεπιστημιακά.
Με τρομάζει λίγο το γεγονός ότι στην πρώτη επαγγελματική συνέντευξη που πήρα πριν από χρόνια, η μεγάλη αγωνία του συνεντευξιαζόμενου ήταν τι θα γινόταν επιτέλους με τις μουσικές σπουδές, σε συνδυασμό με το ότι παρόλο που τα χρόνια πέρασαν, δεν επιτεύχθηκε απολύτως καμία πρόοδος από πλευράς κράτους. Όπως και το ότι ακόμα και άνθρωποι μεγαλύτεροι από μένα, έχουν μια ζωή αυτό το ίδιο αίτημα. Παράλληλα όμως θυμάμαι και τη δεδηλωμένη πεποίθηση του αρχιμουσικού Γιώργου Πέτρου, ότι αν υπάρχει βούληση, μπορεί να προσφερθεί παιδεία και πολιτισμός, ακόμα κι αν τα ταμεία είναι άδεια (διαβάστε την συνέντευξή του εδώ). Γίνεται να μη δώσεις κάποια βάση στην πίστη του, δεδομένης της εμπειρίας και της άμεσης και πολύ δραστήριας επαφής του με διάφορους φορείς και με το κοινό;
Ας ξεκινήσει λοιπόν το Ωδείο Αθηνών με τις υποτροφίες για παιδιά με μουσικό ταλέντο, που ανήκουν σε οικονομικά ασθενείς οικογένειες. Και με την αναγγελθείσα αναβάθμιση της -επιεικώς απαράδεκτης γι’ αυτό που αντιπροσωπεύει- ιστοσελίδας του. Καιρός ήταν…
Κύρια φωτογραφία (υπόγειο Ωδείου, από έκθεση του ΕΜΣΤ): Αργύρης Δρόλαπας
