Το Τέταρτο Κουδούνι: Περάστε κόσμε! Θίασος ποικιλιών «Χρυσή Αυγή»!
Γιατί, ντε και καλά, να μου ‘χει κολλήσει απ’ την αρχή ο συνειρμός; Γιατί αυτή, η _ όπως την αποκαλούν στο «Βήμα»_ «ανθυπαστυνόμος Βέτα», που «υπηρετούσε στην Ασφάλεια του Πειραιά» και η οποία «κρίθηκε προφυλακιστέα μετά την απολογία της στον ανακριτή για την υπόθεση της ‘Χρυσής Αυγής’ κατηγορούμενη για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση», καθώς «φέρεται να είχε σχέσεις με την οργάνωση», με παραπέμπει, κάθε φορά που διαβάζω περί αυτής, στην «Τροχονόμο Βαρβάρα», την αλήστου μνήμης ταινία του Στάθη Ψάλτη _ απ’ το σωτήριον έτος 1981, σκηνοθεσία Όμηρος Ευστρατιάδης, σενάριο Γιάννης Σκλάβος;Γράφει ο Γιώργος Δ.Κ. Σαρηγιάννης
Ίσως είναι το φαιδρόν, σωστότερα το γελοίον της όλης εικόνας _ συλληφθέντες, προφυλακιστέοι, κατηγορούμενοι, συγγενείς και φίλοι, όλο το τσούρμο, φάτσες παλιάτσων της συμφοράς, ένα μπουλούκι, ένας θίασος ποικιλιών τρίτης κατηγορίας, σαν αυτές τις άθλιες οικογένειες της ιταλικής κωμωδίας τύπου «Βίαιοι, βρώμικοι και κακοί» του Έτορε Σκόλα _ που, απορώ, κανένας απ’ τους ψηφοφόρους τους δεν το ‘βλεπε; Δεν έβλεπε πόσο γελοίον είναι; Θα μου πείτε το γελοίον του Χίτλερ ή του Μουσολίνι, που το ‘δε ο Τσάρλι Τσάπλιν, πόσοι το ‘δαν τότε στις πατρίδες τους…
Βέβαια, όταν διαβάζω πως στο σπίτι της υπαστυνόμου Βέτας / τροχονόμου Βαρβάρας «βρέθηκαν και κατασχέθηκαν, μεταξύ άλλων, ένα υπηρεσιακό πιστόλι με γεμιστήρα, ένα περίστροφο εκτόξευσης φωτοβολίδων, ένα πιστόλι ρέπλικα, ένα μαχαίρι με σιδερογροθιά, μια συσκευή ηλεκτρικής εκκένωσης (τέϊζερ), τέσσερα μαχαίρια -πεταλούδα, τέσσερις σουγιάδες, τρεις σιδερογροθιές, δύο χατζάρες (σ.σ.!!!!), 20 φυσίγγια πολεμικού τυφεκίου G-3, τέσσερα καπνογόνα, δεκάδες κροτίδες και ένα δελτίο υποστηρικτή της Χρυσής Αυγής» αντιλαμβάνομαι πως το πράγμα ξεπέρασε το γελοίο. Και αγγίζει τα όρια του τρομακτικού…
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Ο Σλάβομιρ Μρόζεκ, ένας απ’ τους σημαντικούς του σύγχρονου θεάτρου μάς άφησε τον Δεκαπενταύγουστο. Όταν «Το Τέταρτο Κουδούνι» έγραφε «Αργεί λόγω διακοπών». Θα ‘θελα, όμως, να συμπληρώσω τώρα, καθυστερημένα, ένα στοιχείο στα όσα γράφτηκαν για τον πολονό συγγραφέα. Και να αποδώσω τα του Καίσαρος τω Καίσαρι. Στην Ελλάδα δεν τον παρουσίασαν πρώτοι ο Νίκος Κούρκουλος, που ανέβασε στο «Αλάμπρα» τη σεζόν 1972 / ’73 (πρεμιέρα 18 Οκτωβρίου) το «Τάνγκο» του, κι ο Σπύρος Ευαγγελάτος, που το σκηνοθέτησε σε μετάφραση Παύλου Μάτεσι. Απλώς με την παράσταση αυτή που ‘χε μεγάλη επιτυχία και παίχτηκε, αν δεν κάνω λάθος, δυο σεζόν, τον έκαναν γνωστό ευρύτερα.
Στην Ελλάδα Μρόζεκ παρουσίασε πρώτος, μια σεζόν πριν (1971 / ’72, πρεμιέρα την άνοιξη του ’72, αν θυμάμαι καλά, μετά το Πάσχα) στο τότε θέατρο «Βεργή» με το «Ζωντανό Θέατρο» που εκείνη, νομίζω, τη σεζόν είχε δημιουργήσει, ο σκηνοθέτης / ηθοποιός Πάνος Παπαϊωάννου. Ήταν το μονόπρακτο «Στριπ – τιζ» _ που, αν δε λαθεύω, δεν ξαναπαίχτηκε έκτοτε στην Ελλάδα. Το ανέβασε σε μετάφραση ενός σημαντικού μεταφραστή που χάθηκε πρόωρα κι έχει ξεχαστεί, του Τάκη Δραγώνα, με σκηνικά Θεοδόση Δαυλού και μουσική Βασίλη Τενίδη _ έπαιζαν ο ίδιος ο Πάνος Παπαϊωάννου κι ο Σπύρος Δημητρακόπουλος_, σε κοινό πρόγραμμα με δυο μονόπρακτα του Αχιλλέα Τσουράκη _ «Διπλή γιορτή» και «Πίσω από την παρέλαση». Και θυμάμαι πως ήταν μια παράσταση με σαφώς αντιχουντικό «κλίμα».
***
Στο ίδιο διάστημα που έλειπα _ στις 2 Αυγούστου _ έφυγε απ’ τη ζωή κι η Μίρκα Γεμεντζάκη. Επίσης δημοσιεύτηκαν, ήδη, αρκετά για την ιστορία που ‘γραψε στο ελληνικό θέατρο. Εγώ, πρώτο απ’ όσα έκανε, κρατώ τη μνη-μει-ώ-δη «Φόνισσά» της, το πλήρες κείμενο της νουβέλας του Παπαδιαμάντη ανεβασμένο ως, κατά κάποιο τρόπο, ορατόριο, τέλος Μαΐου – αρχές Ιουνίου του 1989, εν μέσω καύσωνος. Σε μια σχεδόν τετράωρη παράσταση χωρίς διάλειμμα, στην Πλάκα, στο «Θέατρο του Ήλιου», για ελάχιστες βραδιές _ εξ ου και ελάχιστοι την είδαν. Κι αμέσως μετά, και πάλι από διήγημα του Παπαδιαμάντη, την υπέροχη «Φεύγουσα κόρη» της με την Ρηνιώ Κυριαζή. Είναι υπεραρκετά για να μην την ξεχάσω. Ας είναι αναπαυμένη.
***
Το σκέφτηκαν καλά η Σύρος κι η Τρίπολη; Που θέλουν, ντε και καλά, διαβάζω, να γίνουν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021; (Σιγά μην αρχίσουν κι οι αντιπαλότητες, των οικιών ημών εμπιπραμένων…). Έχουν ακούσει τίποτα για Θεσσαλονίκη 1997; Έχουν ακούσει τίποτα για Πάτρα 2006;
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
***
Το είδα πέρσι. «Το κουρέλι». Στο «Faust». Πολύ σκληρό το έργο του Ντένις Κέλι. Βία, βρωμιά, αδικία, σκληρότητα, παιδοφιλία, ο θάνατος… Και δυο παιδιά, δυο αδέλφια. Που «αφηγούνται» τη δύσκολη ενηλικίωσή τους μέσα στο περιβάλλον αυτό. Ο Γιάννης Μόσχος, πάνω στην άξια μετάφραση της Χριστίνας Μπάμπου – Παγκουρέλη, έδωσε, με αντίστιξη συγκλονιστική τις μουσικές που επέλεξε ο Νίκος Βίττης και με όργανα άψογα δυο καλούς νέους ηθοποιούς, τον Θύμιο Κούκιο και την Ελίνα Ρίζου, μια δυνατή παράσταση – απόσταγμα του κειμένου. Φέτος τη μεταφέρει στο «104». Απ’ την προσεχή Δευτέρα και για λίγα Δευτερότριτα. Πέρσι δεν πρόλαβα να γράψω. Φέτος απλώς σας συστήνω να μην τη χάσετε.
***
Δυο παραστάσεις νεοελληνικής κωμωδίας έχει στο ενεργητικό του _ το δεδικασμένο _ ο Πέτρος Φιλιππίδης. Που ανεβάζει «Φον Δημητράκη» του Δημήτρη Ψαθά στο «Μουσούρη»: «Η θεία από το Σικάγο», από σενάριο των Σακελλάριου – Γιαννακόπουλου, και «Ο μπακαλόγατος» των Χρήστου και Γιώργου Γιαννακόπουλου. Παραστάσεις εξαιρετικές και οι δυο, που τίμησαν, όσο ελάχιστες, το είδος και δεν το ξεπέταξαν ως εύκολο και δεύτερο. Πολύ καλή κι η διανομή που ‘χει κάνει. Την περιμένω την παράσταση αυτή.
Ένα μόνο με ανησυχεί: ότι «καλλιτεχνικός» λέει, «σύμβουλος» _ δηλαδή ποιες ακριβώς είναι οι αρμοδιότητές της; Τι και ποιον συμβουλεύει; _ έχει αναλάβει η Σεμίνα Διγενή.
***
Εντελώς τυχαία το βρήκα στο διαδίκτυο, σ’ ένα ιστολόγιο κάτω απ’ τον τίτλο «Γυναίκες της χρονιάς – Βιογραφικά. Life and Style». Είναι παλιό _ του 2010 _ αλλά αντέχει. Αντιγράφω χωρίς να διορθώσω: «Έμιλυ Κολιανδρή. Ο φετινός θεατρικός χειμώνες τη βρήκε στο έργο ‘εναλλασσόμενο ρεπερτόριο’ στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου». Τζιμάνι, ο συντάκτης…
***
Ολ’ αυτά που ‘χουν πλεχτεί και πλέκονται και γράφτηκαν και γράφονται και σχεδιάζονται κι εκτοξεύονται και υπονοούνται εν ονόματι της μνήμης του Λευτέρη Βογιατζή ένα αποτέλεσμα έχουν _ σε μένα τουλάχιστον αλλά όχι, απ’ όσα διάβασα, μόνο σε μένα νομίζω…: ένα αίσθημα βαθύτατης αηδίας. Και δε θέλω να συμμετάσχω. Σε τίποτα.
***
Η κυρία που καθόταν πλάι μου, στο τρένο Θεσσαλονίκη – Αθήνα, τι λέτε πως διάβαζε παράλληλα; «Cosmopolitan» και _ από ένα μικρό βιβλιαράκι _ Ψαλμούς….. Διείσδυση, όμως, που ‘χει το «Cosmopolitan»…
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Περισσότερα κείμενα του Γιώργου Δ.Κ. Σαρηγιάννη, στο προσωπικό του blog, “Το Τέταρτο Κουδούνι”
