Θεατρικός πόλεμος στα social χαρακώματα… Κώστας Γεωργουσόπουλος & Βασίλης Μαυρογεωργίου ανταλλάσσουν “φιλοφρονήσεις”
Το ότι ο γνωστός θεατρικός κριτικός και καθηγητής Κώστας Γεωργουσόπουλος συνηθίζει ν’ απαντά δημόσια σε όσους τον αμφισβητούν ή διαφωνούν μαζί του δεν είναι κάτι καινούργιο. Πολλές φορές στο παρελθόν έχει χρησιμοποιήσει τις στήλες του σε μεγάλες εφημερίδες για να αποστομώσει κάποιους που έκαναν αρνητικά σχόλια σε κείμενα ή μεταφράσεις του. Το τελευταίο περιστατικό που παρακολουθούμε μ’ ενδιαφέρον, αφορά την κόντρα του με τον νέο σκηνοθέτη Βασίλη Μαυρογεωργίου ή “Μαντογεωργίου” όπως κατά λάθος(?) τον αποκαλεί στο άρθρο του. Αιτία του καυγά; Ένα post στο Facebook του Μαυρογεωργίου – πολύ χοντροκομμένο είναι η αλήθεια- στο οποίο ο σκηνοθέτης σχολίαζε ένα άρθρο του Κ. Γεωργουσόπουλου στην Ελευθεροτυπία. Ο κριτικός όχι μόνο έσπευσε ν’ απαντήσει, αλλά έκρινε ότι θα πρέπει να δημοσιεύσει ένα μεγάλο μέρος της βιογραφίας του προκειμένου να “ταπώσει” τον νεαρό σκηνοθέτη. Η αλήθεια είναι ότι το να απαντάς μέσα από Κυριακάτικη εφημερίδα σε σχόλιο στο facebook αφενός δίνεις “πόντους” στο καφενείο του facebook αλλά δεν θεωρούμε ότι παίζεις επί ίσοις όροις. Δεν γνωρίζουμε εάν ο κ. Μαυρογεωργίου ήθελε όντως να ξεκινήσει αυτή την κόντρα ή απλά να μοιραστεί ένα άκομψο σχόλιο μεταξύ “φίλων”, το σίγουρο είναι ότι μας έδωσε μια μοναδική ευκαιρία να μάθουμε τόσα πολλά για τη ζωή και το έργο του κ. Γεωργουσόπουλου… Παραθέτουμε δημοσιεύματα & σχόλια και αναμένουμε να δούμε πώς θα τελειώσει η θεατρική αυτή κόντρα!Από τη Μάρη Τιγκαράκη
Το όλο θέμα ξεκίνησε όταν ο Μαυρογεωργίου έκανε ένα post στη σελίδα του στο facebook σχολιάζοντας αρνητικά ένα δημοσίευμα του Γεωργουσόπουλου στην Ελευθεροτυπία, στο οποίο ο κριτικός ψιλοέθαβε τον συγγραφέα Δημήτρη Δημητριάδη αλλά και εκφράζονταν αρνητικά για τους γάλλους συγγραφείς… Θυμίζουμε ότι ο Βασίλης Μαυρογεωργίου παρουσίασε πρόσφατα το έργο “Γκιγιόμ Γλυκιά μου” του γάλλου συγγραφέα Γκιγιόμ Γκαλιέν, οπότε μάλλον ήταν λίγο περισσότερο ευαίσθητος με το θέμα…
Το κείμενο του Κώστα Γεωργουσόπουλου στην Ελευθεροτυπία με τίτλο “Πυροτέχνημα” έχει ως εξής:
“Η Γαλλία τα τελευταία σαράντα χρόνια έχει πάθει σχεδόν ολική έκλειψη πολιτιστική. Εως τότε στηριζόταν στους ξένους που έγραφαν γαλλικά και εμμέσως διά της φραγκοφονίας τόνωναν το κύρος της που είχε πλέον βυθιστεί. Πείτε ένα θεατρικό συγγραφέα, έναν πεζογράφο, ένα μεγάλο διεθνή συνθέτη, έναν κινηματογραφικό σκηνοθέτη που να ανέδειξαν ακραιφνώς Γάλλο.
Ο Ιονέσκο ήταν Ρουμάνος, ο Σεχαντέ Αλγερίνος, ο Αντάμοφ Ρώσος, ο Μπέκετ Ιρλανδός, ο Αραμπάλ Ισπανός, ο Ξενάκης Ελληνας, ο Μουστακί Ελληνας της Αιγύπτου. Οσο για τους φιλοσόφους, ο Παπαϊωάννου, ο Αξελός, ο Καστοριάδης Ελληνες, και για να λέμε και το δίκιο της άλλης πλευράς, ο Ζενέ πρώην κατάδικος. Ευδοκίμησαν οι Γάλλοι μονάχα σε κάτι αντικινήματα και θεωρίες… αντιφροϊδισμός, αναδόμηση, μεταμοντερνισμός και άλλα τέτοια τερτίπια της τελευταίας μόδας και νέας κοπής σάχλας. Οταν ο τελευταίος θεατρικός τους συγγραφέας ήταν ο Ανούιγ και ο Κολτές με το ζόρι συγγραφέας λίγων φιλολογικών πομφολύγων, μόνο η Ρεζά, εβραία, φτούρησε.
Αυτό κάνει τα τελευταία χρόνια η στείρα πλέον γαλλική πάλαι ποτέ πνευματική πρωτεύουσα της Ευρώπης, το Παρίσι. Γιατί η γαλλική επαρχία ούτε με κωμόπολη της Ελλάδας πολιτιστικά δεν συγκρίνεται. Οποια σανίδα σωτηρίας βρουν πεταμένη στο πέλαγος την καβαλάνε οι Γάλλοι, τη δανείζονται και μας την ξαναστέλνουν ως αντιδάνειο, πεσκέσι. Αυτό σήμερα ονομάζεται Δημήτρης Δημητριάδης. Ενα πυροτέχνημα.”
Πάνω σ’ αυτό ο Βασίλης Μαυρογεωργίου έκανε το ακόλουθο post στη σελίδα του στο facebook
“Ο κ Γεωργουσόπουλος έγραψε το κείμενο πιθανώς μετά απο εγκεφαλικό. Καταρχην ο Ζενέ ως πρώην κατάδικος δεν είναι λιγότερο Γάλλος, εκτός αν στη φυλακή χάνεις την υπηκοότητα σου. Δεύτερον δεν αναφέρει τους Ζαν Πωλ Σαρτρ, Αλμπερτ Καμύ, Ζαν Κοκτώ, Σιμόν ντε Μποβουαρ, Γκιγιωμ Απολλιναίρ, Ρεϊμον Κενώ, Αντουάν Σαιντ Εξυπερύ, Ζακ Πρεβερ, Μίλαν Κούντερα, Αντρέ Μπρετόν, Μπόρις Βιάν, Αντρέ Ζιντ. Ειναι κρίμα να γράφονται τέτοιες χυδαιολογίες σε μια εφημερίδα όπως η Ελευθεροτυπία (ειναι βεβαια γνωστος ο τρόπος που διείσδυσε πρόσφατα στην κατά τα αλλα σοβαρή “φυλαδα”). Ίσως απο την αλλη να τον ενόχλησε η πρόσφατη επιστολή των Γάλλων διανοούμενών προς την Χρυσή Αυγή με τον τίτλο “είμαστε όλοι εβραίοι”, αλλωστε ο ίδιος ανήκει στην κατηγορία των ελλήνων διανοούμενων καλοφαγάδων που γραφουν καλές κριτικές στους θιάσους που ανεβάζουν τις μεταφράσεις τους. Θα πω απλα τη φράση απο το έργο του Μπόρις Βίαν. Κύριε Γεωργουσόπουλε θα ρθω να φτύσω στον τάφο σου…
Με τη σειρά του ο Γεωργουσόπουλος δημοσίεσε στις 10/11 στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία το παρακάτω κείμενο
“Υβρίδια ήτοι τερατάκια”
Πριν από λίγες εβδομάδες, στα καθημερινά μου σχόλια με γενικό τίτλο «Οι πλάγιες ερωτήσεις του Πορφύριου», τόλμησα να χαρακτηρίσω επιεικώς, κατά την πάγια και χρόνια γνώμη μου, τα θεατρικά έργα του κ. Δημήτρη Δημητριάδη «Πυροτεχνήματα». Τόλμησα επίσης να αναφερθώ στη δραματουργική ερημιά της πάλαι ποτέ ένδοξης Γαλλίας, αφού τα τελευταία τριάντα χρόνια δεν εμφάνισε ούτε έναν αξιόλογο διεθνώς δραματουργό.
Επιστρατεύτηκαν λοιπόν οι παρεούλες για να με νουθετήσουν και να με καταχερίσουν, διότι βλαστήμησα τη Γαλλική κουλτούρα και άρχισα να αραδιάζω όλα τα μεγάλα ονόματα της γαλλικής λογοτεχνίας: φιλοσόφους, μυθιστοριογράφους, ποιητές, Γάλλους και ξένους, δυστυχώς όμως όλους πριν από τριάντα χρόνια. Αφήστε που κάποιες ντερμπεντέρισσες αλά γκαρσόν με χαρακτήρισαν και ρατσιστή γιατί, στο θεό σας, έγραψα πως η στείρα θεατρικά Γαλλία δάνεισε τη γλώσσα της σε μείζονες ξένους θεατρικούς συγγραφείς, μουσικούς και φιλοσόφους (Μπέκετ, Ιονέσκο, Αραμπάλ, Αντάμοφ, Σεχαντέ, Ξενάκη, Αξελό, Καστοριάδη, Παπαϊωάννου, Στάινερ, Κούντερα κ.τ.λ.). Μα τα τυπωμένα βιβλία μου είναι ύμνος γι’ αυτούς τους συγγραφείς, τόσο ρατσιστής υπήρξα. Το ότι πιστεύω πως το ελληνικό μεταπολεμικό θεατρικό έργο, μαζί με το αγγλικό, είναι δυναμικότερο από το γαλλικό, το ιταλικό, το βελγικό, το ισπανικό, το πορτογαλικό, μόνο με επιχειρήματα αντικρούεται. Αφήνω το πολωνικό, το τσέχικο και το ανύπαρκτο σκανδιναβικό.
Μέσα στη γαλλική αμηχανία έλλειψης συγγραφέων θεάτρου αναδεικνύεται ο κ. Δημ. Δημητριάδης, άπαιχτος στην Ελλάδα, πλην δύο θλιβερών αποπειρών στο Αμόρε. Φιάσκα περιωπής. Θυμίζω το στόρι του ενός: ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος σαγηνεύεται από την ανατολική αντρίλα του Μωάμεθ του Πολιορκητή και του παραδίδει την απόλαυση του σώματος! Ετσι ο κ. Δημητριάδης ποιητικώς μεταποιεί σε σεξ και διείσδυση την… Αλωση.
Αρέσουν αυτά εν Παρισίοις, αρέσουν και στις γνωστές παρεούλες του Κολωνακίου. Ο γράφων έχει γαλλική παιδεία και ευτύχησε να βραβευτεί από τα χέρια του Μερλιέ και του Μιλλιέξ. Σπούδασε στην εποχή των έξοχων αυτών φιλελλήνων (που το πλήρωσαν γιατί έκαναν εκθέσεις του Σολωμού, εξέδιδαν Παπανούτσο, Λίνο Πολίτη, Χρ. Χρηστίδη και έστελναν στη Γαλλία, για να αποφύγουν τον Εμφύλιο, Σβορώνο, Γλύκατζη, Καστοριάδη, Κρανάκη, Μέμο Μακρή, Αξελό, Παπαϊωάννου κ.ά.).
Ο γράφων προχώρησε και φοίτησε στο Μεταφραστικό Τμήμα του Γαλλικού Ινστιτούτου (βλέπε αρχείο του). Με πόνο ψυχής βλέπει τη δεύτερη πατρίδα της παιδείας του να εκλιπαρεί διεθνώς οργανώνοντας συνέδρια φραγκοφωνίας και να χάνει το παιχνίδι στη διάδοση της γλώσσας του Ρακίνα, του Μολιέρου, του Μπαλζάκ, του Κλοντέλ, του Ζιντ και του Σελίν. Στη χώρα μεγάλων ποιητών σήμερα κανένας εκδοτικός οίκος δεν τυπώνει ποίηση.
Αλλά ας ξαναγυρίσω στις χυδαίες επιθέσεις εναντίον μου ελλείψει επιχειρημάτων. Λοιπόν έχουμε και λέμε: ο ρατσιστής και εθνικιστής Γεωργουσόπουλος είχε πατέρα εξόριστο και θείο εκ μητρός πρωτοπαλίκαρο του Βελουχιώτη. Ο φοιτητής Γεωργουσόπουλος κυνηγήθηκε από Μάλλιο και Μπάμπαλη και κρυβόταν μέρες το 1960 μαζί με τον Ανδρέα Λεντάκη σε σπηλιές του Υμηττού. Ο εθνικιστής Γεωργουσόπουλος πέρασε δύσκολες ώρες στην Ταράτσα της Μπουμπουλίνας και ο καθηγητής Γεωργουσόπουλος, ελλείψει πιστοποιητικού εθνικοφροσύνης, υποχρεώθηκε να διδάξει σε φροντιστήρια και ιδιωτικά σχολεία. Οταν βρέθηκε μια ρωγμή και διορίστηκε στο Δημόσιο επί Ενώσεως Κέντρου, η χούντα τον έστειλε δυσμενώς στο Κρανίδι, όπου και παραιτήθηκε. Ο εθνικιστής Γεωργουσόπουλος έχει τυπώσει 3 τόμους συνολικά χιλίων τριακοσίων σελίδων αφιερωμένους στο παγκόσμιο θέατρο (φυσικά και στο διαχρονικά Γαλλικό) και ετοιμάζονται άλλοι τρεις. Ο έχων υποστεί εγκεφαλικό, κατά τους υβριστές μου, διδάσκει, γράφει, διαλέγεται, κονταροχτυπιέται για τις ιδέες του και θα αφήσει πίσω του 40 μεταφράσεις αρχαίου δράματος, δέκα τόμους κριτικών και δοκιμίων (με τέσσερα Βραβεία), ποίηση, διήγημα και τέσσερις δίσκους με τραγούδια του που θέλουν-δε θέλουν οι υβριστές μου σημάδεψαν την εποχή τους.
Οι υβριστές μου που υπερασπίζονται τη γαλλική κουλτούρα φτύνουν πάνω στο διάσημο δημοκρατικό αξίωμα του Βολταίρου: «Διαφωνώ με καθετί που λες, αλλά θα έδινα και τη ζωή μου την ίδια για να μπορείς να το λες».
Ενας όμως νεαρός υβριστής μου, ο κ. Μαντογεωργίου, ο συγγραφέας της «Κατσαρίδας», που κυριολεκτικά τη ζούληξε για να εισπράξει το ξίγκι της, αισθάνθηκε στον ιστό του, όπως μαθαίνω (εγώ δεν μπαίνω σε δίχτυα), την ανάγκη να «φτύσει στον τάφο μου»! Εγώ δεν διαθέτω κατσαριδοκτόνο, θα τον φλιτάρω με τα βιβλία μου και τους χιλιάδες των μαθητών μου.
Και να μην πάρει πίσω την επιθυμία του, θα είναι το μοναδικό στοιχείο που θα διασωθεί για να γεμίσει το κενό της βιογραφίας του.
Φιλόλογος, κριτικός
Και η σημερινή απάντηση στο facebook του Βασίλη Μαυρογεωργίου
Δεν έχω κάτι προσωπικό με τον κ Γεωργουσόπουλο, με ενόχλησε όμως το άρθρο του για τη διανόηση της Γαλλίας και τον Δημητριάδη. Αυτό που με ενόχλησε φυσικά δεν ήταν η άποψη του (γιατί ο καθείς μπορεί να έχει ότι άποψη θέλει) αλλά η παντελής έλλειψη επιχειρηματολογίας. Κάτι που στη γλώσσα του «διχτυού» ονομάζεται «τρολάρισμα». Αυτό που βρίσκω λοιπόν επικίνδυνο είναι ότι ενώ εγώ για να τρολάρω ανοίγω το facebook, και το twitter, ορισμένοι δημοσιογράφοι τρολάρουν στην Ελευθεροτυπία, στο Mega, στο skai, στη νέα δημόσια τηλεόραση. Ακόμα πιο επικίνδυνο είναι το γεγονός ότι ο καθένας μπορεί πλέον να τρολάρει χωρίς καμία λογική βάση και να περνάει ακόμα και ακραίες ρατσιστικές απόψεις. Τέτοιου είδους συμπεριφορά είχε κι ο πρωθυπουργός μας προχθές το βράδυ στην βουλή κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης για την πρόταση μομφής, που αντί να απαντήσει ορθά και να επιχειρηματολογήσει, προτίμησε να τρολάρει κι αυτός και να κάνει πλάκα με την αντιπολίτευση. Αυτή η κεφάτη διάθεση που επικρατεί τον τελευταίο καιρό στη χώρα μας, μου θυμίζει λίγο το δημοτικό. Όταν μεγαλώσω πάντως (πολύ) άσχετα από το μέγεθος του βιογραφικού μου, εύχομαι σαν άνθρωπος να μην χωράω σε μια θεσούλα ενός καθεστώτος που καταστρέφει μια χώρα. Όσο για το σχόλιο μου για ροχάλες και τάφους (που ήταν πράγματι πολύ χοντροκομμένο και καθόλου σικ) δεν θα το πάρω πίσω μπας και μου μείνει κάτι στο βιογραφικό μου. Αντί αυτού όμως θα αφιερώσω με τρυφερότητα στον κ Γεωργουσόπουλο ένα αγαπημένο τραγούδι του Μπορίς Βιάν για να αλαφρύνω το κλίμα.
