Πέμη Ζούνη: Η δική μας γενιά μισούσε το σταριλίκι!

Παράλληλα, η ηθοποιός πρωταγωνιστεί στον Μπόρκμαν του Ίψεν σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή. Με αφορμή αυτές τις δύο δουλειές, η Πέμη Ζούνη μας έδωσε συνέντευξη. Και μας μιλάει για την οικονομική κρίση, την δύσκολη περιπέτεια της με την πολιτική, το έλλειμμα παιδείας των Ελλήνων και τη διαφορά του να είσαι σταρ από το σταριλίκι. Παράλληλα, θεωρεί το χιούμορ μεγάλη αρετή του Έλληνα, καθώς «το ελληνικό dna έχει το χιούμορ σαν όπλο της αξιοπρέπειας του!», όπως λέει χαρακτηριστικά.

-Τι σημαίνει ο τίτλος Ευρέ Εργά στο έργο της Μανίνας Ζουμπουλάκη;
Θα πει «εύρεση εργασίας». Δύο γυναίκες εντελώς άγνωστες συναντιώνται σε μία ακρόαση εργασίας και μέσα σε μία ώρα που παλεύουν να δείξουν κάτι, αναπτύσσεται και η σχέση τους. Αυτές οι γυναίκες δίνουν οντισιόν σε ένα πλατό όχι για ηθοποιοί, αλλά για οπουδήποτε, πχ για αποστολή ανθρώπινου δυναμικού στην Ταζμανία. Είναι κάτι που δυστυχώς μοιάζει πολύ πιθανό.

-Αυτό το φαινόμενο της μετανάστευσης των Ελλήνων προς το εξωτερικό, που θίγεται στο έργο, πώς σας κάνει να αισθάνεστε;
Είναι θλιβερό σύμπτωμα που επανέρχεται στην ιστορία. Το συζητούσαμε ως μνήμη, αλλά με την οδύνη ενός πράγματος που έχει περάσει. Και τώρα επιστρέφει ως πραγματικότητα και είναι πάρα πολύ εφιαλτικό πως οδηγεί ο πλανήτης κάποιες χώρες να ξαναπαίρνουν τους δρόμους. Αυτή η περίφημη παγκοσμιοποίηση δε μας βγαίνει σε καλό, μάλλον.

-Η Μανίνα Ζουμπουλάκη είναι γνωστή δημοσιογραφικά από το καυστικό της χιούμορ. Το έργο είναι κωμωδία;
Το έργο είναι μια μαύρη κωμωδία. Αγαπάω πάρα πολύ την πένα της Μανίνας Ζουμπουλάκη, γιατί είναι αυθεντική και έχει το καυστικό χιούμορ σαν όπλο της. Δεν καταδέχεται το μελό, αλλά είναι βαθιά τρυφερή και χτυπάει πισώπλατα. Αυτά τα χαρακτηριστικά υπάρχουν έντονα σε αυτό το έργο. Μέσα στο γέλιο, που υπάρχει σε πρώτο επίπεδο, είναι στιγμές που παγώνει η ψυχή σου και συγκινείσαι. Δεν θέλει να λυπηθούν την ηρωίδα. Αυτό είναι που αγαπώ και στο ελληνικό dna. Ότι έχει το χιούμορ σαν όπλο της αξιοπρέπειας του.

-Πρωταγωνιστείτε και στον Μπόρκμαν του Ίψεν, σε σκηνοθεσία Στ. Φασουλή. Το έργο γιατί χαρακτηρίζεται προφητικό;
Τα μεγάλα έργα ασχολούνται με τη φύση του ανθρώπου, που δεν αλλάζει. Όταν ασχολείσαι με την ανθρώπινη φύση και το πώς πολλές φορές η αλαζονεία του ανθρώπου ότι μπορεί να υποτάξει τη φύση προς όφελός του ή προς όφελος της ανθρωπότητας, αυτό είναι μια ύβρις που υπήρχε και θα συνεχίσει να υπάρχει. Απλώς στο τέλος του 19ου αιώνα και αρχές του 20ου ο Ίψεν διαβλέπει καθαρά ότι αυτό θα φέρει μεγαλύτερες καταστροφές. Αυτό είναι το διαχρονικό στοιχείο του έργου, πέρα από το γεγονός ότι ο Μπόρκμαν είναι ένας τραπεζίτης που έκανε μια κατάχρηση κι αυτό κάνει το έργο να μας μοιάζει επίκαιρο.

-Πώς βλέπετε το μέλλον της ανθρωπότητας με την οικονομική κρίση;
Μία σκέψη που έχει ακουστεί και με βρίσκει σύμφωνη, είναι πως το μέλλον του πλανήτη έχει περάσει από την πολιτική σκέψη στη χρηματοοικονομική. Αυτό είναι ένα μεγάλο γλίστρημα, γιατί ο Θεός του χρήματος είναι αδίστακτος. Αν ο πλανήτης συνεχίσει να βαδίζει ορκιζόμενος σε αυτό το Θεό κι αν η πολιτική σκέψη του ανθρώπου δεν ξανακερδίσει έδαφος, δεν βλέπω καλό το μέλλον. Εκείνο που με τρομάζει λίγο περισσότερο είναι ο ενδεχόμενος διαχωρισμός Βόρειας και Νότιας Ευρώπης. Αυτό είναι ένα απαισιόδοξο σενάριο.

-Πιστεύετε στην ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Την πιστεύω, σαν ένα αντίπαλο δέος σε σχέση με τις άλλες δυνάμεις. Η Ευρώπη είναι μια οικογένεια κρατών, που, παρ’ όλες τις διαφορές τους, έχουν πολλά κοινά. Έτσι όπως διαμορφώνονται οι συσχετισμοί δυνάμεων, είναι άστοχο να πιστεύει κανείς ότι ένα μικρό κράτος μπορεί να επιβιώσει μόνο του. Επομένως, συμφέρει η ενδυνάμωση της Ευρώπης. Στο κάτω-κάτω, αν είναι να ανήκουμε κάπου- γιατί το μικρό κράτος έχει την ανάγκη με κάποιους να συμπορεύεται και να ανήκει σε μια οικογένεια- ας ανήκουμε εκεί που εδαφικά μας συμφέρει.

-Έχετε ασχοληθεί με την πολιτική. Τι σας άφησε αυτή η εμπειρία;
Ήταν ένα μεγάλο σχολείο. Οδυνηρό, αλλά πάρα πολύ χρήσιμο. Ήμουν δημοτική σύμβουλος και βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ και παραιτήθηκα στην αρχή του 12. Η αίσθηση ότι κάποιοι άνθρωποι, τους οποίους εκτιμώ, αποβάλλονται από το σύστημα. Όταν μπήκαμε εμείς το 2009, η μισή Βουλή ήταν νέοι άνθρωποι. Άκαυτοι. Καθαροί. Οι άνθρωποι αυτοί αποβάλλονται. Ο κόσμος μέσα στο κύμα του λαϊκισμού, εξακολουθεί και σύρεται από τους ανθρώπους, εναντίον των οποίων διαμαρτύρεται. Στις εκλογές του 12 περίμενα να αναδειχθούν νέα πρόσωπα. Κατά έναν περίεργο τρόπο, έμειναν κυρίως τα παλιά πρόσωπα. Εγώ δεν ξαναέβαλα υποψηφιότητα. Παραιτήθηκα με άποψη. Βλέπω όμως ότι υπάρχει έλλειψη παιδείας του πολίτη, ο οποίος ρέπει στο λαϊκισμό.

-Έχετε πει ότι δεν σας λείπει ιδιαίτερα η τηλεόραση. Γιατί;
Εγώ δεν σνομπάρω κανένα είδος. Εδώ και αρκετό καιρό δεν βλέπω καλές δουλειές στην τηλεόραση. Η τελευταία καλή δουλειά νομίζω ήταν το νησί. Αν είχα προσκληθεί σε αυτό, ευχαρίστως θα πήγαινα. Δεν θέλω να κάνω τηλεόραση, απλά για να κάνω τηλεόραση. Ποτέ δεν το είχα αυτό. Έκανα τηλεόραση πολύ πιο αραιά από ό,τι έκανα θέατρο. Θέατρο έκανα 30 συναπτά έτη χωρίς διακοπή. Τηλεόραση έκανα κάθε 2 ή 3 ή 4χρόνια, όταν νόμιζα ότι κάτι με εκφράζει.

– Έχετε δηλώσει σε άλλη συνέντευξη ότι ανήκετε σε μια γενιά αντιστάρ. Τι βοήθησε τη γενιά σας να αντισταθεί στην εύκολη δημοσιότητα και το σταριλίκι;
Ήταν η γενιά που πρόλαβε τα τελευταία χρόνια της λίγο καλύτερης παιδείας. Μάθαμε σεβασμό στον παλιότερο, στο συνάδελφο, στο θεατή. Το να έχεις ένα αστέρι πρέπει να συμβαίνει ερήμην σου. Να το αναγνωρίζουν οι άλλοι, αλλά εσύ να μην το προβάλεις. Το σταριλίκι σημαίνει ότι φέρεσαι σαν ψωνάρα. Το σταριλίκι οι άνθρωποι της δικής μου γενιάς το μισούσαμε. Και θυμάμαι με την Μπαζάκα, με την Καραμπέτη, με τον Χατζησάββα, την Κονιόρδου, την Φωτοπούλου- λέω κάποιους- γελούσαμε με το ψώνισμα. Δεν φερθήκαμε ποτέ έτσι. Ήμασταν δέκα χρόνια στο χώρο, με σημαντικούς ρόλους και δεν ήμασταν σίγουροι ότι ανήκουμε στο χώρο. Όχι όπως τώρα που με μια εμφάνιση βγαίνεις και περιμένεις να γονατίσει το Σύμπαν.

-Έχετε δει συμπεριφορές αλαζονείας από νεώτερους ηθοποιούς;
Ναι. Και δεν φταίνε αυτοί. Επιμένω ότι φταίει για όλα η παιδεία. Και για τους πολίτες που είναι μπερδεμένοι. Και για τα παιδιά που βγαίνουν μπερδεμένα και δεν ξέρουν τι ακριβώς ζητάνε από το χώρο του θεάματος.

-Συμμετέχετε στο project El Convento del’ arte. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Το El Convento del’ Arte είναι ένα μπαρ (Βιργινίας 7, Μεταξουργείο) που θέλει να φιλοξενεί ό,τι πιο φρέσκο ή αθώο ή αισθαντικό ανακαλύψουμε στο χώρο. Έχουμε ανακαλύψει κάποιες ομάδες ακροβατών, περφόρμερ, μίμων, που είναι για μένα μαγικό. Επίσης, θα φιλοξενηθούν τραγουδιστικά και θεατρικά σχήματα. Στηρίζουμε με άποψη στα κρασιά και στο φαγητό μόνο Έλληνες παραγωγούς.

–Τα επόμενα σχέδιά σας ποια είναι;
Την Άνοιξη στο ΚΘΒΕ θα σκηνοθετήσω την «Αρρώστια της νιότης» του αυστριακού συγγραφέα Μπρούκνερ, ένα έργο νεανικό, σκληρό, που γράφτηκε το 1929.