Είδαμε την “Αφροδίτη με τη γούνα” στο θέατρο Θησείον – Σεξιστής ή μαζοχιστής;

Το έργο του Ives είναι αρκετά περίπλοκο σε σύλληψη και εκτέλεση, και δεν μπορεί να μπει σε ταμπέλες. Είναι ένα έργο που συνδυάζει το σαρκασμό της κωμωδίας, έναν μετα-λογοτεχνικό λόγο (ανάλυση πάνω σε ένα ήδη υπαρκτό έργο) και φυσικά τον kinky σαδομαζοχιστικό χαρακτήρα της «Αφροδίτης με γούνα».

Ένας άνδρας, μια γυναίκα κι ένα… μαστίγιο
Εμπεριέχει αρκετά στοιχεία του πρωτότυπου, μέσα από μια θεατρική διασκευή την οποία έγραψε ο ίδιος. Και σε άλλο επίπεδο έχουμε την ανάγνωση αυτής της διασκευής από τους δύο πρωταγωνιστές της παράστασης. Τον Τόμας, που υποτίθεται έχει γράψει τη θεατρική διασκευή, και τη Βάντα, μια κοπέλα που διεκδικεί το ρόλο της σαδίστριας ηρωίδας του Μαζόχ. Στην περίεργη οντισιόν που γίνεται, ο συγγραφέας και η ηθοποιός αρχίζουν να διαβάζουν τη διασκευή. Μέσα από αυτή την ανάγνωση αναπτύσσεται η δράση του έργου, οι δυναμικές των σχέσεων των δύο ηρώων και το περίεργο παιχνίδι ταύτισης με τους ρόλους του παράξενου παιχνιδιού που περιγράφεται στο διάσημο μυθιστόρημα.

Η μάχη των φύλων
Ένα βασικό ερώτημα που τίθεται, είναι αν ο μαζοχισμός του ερωτευμένου άντρα απέναντι στη σαδίστρια γυναίκα κρύβει από πίσω έναν σεξιστικό χαρακτήρα. Η Βάντα, σαν κλασική «μοντέρνα» αμερικανίδα, όπως η Ολεάννα στο έργο του Μάμετ, χρεώνει με κάθε ευκαιρία σεξισμό τόσο στον Τόμας, που έγραψε τη διασκευή, όσο και στο Μαζόχ. Γενικότερα, στο αντρικό φύλο. Ο σαδισμός της γυναίκας είναι η εκδίκησή της για την φαλλοκρατική καταπίεση που έχει υποστεί από τον άντρα; Ή όλο αυτό είναι ένα τέχνασμα ψυχολογικής πίεσης, σε ένα παιχνίδι που έχει σκοπό μόνο την υποταγή;

Από τις Βάκχες ως τον Μάμετ
Το έργο είναι ιδιαίτερα αινιγματικό και περιπαικτικό. Οι ήρωες, ενώ διαβάζουν το έργο, ταυτίζονται τόσο πολύ με τους χαρακτήρες του Μαζόχ, που νομίζεις ότι αποτελούν «μετενσαρκώσεις» τους. Κι άλλοτε επανέρχονται στους νορμάλ χαρακτήρες τους και συγκρούονται, επειδή διαφωνούν πάνω στο κείμενο.

Από κάποια στιγμή κι έπειτα, γίνεται πάρα πολύ δύσκολο να ξεχωρίσεις τον ηθοποιό από το ρόλο και το ρόλο του έργου από το ρόλο του σεξουαλικού παιχνιδιού που αναπτύσσεται μέσα στο έργο. Κι αυτή η δυσκολία αποτελεί την πραγματική γοητεία του έργου.

Το δυναμικό φινάλε- που αναφέρεται σε πρώτο επίπεδο στις Βάκχες του Ευριπίδη και σε δεύτερο θυμίζει αινιγματικό αλλά και συγκρουσιακό Μάμετ– απογειώνει την παράσταση.

Το σκηνικό της δράσης
Τα λιτά σκηνικά αποτελούνται από ένα γραφείο κι ένα κρεβάτι. Το ένα είναι για τον συγγραφέα-σκηνοθέτη και το άλλο για την ηθοποιό. Επίσης, υπάρχουν καθρέφτες, για να βλέπουν οι ήρωες τους εαυτούς τους. Άλλωστε, ένα τέτοιο έργο σε προκαλεί να αναμετρηθείς με τον εαυτό σου, με την εικόνα του, αλλά και με το ναρκισσισμό σου. Μουσικά, δεν μπορούσε να απουσιάζει το τραγούδι Venus In Furs των Velvet Underground και του “συγχωρεμένου” Lou Reed.

Οι ερμηνείες
Ως προς τις ερμηνείες, η Βίκυ Παπαδοπούλου έχει έναν πολυσύνθετο ρόλο, καθώς πρέπει διαρκώς να μεταφέρεται από τον ένα ρόλο στον άλλο, μέσα στα πλαίσια αυτού του παράξενου θεατρικού και ερωτικού παιχνιδιού. Τα καταφέρνει με αξιόλογο τρόπο, είναι σέξι. Ίσως υπάρχει μια δόση υπερβολής σε κάποια σημεία, ενώ είναι σαφώς πιο πειστική όταν παίζει πιο απλά. Όμως στα δυναμικά και τα σέξι σημεία του ρόλου, είναι πολύ καλή και βγάζει ψυχή στην παράσταση (εκτός του ότι «βγάζει και την ψυχή» του Τόμας). Όσο για τον Γιώργο Παπαγεωργίου, και αυτός έχει να κινείται από το ρόλο του συγγραφέα, που παίρνει τις αποφάσεις, στο ρόλο του μαζοχιστή, που σέρνεται σαν το σκυλί πίσω από την «Αφροδίτη με τη γούνα». Ο ρόλος του Τόμας όμως δείχνει πιο απλός από αυτόν της Βάντας. Παρόλ’ αυτά, είναι αξιόλογη η ερμηνεία του και καταφέρνει να δώσει και κάποιες κωμικές νότες.

Συνολικά, η «Αφροδίτη με τη γούνα» είναι ένα έξυπνα γραμμένο, περίπλοκο και συναρπαστικό έργο. Το σαδομαζοχιστικό του κομμάτι αναπτύσσεται σε ψυχολογικό επίπεδο, ενώ υπάρχει σέξι χαρακτήρας- πώς θα μπορούσε άλλωστε να λείπει; Καθώς συνδυάζεται με καλές ερμηνείες και πάθος από τους ηθοποιούς, γίνεται μια πολύ ενδιαφέρουσα και προκλητική παράσταση.

Γιώργος Σμυρνής

Φωτογραφίες: Κατερίνα Καλούδη