Το Τέταρτο Κουδούνι: Κάτι τρίζει, κάτι τρίζει… Τι είναι; Το Εθνικό!
Η Ειρήνη Λεβίδη που ανέλαβε να χειριστεί τις τύχες του θεάτρου «Οδού Κυκλάδων/Λευτέρης Βογιατζής» ανακοινώνει ρεπερτόριο διετίας -προς τριετία- και μεταξύ άλλων περιλαμβάνει σ’ αυτό το έργο του Μιχάλη Βιρβιδάκη «Κάτω απ’ το δέρμα μου ένας άλλος». Σε σκηνοθεσία, λέει, Νίκου Μαστοράκη.Γράφει ο Γιώργος Δ.Κ. Σαρηγιάννης
Ο Νίκος Μαστοράκης βγαίνει και δηλώνει σε ιστοσελίδα πως η ανακοίνωση έγινε ερήμην του, πως δε θα το κάνει το έργο ούτε είναι διατεθειμένος να συνεργαστεί με το συγκεκριμένο θέατρο. Στην ίδια συνέντευξη ανακοινώνεται πως επίσης στο θέατρο «Οδού Κυκλάδων» ο Νίκος Καραθάνος θ’ ανεβάσει «το τελευταίο έργο του Γιώργου Διαλεγμένου».
Στην ίδια με παραπάνω ιστοσελίδα βγαίνει η είδηση πως ο Στάθης Λιβαθινός θα κάνει στο Εθνικό Θέατρο την επόμενη χρονιά το «Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές» του Ρόμπερτ Μπολτ με πρωταγωνιστή τον Γιώργο Μιχαλακόπουλο. Αμέσως μετά, επίσης στην ίδια ιστοσελίδα, κατόπιν, προφανώς, παρεμβάσεως του Στάθη Λιβαθινού, ο ίδιος ο συντάκτης που ‘γραψε την είδηση τη διαψεύδει. Αμέσως μετά βγαίνει σε κυριακάτικο φύλλο συνέντευξη του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Σωτήρη Χατζάκη ο οποίος επαναλαμβάνει και επιβεβαιώνει τη διαψευσθείσα είδηση ακριβώς με το όνομα του σκηνοθέτη αλλά και με έργο και πρωταγωνιστή.
Αμέσως μετά ο Στάθης Λιβαθινός στέλνει ανακοίνωση πως ιδέα δεν έχει ούτε είναι διατεθειμένος να συνεργαστεί με το συγκεκριμένο Θέατρο. Αμέσως μετά σε καθημερινή εφημερίδα βγαίνει ρεπορτάζ επί του θέματος, στο οποίο ο σύμβουλος του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Αντώνης Κούφαλης δηλώνει πως ο ίδιος τηλεφώνησε εκ μέρους του Σωτήρη Χατζάκη στον Στάθη Λιβαθινό και «του είπα ότι θα θέλαμε πολύ να είναι στο Εθνικό και να σκηνοθετήσει το εναρκτήριο έργο της επόμενης σεζόν. Πραγματικά χάρηκε ο Λιβαθινός και νομίζω ότι κάθε σκηνοθέτης θα χαιρόταν. Συμφωνήσαμε ότι θα ξαναμιλήσουμε για να βρεθούμε από κοντά όταν θα επέστρεφε από το εξωτερικό. Όταν επιχείρησα να τον ξαναπάρω δεν τον βρήκα». Στο μεταξύ ο κ. Χατζάκης δήλωνε στη συνέντευξή του έργο και πρωταγωνιστή ερήμην του σκηνοθέτη. Αλλά τελικά έμειναν με τη χαρά. Καλά, ε; Θα τρελαθώ. Η σοβαρότητα… μαστίζει το θέατρό μας.
***
Οι σεισμικές δονήσεις συνεχίζονται, λοιπόν, σε τακτά διαστήματα στο Εθνικό aka Χατζακιστάν εδώ και έξι μήνες:
Σταύρος Ξαρχάκος, συνθέτης, διαφωνώντας για τις επιλογές του καλλιτεχνικού διευθυντή να εντάξει Λάκη Λαζόπουλο και Πέτρο Φιλιππίδη στο ρεπερτόριο του Εθνικού, τα βροντάει και παραιτείται από πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου (πού είναι ο νέος πρόεδρος οέο;).
Έλλη Παπαγεωργακοπούλου, σκηνογράφος, συγκρούεται με τη διεύθυνση και το «περιβάλλον» της, τα βροντάει και βγαίνει στις εφημερίδες καταγγέλλοντας επεμβάσεις -για να επανέλθει, πάντως.
Δημήτρης Μαυρίκιος, σκηνοθέτης, τα βροντάει, αποχωρεί απ’ το προγραμματισμένο -ως τριετές- σχέδιο «Θεία κωμωδία» του Δάντη -πηγαίνει κατευθείαν στην Κόλαση… -, βγαίνει στις εφημερίδες και καταγγέλλει παλινωδίες της διεύθυνσης.
Τώρα, Στάθης Λιβαθινός, σκηνοθέτης (βλέπε ανωτέρω).
Βασίλης Βαφέας, σκηνοθέτης. Ο τόπος έχει βουίξει πως τα βρόντηξε – ή τον απομάκρυναν; – απ’ τις δοκιμές της θεατροποιημένης «Πρόβας νυφικού» της Ντόρας Γιαννακοπούλου -που το Εθνικό, κατά τη γνωστή ήδη απ’ το ΚΘΒΕ «φιλοσοφία» Χατζάκη, τη θεωρεί, μάλιστα, γερό χαρτί του και που ετοιμάζεται για την Σκηνή «Κοτοπούλη». Αναμένονται νεότερα.
Όσο για την Φωτεινή Μπαξεβάνη, ηθοποιό/σκηνοθέτρια που ‘χε εμπλακεί τ’ όνομά της στο θέμα Παπαγεωργακοπούλου και η οποία είχε παρουσιαστεί απ’ τον Σωτήρη Χατζάκη ως αναπληρώτρια διευθύντρια (ενώ η θέση έχει διά νόμου καταργηθεί στα κρατικά Θέατρα προ πολλού) αλλά μάλλον ως σύμβουλος είχε προσληφθεί δε βλέπω να δίνει σημεία ζωής αφότου προσελήφθη σε θέση ανάλογη ο Αντώνης Κούφαλης. Εκ των συμφραζομένων οσμίζομαι σιωπηλή, βελούδινη αποχώρηση –ή απομάκρυνση;- για να μη δημιουργηθεί κι άλλος ντόρος.
Τόσοι τριγμοί και τόσες ρωγμές σε τόσο σύντομο διάστημα, ελπίζω το Τσίλερ να το ‘χουν γερά αναστηλώσει μην πέσει και τους πλακώσει. Οι σεισμολόγοι, πάντως, δήλωσαν πως παρατηρούν με προσοχή τη σεισμική εξέλιξη.
***
Πολλά διάβασα για την «ξεχασμένη», λέει, «Φλαντρώ» του Παντελή Χορν που ανέβασε –ενδιαφέρουσα πρόταση- η Λυδία Κονιόρδου κρατώντας και τον επώνυμο ρόλο για το Εθνικό Θέατρο στην Σκηνή –το «Νέα» εξηφανίσθη…- «Νίκος Κούρκουλος». Όντως ολιγοπαιγμένη, η «Φλαντρώ». Πάντως «ξεχασμένο» είναι υπερβολή να χαρακτηριστεί ένα έργο που ‘χει παιχτεί τα τελευταία 35 χρόνια ήδη τέσσερις φορές.
Καθότι κοντή η μνήμη στα ελληνικά θεατρικά πράγματα, να θυμίσω, λοιπόν, πως η «Φλαντρώ» έχει ανεβεί:τη σεζόν 1978/1979 απ’ το Εθνικό Θέατρο στην –τότε- «Νέα Σκηνή» του –τότε ήταν που και το έργο ήρθε πάλι στην επικαιρότητα- σε σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου με την Αλέκα Κατσέλη –μια στιβαρή ερμηνεία θυμάμαι- εναλλάξ με την Κάκια Παναγιώτου στον επώνυμο ρόλο και τους Βιβέτα Τσιούνη, Τιτίκα Βλαχοπούλου, Μαργαρίτα Λαμπρινού, Κώστα Καστανά, Γιάννη Αργύρη. Το 1980/1981 απ’ το –τότε- «Άρμα Θέσπιδος» με σκηνοθέτη τον Κωστή Μιχαηλίδη και με Φλαντρώ την Τιτίκα Νικηφοράκη.
Το 2002/2003 στο θέατρο «Αθηνών» απ’ το «Θέατρο τση Ζάκυθος» της Τζένης Ρουσσέα με την ίδια στον επώνυμο ρόλο σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη και με Άννα Κουτσαφτίκη, Μαρία Καλλιμάνη, Καλλιρρόη Μυριαγκού, Λεωνίδα Κακούρη, Κυριάκο Βελισσάρη επίσης στη διανομή.
Και το 2007/2008 στο θέατρο «Πρόβα» με σκηνοθέτη τον Σωτήρη Τσόγκα, Φλαντρώ την Μαίρη Ραζή και μαζί της Νίκο Παπαδόπουλο, Άντρια Ράπτη, Χρυσανθή Γεωργιάδου, Κοραλία Τσόγκα. Νομίζω πως αυτή η αναδρομή λείπει απ’ το –πολύ καλό, πάντως- πρόγραμμα της παράστασης του Εθνικού.
***
Κι άλλος Δημήτρης Δημητριάδης φέτος στη σκηνή! Το παλαιότερό του έργο «Η ζάλη των ζώων πριν τη σφαγή» ανέβηκε απ’ την ομάδα «Ασίπκα» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μπίτου στην «Αυλαία» της Θεσσαλονίκης. Πίκρααααα -για ορισμένους.
***
Δεύτερη, μέσα σε μικρό διάστημα, συναυλία -της Καμεράτας αυτή τη φορά- στο Μέγαρο Μουσικής, που τα έντυπα προγράμματα εξαντλούνται γρήγορα-γρήγορα και μετά, στους υπόλοιπους που ζητούν πρόγραμμα, μοιράζουν πρόχειρες φωτοτυπίες με τη βασική σελίδα του προγράμματος και πάνω απ’ το μισό κοινό κρατάει στα χέρια του φωτοτυπίες. Δεν υπολογίζουν καλά; Οικονομία κάνουν; Δεν έχω καταλάβει.
***
Η απαραίτητη αυλαία που πάνω της προβάλλονταν, κατά τη σκηνοθετική άποψη, τίτλοι εν είδει κινηματογραφικής ταινίας δεν κατέβηκε, διάβασα, στην πρεμιέρα του «Ριγκολέτο» της Λυρικής στην Αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη» του Μεγάρου. Η παράσταση διακόπηκε κάνα δεκάλεπτο, μήπως κι η βλάβη αποκατασταθεί, τελικά δεν αποκαταστάθηκε κι η παράσταση συνεχίστηκε χωρίς την αυλαία. Όπως και στις επόμενες παραστάσεις -σ’ αυτή που ‘δα εγώ τουλάχιστον.
Ενάμιση μήνα μετά, η Λυρική επανέρχεται στην ίδια αίθουσα με «Μακμπέθ» -εξαιρετική παράσταση κατά τη γνώμη μου. Τελευταία σκηνή, η σκηνοθεσία θέλει τον κόκκινο θρόνο με τον νεκρό πάνω του Μακμπέθ να «βυθίζεται» με τραμπουκέτο -με τον ίδιο τρόπο που άνοιξε η παράσταση. Γκντουμπ, γκντουμπ, γκντουμπ, το τραμπουκέτο τραντάζεται αλλά δεν ξεκολλάει. Πανικοβλήθηκα καθώς συνήθως ταυτίζομαι με τους επί σκηνής -καταστρέφεται η παράσταση. Δυο προσπάθειες, γκντουμπ, γκντουμπ, γκντουμπ, τρεις προσπάθειες, τελικά λειτούργησε -ουφ!
Φινάλε, χαιρετούν οι καλλιτέχνες, ενθουσιασμός, χειροκροτήματα, όταν κοπάζουν, οι καλλιτέχνες υποχωρούν περιμένοντας να κατεβεί η αυλαία. Αμ δε! Αυλαία γιοκ -δεν κατεβαίνει. Αμηχανία -φεύγουν ή περιμένουν; Το κοινό το πιάνει κι αρχίσει πάλι το χειροκρότημα για συμπαράσταση -για να καλύψει το κενό. Για πόσο όμως να το κάνει; Αυλαία τίποτα -δεν κατεβαίνει. Αμηχανία: «Θα μείνουμε αμανάτι στη σκηνή;». Τελικά πήρε μπρος. Οπότε και οι καλλιτέχνες είτε από χιούμορ είτε από ανακούφιση τη… χειροκρότησαν. Μόνο που δεν κατέβηκε εντελώς. Όοοοχι. Κανένα μέτρο πριν φτάσει στο ύψος της σκηνής κόλλησε πάλι. Και βλέπαμε αποχωρούντα πόδια. Ίσως είναι καιρός το πρόβλημα της αυλαίας να αντιμετωπιστεί σοβαρά και κάποια συντήρηση να γίνει. Αλλά… Δει δη χρημάτων, προφανώς, ω άνδρες Αθηναίοι. Και πού’ ν’ τα…
Μελαγχολικές -πολύ μελαγχολικές- εικόνες παρακμής του Μεγάρου.
***
Και κάτι για το τέλος, να ευθυμήσουμε λιγάκι. Το τελευταίο, ΠΟΛΥ καλό ανέκδοτο: «Την πεποίθησή της ότι αυτή τη φορά ο αντικαπνιστικός νόμος θα εφαρμοστεί και οι έλληνες καπνιστές θα πειθαρχήσουν, διατύπωσε […] η υφυπουργός Υγείας, Ζέτα Μακρή, η οποία σε ραδιοφωνική της συνέντευξη […] είπε ότι η αυστηρότητα των προβλεπόμενων ποινών θα κάνει τους πάντες να συμμορφωθούν», διαβάζω.
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Περισσότερα κείμενα του Γιώργου Δ.Κ. Σαρηγιάννη, στο προσωπικό του blog, “Το Τέταρτο Κουδούνι“
