Είδαμε το «Μουνή» στο θέατρο Νέου Κόσμου- Τίνος είναι ρε γυναίκα το παιδί;

“Ο Μουνής” είναι ένα παρατσούκλι από τα πολλά που χρησιμοποιούνται στο διήγημα. Δεν υπονοεί μάλιστα κάποια ροπή προς την ομοφυλοφιλία του χαρακτήρα, αλλά απλά και μόνο το γεγονός ότι μεγάλωσε με επτά γυναίκες. Η παρουσία του μάλιστα στο έργο είναι μάλλον μικρή, αλλά διάφορες φήμες, ότι έχει πάει με κάποιες παντρεμένες, έχει προκαλέσει μεγάλη αναταραχή και βία μέσα σε συγκεκριμένες οικογένειες. Κυρίως, όμως, η δράση εκτυλίσσεται μέσα στις οικογένειες αυτές, που έχουν τη ρετσινιά των νόθων παιδιών. Η αγωνία αν το παιδί είναι γνήσιο ή νόθο, κάνει τους ανθρώπους στο έργο κτήνη.

Το έργο, αν και δεν παρουσιάζει μεγάλες λογοτεχνικές αρετές, σου τραβάει το ενδιαφέρον με την πολυπρισματική του αφήγηση. Η σχεδόν επί μονίμου βάσεως κραυγαλέα πένα της Κιτσοπούλου αφήνει ελάχιστα στη σφαίρα του υπαινικτικού. Για μια ακόμα φορά παρουσιάζει καταστάσεις υπερβολικής βίας, με Έλληνες αγριάνθρωπους, που λειτουργούν μόνο με τη βία και το συμφέρον και μπορούν να ακρωτηριάσουν ακόμα και το ίδιο τους το παιδί για ψύλλου πήδημα. Η βία του άντρα πάνω στη γυναίκα, η κοινωνική δυσπιστία, η καταπίεση, σχόλια πάνω στην εκκλησία, μία γενικευμένη επίθεση στην ελληνική κοινωνία, την επαρχία, τους Έλληνες, τους ανθρώπους… Η δύναμη του ισχυρού και του ψεύτη κυριαρχούν στις σχέσεις των ανθρώπων. Παράξενοι γάμοι, ερωτικές σχέσεις στα όρια της αιμομιξίας, αναπηρίες και ακρωτηριασμοί είναι στην ημερήσια διάταξη της ζωής των χωρικών με τα τόσα πολλά παράξενα παρατσούκλια: ο Τρόκολας, ο Κύκλωπας, ο Κουράδας, η Κωλαθηνά, ο μπαρμπα-Γιώργος ο Κωλοτρυπίδης…

Η ομάδα 4Frontal ανέβασε το έργο, θέλοντας να αναδείξει στο έπακρο το πνεύμα του διηγήματος. Το κραυγαλέο κείμενο της Κιτσοπούλου βρίσκει την αντιστοιχία του σε μια παράσταση, που οι αφηγητές- ερμηνευτές απαγγέλουν με βροντερή φωνή συχνά, τις σκληρές και απάνθρωπες σκηνές του έργου. Η παραδοσιακή μουσική και το επαρχιώτικο γλέντι έχουν μια έντονη παρουσία στην παράσταση, η οποία όμως με αδιαπραγμάτευτο τρόπο σαρκάζει και αποδομεί την κοινωνία του χωριού.

Η εξωστρέφεια της σκηνοθεσίας με τους εύληπτους συμβολισμούς, η ένταση των ερμηνειών και οι αρκετά τολμηρές εικόνες, κάνουν αρκετά εύκολη την παρακολούθηση του σκληρού αυτού έργου. Όμως, πρέπει να ομολογήσω ότι προς το τέλος του έργου, «έχασα λίγο την μπάλα», καθώς τα πολλά παρατσούκλια και οι δεκάδες χαρακτήρες με έκαναν να χάσω το νήμα της αφήγησης. Οι ηθοποιοί της ομάδας 4Frontal (Σταύρος Γιαννουλάδης, Θανάσης Ζερίτης, Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αριστέα Σταφυλαράκη) έβγαλαν πολύ ενέργεια, πάθος και έδωσαν αξιόλογες ερμηνείες στην παράσταση.

Συμπερασματικά, το έργο της Κιτσοπούλου, αν και χτυπάει υπαρκτά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, μοιάζει να χάνει το δίκιο του με την ακρότητα της κριτικής του. Το ανέβασμα του Παντελή Δεντάκη και των 4Frontal είναι τολμηρό και αξιόλογο ως προς την εκτέλεση. Η παράσταση θα αρέσει σε όσους απολαμβάνουν την αποδόμηση της κοινωνικής πραγματικότητας με κάθε κόστος.

Γιώργος Σμυρνής