Θεόδωρος Κουρεντζής: Ο χαρισματικός μαέστρος επιστρέφει στο Μέγαρο κι υπόσχεται να σώσει την κλασική μουσική!

«Εκείνη τη βραδιά, στο Νοβοσιμπίρσκ», συνεχίζει ο Κάλσο, «ακούσαμε εξαίσια μουσική. Υπήρχαν στιγμές που έμενα άναυδος από την αναίδειά του και άλλες, που ένιωθα βαθιά συγκίνηση από την καθαρή, απόλυτη, αναπάντεχη ομορφιά του ήχου του. Εάν ο Κουρεντζής δεν παγιδευτεί στο ναρκισσισμό του, μπορεί να αποδειχθεί ένας από αυτούς του σπάνιους καλλιτέχνες, ικανός να αλλάξει την τέχνη του και να δώσει κάτι εξαιρετικό, ίσως ένα θαύμα».

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ. ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ!

Μαέστρος, μουσικός και ηθοποιός, ο Θεόδωρος Κουρεντζής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1972, άρχισε πιάνο στα 4 χρόνια του, βιολί στα 7 και από τα 12 αφοσιώθηκε στη σύνθεση, στο Εθνικό Ωδείο, με καθηγητή τον Γιώργο Χατζηνίκο. Βρέθηκε στο Κρατικό Ωδείο της Αγίας Πετρούπολης, στο τμήμα διεύθυνσης ορχήστρας, δίπλα στον μυθικό Ρώσο δάσκαλο Ίλια Μουσίν, που από τα χέρια του είχαν περάσει ο Βαλέρι Γκεργκίεφ και ο Γιούρι Τερμικάνοφ. «Είχα πολλούς ταλαντούχους μαθητές», λέγεται ότι έχει πει ο Μουσίν, «αλλά μόνο μια ιδιοφυία, τον Κουρεντζή».

Ο Κουρεντζής βρήκε στη Ρωσία αυτό που ταίριαζε στην ψυχοσύνθεσή του και έμεινε. «Εκεί μου εμπιστεύθηκαν να διευθύνω της Φιλαρμονική της Αγίας Πετρούπολης. Ο Μούσιν με προόριζε για μαέστρο στο Μαριίνσκι». Δούλεψε για λίγο στο θέατρο Μαριίνσκι και μετά κατευθύνθηκε προς τη Σιβηρία. Από το 2004 μέχρι το 2011 κράτησε τη θέση του Διευθυντή Ορχήστρας στην Όπερα του Νοβοσιμπίρσκ, το μεγαλύτερο θέατρο όπερας της βόρειας Ρωσίας και το δεύτερο μεγαλύτερο του κόσμου, μετά την όπερα του Σίντνεϊ.

Εκεί, ο Κουρεντζής, δημιούργησε το δικό του μουσικό σύνολο δωματίου και τη χορωδία MusicaAeterna, αναζητώντας του μουσικούς σε περισσότερες από 40 μουσικές σχολές σε όλη τη Σιβηρία. «Έψαχνα για τεχνική αρτιότητα, αλλά και για αυθεντικότητα, για διάθεση για υπερβάσεις». Όταν τους βρήκε άρχισε να οργανώνει αναγνώσεις ποιημάτων του Ρίλκε στα γερμανικά, να τους παρασύρει να μεταφράζουν ποιήματα του Πάουλ Τσέλαν, να τους δείχνει ταινίες του Ντέρεκ Τζάρμαν και του Καρλ Ντράγιερ, «για να ανοίξουν τα μυαλά τους, συχνά περνούσαν τη νύχτα στο θέατρο» και έκαναν πολύωρες πρόβες χωρίς να κοιτάζουν το ρολόι.

«Δημιούργησα την MusicaAeterna γιατί εξειδικεύομαι στην ερμηνεία μουσικής με όργανα εποχής και γιατί δεν μου αρκεί μια καλή ορχήστρα, θέλω μια καλή ορχήστρα που να ασχολείται με την εξέλιξη της μουσικής. Η μουσική δεν είναι πόρνη, είναι σαν τον έρωτα, θέλει αφοσίωση. Έκανα λοιπόν μια πειραματική ορχήστρα παίρνοντας τους καλύτερους μουσικούς από όλη τη Ρωσία και φτιάξαμε ένα μουσικό γκέτο, έναν καταυλισμό, ένα μοναστήρι». είχε δηλώσει στην Καθημερινή ο Κουρεντζής τον Ιούνιο του 2007.

Μετά βρέθηκε στο Περμ, στα Ουράλια, και ανέλαβε το 2011 τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή της Κρατικής Όπερας και του Μπαλέτου της πόλης και τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Ντιαγκίλεφ. Παράλληλα με τη δραστηριότητά του στο Περμ, συνεργάζεται με μεγάλες ορχήστρες –Φιλαρμονική της Βιέννης, του Μονάχου, Ορχήστρα Δωματίου Μάλερ- εμφανίζεται σε σημαντικά μουσικά κέντρα –Όπερα Ζυρίχης, Όπερα Παρισιού, Κόβεντ Γκάρντεν- και έχει πολύχρονη συνεργασία με το Τεάτρο Ρεάλ της Μαδρίτης.

Είναι ένας μαέστρος ψηλός, λεπτός, ασκητικός, με θεατρικές κινήσεις στο πόντιουμ, συχνός επισκέπτης στα μοναστήρια του Αγίου Όρους, ενώ πιστεύει ότι «η μουσική δεν είναι επάγγελμα, είναι αποστολή». Φοβάται όμως ότι το εμπορευματικό στοιχείο και ο ακαδημαϊσμός την έχουν καθηλώσει. « Η μουσική πρέπει να είναι πνευματική, θεόπνευστη, αλλά έχει γίνει σουπερ μάρκετ, όπως όλα. Η ακαδημαϊκή μουσική είναι σαν να κάνεις έρωτα με προφυλακτικό» λέει ο Κουρεντζής.

Εκτός από τις συναυλίες, ο Κουρεντζής έχει κάνει και ηχογραφήσεις με την ορχήστρα και τη χορωδία MusicaAeterna από τη Sonny Classics τριών από τις πιο διάσημες όπερες του Μότσαρτ: “Οι Γάμοι του Φίγκαρο”, “Ντον Τζοβάνι”, “Έτσι Κάνουν Όλες” .

Με τις ηχογραφήσεις αυτές θέλει να ανατρέψει την ψύχωση «με τη φωνητική ένταση σε βάρος της μουσικής», που έχει παραμορφώσει τις παραγωγές. «Έκανα αυτούς τους δίσκους, γιατί ήθελα να δείξω τι μπορούμε να επιτύχουμε αν αποφύγουμε τη βιομηχανική προσέγγιση της κλασσικής μουσικής. Η φωνητική τεχνική του 20ου αιώνα, με τις δεσπόζουσες φωνές, επιδίωκε την υψηλή ένταση για να ανταποκρίνεται σε όλο και μεγαλύτερες αίθουσες. Αλλά έτσι ξεχάσαμε ότι η φωνή είναι παλέτα τονικών χρωματισμών, ο τρόπος με τον οποίο ο τραγουδιστής διοχετεύει τη μουσική στο κοινό. Αυτή η μαγεία χάθηκε. Η όπερα δεν είναι ψυχολογικό είδος. Είναι πιο κοντά στο ορατόριο, στην τελετουργική τέχνη, παρά στην παραστατική».

Ο Κουρεντζής θεωρεί τον Μότσαρτ «τον μεγαλύτερο μουσικό που περπάτησε ποτέ πάνω στη γη. Και όμως είναι ουσιαστικά αδύνατο να ακούσεις τη μουσική, όπως την έγραψε». Ομολογεί ότι το κοινό χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί στις διαφορετικές φωνητικές τεχνικές των σολιστ, με περιορισμένο βιμπράτο. «Ήθελα να κάνω ηχογραφήσεις όπερας με όσο λιγότερο οπερατικό τραγούδι έχετε ακούσει ποτέ. Με τραγούδι βαθύ, που βγαίνει από την καρδιά. Το non-stop βιμπράτο του 20ου αιώνα καταστρέφει την καθαρότητα του τονισμού και κάνει τον ήχο πιο βαρύ και πιο αδύναμο».

Πληροφορίες για τις συναυλίες του Θεόδωρου Κουρεντζή στο Μέγαρο