Γκουλτούρα Απόψε: Περσινή Αρραβωνιαστικιά… Τη θυμάμαι σαν χτες/πέρυσι/πριν 10-20 χρόνια…

Ένα κορίτσι -η αφηγήτρια μας- αρραβωνιάζεται τον Μάρκο, το βράδυ της Πρωτοχρονιάς του 1961. Χρόνια μετά, γυναίκα πια, μας ανοίγει την πόρτα στη σκηνή της ζωντανή μνήμης της. Μέσα από το ομότιτλο διήγημα της Ζυράννας Ζατέλη, αναβιώνει το γεγονός που επικυρώνει, όπως η ίδια λέει, την είσοδό της στην «πρώτη μοναξιά της ζωής της», όταν ο πρώτος έρωτας για το παιδί έγινε ένας παλιός πόνος για τον ενήλικα.

Και ποια είναι αλήθεια αυτή η πρωταγωνίστρια, που θέλησε και αρραβωνιάστηκε τόσο μικρή, που άντεχε ΟΛΑ ΑΥΤΑ από τον αρραβωνιάρη της; Τι πόνος και ψυχραιμία απαιτείται για να παρουσιάσεις με τόση ηρεμία, τόσο ψεύτικο (;) κουλ τη σειρά από τα κατορθώματα του περιβόητου Μάρκου: τα ξενοπηδήματα, την ακατάσχετη -πέραν κάθε ανθρώπινης λογικής- υπνηλία, την άρρωστη σχέση με τη μάνα του, τον… παρενδυτισμό;

Ο αφηγηματικός μονόλογος του διηγήματος μοιράζεται από τη σκηνοθεσία του Δημήτρη Αγαρτζίδη και της Δέσποινας Αναστάσογλου σε τρεις διαφορετικές ηθοποιούς. Αυτές οι τρεις διακριτές ερμηνείες δίνουν ξεχωριστές, όχι ακριβώς εκδοχές, όσο αναμνήσεις της ίδιας ιστορίας, με τον τρόπο που αλλάζει μια ιστορία όταν μόλις την έχεις ζήσει με όταν τη θυμάσαι λίγα ή αρκετά περισσότερα χρόνια μετά. Τα ίδια τραγικά συναισθήματα που σαν παιδί, λιγομίλητο, σε τράνταξαν, όταν τα φέρνεις αργότερα στη μνήμη, προσπαθώντας να τα ανασυντάξεις, σου φέρνουν ένα πικραμένο χαμόγελο. Ίσως χρειαστεί αρκετό ακόμα καιρό μέχρι να μπορείς να γελάς μαζί τους, χωρίς αυτή τη θλίψη που αντηχεί πίσω, καταλαβαίνοντας επιτέλους, με εφόδιο τη γνώση και μετέπειτα εμπειρία, την αινιγματική-ξεκαρδιστική ειρωνία τους.

Οι ερμηνείες των τριών ηθοποιών (η Σύρμω Κεκέ από τον θίασο Κανιγκούντα, Βυσσινόκηπο και Ρομαντική Μου Ιστορία, και η Ξένια Θεμελή με την Τατιάνα Άννα Πίττα από το αξέχαστο Ως το Τέλος) είναι από μόνες τους εντυπωσιακές, ζωντανές, βίαιες, εκτός ορίων. Τα βλέμματα, με τη βοήθεια της αμεσότητας του ιδιοφυούς αυτού χώρου του δώματος στο ΘΝΚ, σε διαπερνούν, σου μεταφέρουν ατόφια, ωμά συναισθήματα. Το μέλι και το τσεκούρι. Τη γλυκάδα και τον πόνο. Πιάνουν η καθεμία μικρές, πολύτιμες λεπτομέρειες του κειμένου και της ψυχολογίας της αφηγήτριας, δίνοντας ένα σημαντικό κομμάτι της εικόνας.

Και όταν συντονίζονται, πατώντας η μια πάνω στη φωνή της άλλης, αντηχώντας, ολοκληρώνοντας, με τη γνώριμη άνεση κάποιου που έχει ζήσει αυτά ακριβώς που έχεις και συ, συντελείται κάτι ανήκουστο, που συχνά συναντάμε σαν πρόθεση/προσπάθεια, σπάνια όμως υπερβαίνει τα όρια του. Αλληλοσυμπληρώνονται, ενώνονται σαν κομμάτια του ίδιου παζλ. Μέσα από μια μόνο εξιστόρηση αλλά με το πλεονέκτημα της παρατήρησης των συναισθημάτων που ωριμάζουν, την ίδια στιγμή όπου πρωτοβιώνονται, έχεις μπροστά σου μια ολόκληρη ζωή, μια ευθεία, από ένα και μόνο σημείο. Μια αληθινή τρισδιάστατη εικόνα της προσωπικότητας της «αρραβωνιαστικιάς», με απροσδόκητο βάθος που δεν θα μπορούσε να στηρίξει μόνη της οποιαδήποτε ερμηνεύτρια, όσο ικανή. Ένα ζωντανό ον μνήμης που γεμίζει τον χώρο του θεάτρου.

Όλη η σκηνική εγκατάσταση που έχει εμπνευστεί η Μαγδαληνή Αυγερινού (με εξαιρετικές δουλειές στο παρελθόν με τη Λένα Κιτσοπούλου) στο Δώμα είναι μια ζωντανή δίνη ανάμνησης. Ολόκληρη ζωντανή. Η μουσική είναι ζωντανή και μιξάρεται εκείνη τη στιγμή με ηλεκτρική κιθάρα. Το δάπεδο είναι καλυμμένο με παλιές φωτογραφίες και γράμματα. Τα ράφια είναι γεμάτα με ζωντανά φυτά: βλέπεις τις ρίζες τους, η ηθοποιός γεύεται τα φύλλα τους, βγάζει τις ρίζες τους, χώνει τα δάχτυλα της στο χώμα. Ακόμα και ό,τι δεν είναι φυτό, είναι φαγώσιμο, φυσικό, παραδοσιακά λουκουμάκια με την άχνη σαν σκόνη του χρόνου, και ζωντανό μέλι. Ακόμα και τα παράθυρα, ανοίγουν σε μια στιγμή να δείξουν τον ζωντανό κόσμο απ’έξω. Οπτικά, ακουστικά, γευστικά, αρωματικά ερεθίσματα μνήμης. Και ανάμεσα σε όλη αυτή τη ζωή, ένα τσεκούρι: ο θάνατος.

Η Ζυράννα Ζατέλη εξήγησε σε πρόσφατη συνέντευξη της πως είχε συχνά αρνηθεί τη θεατρική μεταφορά του διηγήματος της. Κάτι όμως, σε αυτή την πρόθεση των παιδιών ένιωθε σωστό… και η απόδειξη είναι στην παράσταση. Όχι απλά μια πετυχημένη μεταφορά του διηγήματος αλλά και μια από τις πιο σημαντικές, συγκινητικές, συγκλονιστικές παραστάσεις που έχουμε παρακολουθήσει. Δεν το βάζω το 5άστερο τόσο εύκολα κάθε χρονιά.

Μια προειδοποίηση: ΜΗΝ διαβάσετε το πρόγραμμα της παράστασης πριν μπείτε μέσα. Τα σπόιλερ θα σας χαλάσουν το πιο γλυκό αίσθημα έκπληξης και ανακούφισης που προσφέρει το φινάλε της ιστορίας, η παιχνιδιάρικη του ανατροπή που το κάνουν, από απλά (;) εντυπωσιακό σε αληθινό πολυεπίπεδο αριστούργημα.

Διαβάστε, ακόμα, την εξαιρετική συνέντευξη με τους συντελεστές και το δακτυλογραφημένο γράμμα της συγγραφέως στη Lifo!

Rating: 5/5

Info:
Περσινή Αρραβωνιαστικιά
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου
Μουσική: costinho (Κωστής Ζουλιάτης)
Σκηνικός χώρος – Κοστούμια: Μαγδαληνή Αυγερινού
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Επιμέλεια κίνησης: Ξένια Θεμελή
Βοηθοί σκηνοθέτη: Μαρία Κοντογούρη, Ιωάννα Μπογδάνου
Παίζουν οι ηθοποιοί: Ξένια Θεμελή, Σύρμω Κεκέ, Τατιάνα Άννα Πίττα
Εισαγωγή: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου

Θέατρο Του Νέου Κόσμου – Δώμα, Αντισθένους 7 και Θαρύπου, Στάση Μετρό-Τραμ Συγγρού-Φιξ
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ: Από 18 Ιανουαρίου έως 13 Απριλίου 2014: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 21:15, 
Κυριακή 19:00
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: Κανονικό 12€
, Φοιτητικό 10€
, Ανέργων 8€

Η ομάδα Elephas Tiliensis έχει επιλεγεί να συμμετέχει στο “Φεστιβάλ Εταιρικών Θιάσων” που οργανώνει ο ΟΕΘ (Οργανισμός Εταιρικών Θιάσων) και το ΣΕΗ (Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών).