Πατέρας και γιος
Μια συγκινητική ταινία που θέτει ερωτήματα γύρω από τη σχέση γονέων- παιδιών έρχεται από την Ιαπωνία. Η ταινία “Πατέρας και γιος” του Hirokazu Koreeda, που κέρδισε το βραβείο της κριτικής επιτροπής στις Κάννες το 2013, περιγράφει μια ιστορία που στήνεται γύρω από ένα μεγάλο λάθος σε ένα μαιευτήριο. Ένα μπέρδεμα που κάνει σμπαράλια τις ζωές δύο οικογενειών.
Ο Ryota Nonomiya είναι ένας πετυχημένο στέλεχος επιχείρησης. Μαζί με τη γυναίκα του ενημερώνεται πως το πεντάχρονο αγόρι που θεωρούσε δικό του, ήταν τελικά το παιδί ενός άλλου αντρόγυνου. Ένα λάθος του μαιευτηρίου έδωσε το δικό τους βιολογικό παιδί στην άλλη οικογένεια και το αντίστροφο.
Η ταινία θέτει το εξής δίλημμα: Ποιο είναι τελικά το παιδί σου; Το παιδί που μεγαλώνεις, ή το παιδί που έχεις γεννήσει; Οι δύο οικογένειες θα πρέπει να πάρουν μια απόφαση, με βάση αυτό το δίλημμα. Ανταλλάσσουν τα παιδιά τους (σαν να είναι πράγματα) ή αφήνουν τα πράγματα όπως έχουν;
Στην αρκετά παραδοσιακή κοινωνία της Ιαπωνίας, το «αίμα» έχει μεγάλη σημασία. Όμως κι ένα παιδί ποτέ δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί απλό αντικείμενο. Έτσι, η κατάσταση δυσκολεύει και τα συναισθήματα των ηρώων γίνονται περίπλοκα και σύνθετα.
Ένα άλλο σημαντικό σημείο της ταινίας είναι οι κοινωνικές διαφορές ανάμεσα στις δύο οικογένειες. Θυμίζουν το κοντράστ ανάμεσα στις δύο οικογένειες στο θεατρικό έργο «Ο Θεός της Σφαγής» της Γιασμίνα Ρεζά. Και εκεί υπάρχει μία μεγαλοαστική και μία λαϊκή οικογένεια. Μόνο που εκεί οι γονείς δεν έχουν το δίλημμα αν θα ανταλλάξουν τα παιδιά τους ή όχι. Έχουν άλλα ζητήματα (πιο πεζά) να λύσουν.
Στο «Πατέρας και γιος» η οικογένεια του Ryota Nonomiya είναι πολύ πλούσια. Αντίθετα, η άλλη οικογένεια, των Saiki ανήκει στις χαμηλότερες τάξεις. Ο πατέρας είναι αργόσχολος και η μητέρα κάνει μια φτωχική εργασία. Όμως, όπως φαίνεται στο έργο, οι φτωχοί και λαϊκοί άνθρωποι έχουν πολύ μεγαλύτερη αμεσότητα και μεγαλώνουν σε πολύ πιο ευχάριστο περιβάλλον τα παιδιά τους.
Ο Nonomiya είναι σφιχτός άνθρωπος. Κρατάει αποστάσεις από το παιδί του (που αποδεικνύεται τελικά ότι δεν είναι δικό του), ενώ δουλεύει πάρα πολλές ώρες. Κι η σχέση με τη γυναίκα του δοκιμάζει. Πρέπει να σημειωθεί, ότι η σύζυγος του μεγαλοστελέχους προέρχεται κι αυτή από μια λαϊκή οικογένεια.
Με πολύ καλή φωτογραφία και επιλογή χώρων, άψογο μοντάζ κι ένα ιδιαίτερα προσεγμένο σενάριο, η ταινία με την ισχυρή σκηνοθετική άποψη καταφέρνει να συγκινεί και να σου βγάζει μια μεγάλη αλήθεια. Η γλυκιά ανθρωπιά του έργου και τα απολύτως μέσα στα καθημερινά όρια πάθη των ηρώων δένουν αρμονικά με τις υπέροχες μελωδίες του Μπαχ.
Οι ερμηνείες είναι εξαιρετικά προσεγμένες. Η φυσικότητα των ερμηνειών είναι υψηλότατου επιπέδου. Ακόμα και τα παιδάκια παίζουν με εξαιρετική πειστικότητα. Οι διαφορές στο κοινωνικό επίπεδο των δύο οικογενειών φαίνονται τόσο από τις ερμηνείες, όσο και από τους χώρους, στους οποίους υποτίθεται ότι ζουν. Ξεχωρίζει ο πρωταγωνιστής Masaharu Fukuyama, που έχει τον σύνθετο ρόλο του Nonomiya, ο οποίος μπαίνει βαθιά στο ρόλο του και κινείται επιδέξια ανάμεσα στην σκληρότητα του ανθρώπου του καθήκοντος και στην τρυφερότητα του καλού πατέρα. Όμως όλοι οι ηθοποιοί παίζουν πολύ καλά.
Τελικά, το «Πατέρας και γιος» είναι μια ταινία για τον πατέρα, το γιο, τη μητέρα, την κόρη και γενικά κάθε άνθρωπο. Ένα ευαίσθητο και ρεαλιστικό έργο, πάρα πολύ συγκινητικό. Κι η συγκίνηση βγαίνει από εκεί που βγαίνει η αλήθεια του. Παρουσιάζει πραγματικούς ανθρώπους, με τις καλές και τις κακές τους πλευρές να αποδίδονται με μεγάλη φυσικότητα.
Γιώργος Σμυρνής