Συγκίνηση και νοσταλγία στο αφιέρωμα για το Απλό Θέατρο στον Ιανό (video)

Χτες, Παγκόσμια Ημέρα του Θεάτρου, ήταν η ιδανική ευκαιρία για τους φίλους του Απλού Θεάτρου, να θυμηθούν τις μεγάλες στιγμές που έζησαν εκεί. Το Απλό Θέατρο πλέον έχει κλείσει και στο ίδιο κτήριο της Χαριλάου Τρικούπη 4 (πίσω από την Πάντειο) λειτουργεί το Θέατρο Σημείο με τη σύμφωνη γνώμη του Αντώνη Αντύπα.

Η εκδήλωση- αφιέρωμα του Ιανού περιείχε τα πάντα: Αναλύσεις ειδικών του θεάτρου και διάσημων δημοσιογράφων, τον ίδιο τον Αντώνη Αντύπα να θυμάται τις μεγάλες στιγμές του θεάτρου. Επίσης, είχε τη Μάνια Παπαδημητρίου να τραγουδάει και να απαγγέλλει έναν μονόλογο και την Ελένη Καραΐνδρου, τη σύζυγο του σκηνοθέτη και τη συνθέτρια που έντυσε μουσικά τις παραστάσεις του θεάτρου, να παίζει στο πιάνο.

Την εκδήλωση προλόγισε ο Κώστας Γεωργουσόπουλος. Ο γνωστός θεατρικός κριτικός δήλωσε ότι το Απλό Θέατρο είχε ένα ρεπερτόριο ανάλογης αξίας με αυτό «Εθνικού Θεάτρου». Και μάλιστα, όπως εκτίμησε, τέτοιο ρεπερτόριο στο «Εθνικό Θέατρο» τα τελευταία 30 χρόνια δεν υπάρχει.

Από το 1990 ως το 2012 έχουν ανέβει στις σκηνές του Απλού Θεάτρου επτά παραστάσεις Χάρολντ Πίντερ, αλλά και σημαντικά έργα του Μπ. Φρίελ, του Ντέιβιντ Μάμετ, του Ευγένιου Ο Νιλ, ελλήνων δραματουργών, όπως ο Γιώργος Διαλεγμένος. Επίσης, το θέατρο αυτό ανέβασε και δύο τραγωδίες του Ευριπίδη, τις Τρωάδες και τη Μήδεια.

Όπως δήλωσε ο Κ. Γεωργουσόπουλος, Αντύπας και Καραΐνδρου έκαναν το καθήκον τους σ’ αυτόν τον λαό. «Κι επειδή έκαναν το καθήκον τους, αναγκάστηκαν να κλείσουν το θέατρο», είπε χαρακτηριστικά. Το καθήκον αυτό ήταν να παρουσιάσουν στο κοινό τη σύγχρονη ελληνική δραματουργία, αλλά και να μυήσουν τους θεατές στις μεγάλες στιγμές του παγκόσμιου θεάτρου. Τον Αντώνη Αντύπα, ο Γεωργουσόπουλος τον χαρακτήρισε σκηνοθέτη λόγου, που σέβεται τα κείμενα και δεν διαπράττει «ύβρεις» του τύπου να βλέπεις τον Φάουστ του Γκαίτε σαν «αφορμή» για μία παράσταση, αναφερόμενος σε πρόσφατη δήλωση άλλου σκηνοθέτη, τον οποίο δεν κατονόμασε.

Στο συγκινητικό αυτό κλίμα, ο κ. Γεωργουσόπουλος θυμήθηκε ότι ο ίδιος ο Πίντερ τίμησε ως σκηνοθέτη τον Αντώνη Αντύπα. Και εξέφρασε την πικρία του που τόσα σημαντικά θέατρα κλείνουν, ενώ οι τηλεοράσεις κατακλύζονται από τουρκικά σίριαλ. Δήλωσε χαρακτηριστικά: Όταν βλέπω ένα τέτοιο ακροατήριο λέω: «Αυτοί απόψε γλίτωσαν από τον Σουλεϊμάν».
(Ίσως, όμως, όχι και από τον «Σουλεϊμάρκ», του Μάρκου Σεφερλή, για τον οποίο τελευταία ο κ. Γεωργουσόπουλος εκφράζει ιδιαίτερα την εκτίμησή του.)

Αντώνης Αντύπας: «Όλες μου οι παραστάσεις ήταν μια ανάγκη κραυγής»

Στη συνέχεια, ο Παύλος Τσίμας συνομίλησε με τον σκηνοθέτη Αντώνη Αντύπα, ο οποίος ταύτισε την πορεία του με το Απλό Θέατρο. Ο Παύλος Τσίμας, φανατικός φίλος του συγκεκριμένου θεάτρου, δήλωσε «έχω δει όλες τις παραστάσεις του Απλού Θεάτρου. Υπάρχουν παραστάσεις, που τις έχω στο μυαλό μου ολόκληρες.»

Στη συζήτησή του με τον σκηνοθέτη βγήκαν ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Ο Αντώνης Αντύπας παραδέχθηκε ότι τα έργα που ανεβάζει κυρίως είναι δραματικά, γιατί κι ο ίδιος μέσα του κουβαλάει μία θλίψη. Είναι ένα πένθος, το οποίο του μετέδωσαν, όταν ήταν μικρός, συγγενείς του, πρόσφυγες από τη Μικρασία, με τους οποίους μιλούσε καθημερινά. «Όλες μου οι παραστάσεις ήταν μια ανάγκη κραυγής», τόνισε με χαρακτηριστικό τρόπο.

Θυμήθηκε τη σχέση του με τον Κάρολο Κουν και το Θέατρο Τέχνης. Η επαφή του με τον Κουν ήταν πολύ σημαντική, γιατί πήρε από αυτόν ερεθίσματα, τα οποία στη συνέχεια τον διαμόρφωσαν ως σκηνοθέτη. Η πρώτη του εμφάνιση στην σκηνή ήταν στους Όρνιθες το 1964 στο Λονδίνο, ενώ θυμάται με δέος την παρουσία του στους Πέρσες του Κάρολου Κουν.

Όσο για την παρουσία του στο Απλό Θέατρο, στάθηκε πάρα πολύ στην ποιότητα των ηθοποιών. Ηθοποιοί, όπως ο Δημήτρης Καταλειφός, η Μάνια Παπαδημητρίου, η Ράνια Οικονομίδου, ο Άρης Λεμπεσόπουλος σφράγισαν με τις ερμηνείες τους τις παραστάσεις του Απλού Θεάτρου. Ο κ. Αντύπας θυμήθηκε σημαντικές στιγμές των ηθοποιών αυτών, ενώ παράλληλα προβάλλονταν πλάνα από παραστάσεις. Με ενδιαφέρον είδαμε και σημαντικούς σκηνοθέτες, όπως ο Μιχαήλ Μαρμαρινός και ο Στάθης Λιβαθινός στα πρώτα τους βήματα, από το μετερίζι του ηθοποιού, το οποίο υπηρέτησαν πολύ αξιόλογα. Πλάνα από παραστάσεις Ίψεν, Πίντερ, Φρίελ, Διαλεγμένου και άλλων σημαντικών δραματουργών συνόδευαν αυτό το σημαντικό αφιέρωμα.

Ο Αντώνης Αντύπας μίλησε και για τους λόγους, οι οποίοι τον ανάγκασαν να κλείσει το Απλό Θέατρο. Ο σκηνοθέτης μίλησε για απαξίωσή του από το Υπουργείο Πολιτισμού και για οικονομικά ζητήματα, που τον οδήγησαν σε αυτό το «διάλειμμα διαρκείας», όπως δηλώνει χαρακτηριστικά.

Το κλείσιμο της βραδιάς είχε καλλιτεχνικό χρώμα. Η Μάνια Παπαδημητρίου ερμήνευσε ένα μονόλογο από τη”Μόλλυ Σουήνυ” του Μπράιαν Φρίελ. Στη συνέχεια, τραγούδησε κομμάτια από συνθέσεις της Ελένης Καραΐνδρου από αγαπημένες θεατρικές παραστάσεις του Α. Αντύπα. Στο πιάνο τη συνόδευε η συνθέτρια Ελένη Καραΐνδρου. Κοντά τους οι Βαγγέλης Χριστόπουλος (όμποε), Γιώργος Καλούδης (τσέλο).

Κείμενο, video: Γιώργος Σμυρνής