Είδαμε το «ΙRAQ – 9 τόποι επιθυμίας» στο Vault: Γυναίκες σε μια φλεγόμενη χώρα

Το έργο της Ιρακινοαμερικανής δραματουργού εξιστορεί τη ζωή εννέα διαφορετικών Ιρακινών γυναικών, με φόντο τους δύο πολέμους στον Κόλπο και εμβαθύνει στο τί σημαίνει να είσαι γυναίκα, σε μια χώρα που επισκιάζεται από το καθεστώς του πολέμου και του ολοκληρωτισμού του Σαντάμ Χουσεΐν.

Οι μονόλογοι συνθέτουν ένα πολύχρωμο, ευφυές και λαμπερό δημιούργημα της γυναικείας μοναχικότητας και αναζήτησης σε «τρομακτικούς» καιρούς. Το έργο είναι η αληθινή ερμηνεία που σκιαγραφεί την πραγματικότητα των Ιρακινών γυναικών της Μέσης Ανατολής. Το ενδιαφέρον στο έργο είναι πως μέσα από τις εξιστορήσεις των γυναικών βλέπουμε μέσα από πολλά πρίσματα τη θέση της γυναίκας, αλλά και διαφορετικές πολιτικές και κοινωνικές στάσεις απέναντι στις καταστάσεις που ζει το Ιράκ. Έτσι, άλλη γυναίκα εκφράζει τον πόνο και τον αποτροπιασμό της για τα χτυπήματα των Αμερικανών και μια άλλη για τα βασανιστήρια του Σαντάμ. Μία γυναίκα είναι μέσα στο σύστημα, ερωμένη ενός υψηλά ιστάμενου του καθεστώτος και μια άλλη είναι εξόριστη στην Αγγλία και τάσσεται υπέρ του πολέμου, που ανέτρεψε τον δικτάτορα. Μια έφηβη που μεγάλωσε στην Αμερική βιώνει τον πόνο για τους συγγενείς της στο Ιράκ και μια άλλη, γυναίκα της ερήμου, πιο ταμπεραμεντόζα, αντιμετωπίζει προβλήματα με τους άντρες. Υπάρχουν και περιγραφές ακραίου μισογυνισμού και ανελέητης βαρβαρότητας από την πλευρά της εξουσίας, ακόμα και πάνω σε μωρά.

Το έργο έχει έτσι σκληρές, αλλά και διαφορετικές όψεις μιας τραγικής πραγματικότητας, που ζουν στο πετσί τους οι γυναίκες αυτής της ρημαγμένης χώρας. Αυτός ο πολύπλευρος χαρακτήρας είναι και η ομορφιά του, όπως και το γεγονός ότι αναδεικνύει την Ιρακινή γυναίκα. Πάντως, οι σκηνές που με συγκίνησαν περισσότερο ήταν αυτές της νεαρής Ιρακινοαμερικανής που ζει στην Αμερική και βιώνει την καταστροφή του τόπου της μέσα από τον πόλεμο στις ειδήσεις. Κι ίσως αυτό να οφείλεται και στο παίξιμο της ηθοποιού Δήμητρας Σύρου, που ενσαρκώνει αυτό το ρόλο. Αλλά και στο γεγονός ότι αυτό το σημείο είναι και το πιο βιωματικό από την πλευρά της συγγραφέως– που είναι μια Ιρακινής καταγωγής γυναίκα, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αμερική.

Η παράσταση έχει λιτά σκηνικά, κάπως τελετουργικό χαρακτήρα και αρκετά δραματικά στοιχεία. Βασίζεται πολύ στις ερμηνείες και στο ίδιο το κείμενο, ενώ έχει και λαογραφικά στοιχεία, προκειμένου να αναδείξει το χρώμα της Μέσης Ανατολής. Δεν ήταν όλες οι ερμηνείες το ίδιο καλές, καθώς κάποιοι ρόλοι είναι και λίγο περίεργοι. Όμως, όλες οι ηθοποιοί (Χάρις Συμεωνίδου, Έφη Μεράβογλου, Χριστίνα Δενδρινού, Έλενα Τυρέα, Δήμητρα Βαμβακάρη, Στέλλα Δρογγίτη, Δήμητρα Σύρου) μπαίνουν με αξιοσημείωτο πάθος στο πνεύμα του έργου και παλεύουν να αναδείξουν μια κοινωνική και πολιτιστική πραγματικότητα, που απέχει αρκετά από την ελληνική.

Σε γενικές γραμμές, το «ΙRAQ – 9 τόποι επιθυμίας» είναι ένα σκληρό και ενδιαφέρον έργο, που μας δείχνει όψεις μιας κοινωνίας που δεν γνωρίζουμε και που καταφέρνει να μας συγκινήσει, με τις δύσκολες καταστάσεις που περιγράφει.

Γιώργος Σμυρνής