Είδαμε το “Green Porno” για το Φεστιβάλ Αθηνών- Η αστεία «διαστροφή» της φύσης
Μια παράσταση που σε κάνει να βλέπεις με διαφορετική ματιά την έννοια της διαστροφής είναι το Green Porno. H performance- διάλεξη της Ιζαμπέλλα Ροσσελλίνι για τη σεξουαλική ζωή των ζώων έδειξε ότι η φύση είναι γεμάτη παραξενιές και ποικιλία στους τρόπους αναπαραγωγής, αλλά και σεξουαλικής εκτόνωσης.
Η παράσταση ανέβηκε στην Πειραιώς 260 για το Φεστιβάλ Αθηνών. Μόνη επί σκηνής ήταν η Ιζαμπέλλα Ροσσελλίνι. Και παρουσίασε με αρκετό χιούμορ μια καλλιτεχνική δημιουργία που μοιάζει αρκετά με διάλεξη για τη σεξουαλικότητα στο ζωικό βασίλειο. Με το διπλό ρόλο της ως επιστήμονας (έχει σπουδάσει το αντικείμενο σε Πανεπιστήμιο) και ως ηθοποιός, η Ροσελλίνι κατάφερνε να κρατάει μια επιστημονικότητα πάνω στο θέμα, αλλά να το κάνει να φαίνεται και διασκεδαστικό.
Ταυτόχρονα με την απαγγελία αυτή παίζονταν κατά διαστήματα σύντομα video από τις ταινίες μικρού μήκους, που επίσης είχαν τον τίτλο Green Porno (Πράσινο ή Οικολογικό Πορνό). Αυτές τις ταινίες τις είχε κάνει πιο πριν η Ροσσελλίνι κι είχαν σημειώσει αρκετή επιτυχία. Και με αφορμή αυτές τις ταινίες έχτισε το μονόλογο- performance που παρακολουθήσαμε στο θέατρο. Τα video δεν καπελώνουν την σκηνική παρουσία της ηθοποιού, αλλά την συμπληρώνουν δημιουργικά.
Σε αυτό το κομμάτι βοήθησε κι ο μονόλογος του Ζαν-Κλωντ Καρριέρ για τη δημιουργία του θεατρικού μονολόγου. Ο Καρριέρ έχει υπάρξει συνεργάτης του Πήτερ Μπρουκ, ενώ υπέγραψε ή συνυπέγραψε τα σενάρια για μερικές από τις κορυφαίες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Έγραψε μαζί με τον Λουίς Μπουνουέλ τα σενάρια σε κορυφαίες ταινίες του Ισπανού σκηνοθέτη.
Το Green Porno είναι κάτι ανάμεσα σε ένα χιουμοριστικό ντοκιμαντέρ για τη φύση και σε καλλιτεχνική δημιουργία. Μας παρουσίασε μια μεγάλη παλέτα από διαφορετικές συμπεριφορές στο ζωικό βασίλειο, από αρσενικά, θηλυκά, ερμαφρόδιτα και άφυλα όντα. Όλη αυτή η σεξουαλική αναπαράσταση τόσο διαφορετικών τρόπων αναπαραγωγής, είχε το αστείο κομμάτι της, ειδικά όπως το προσέγγιζε η Ροσσελλίνι. Αλλά, μολονότι η διάθεση της ήταν να τα δείξει όλα με διασκεδαστικό και εκλαϊκευμένο τρόπο, ποτέ δεν κανιβάλισε το θέμα της (έστω κι αν αραιά και πού μας μίλησε για ζώα- κανίβαλους). Αντίθετα το προσέγγισε με σοβαρότητα. Με απλό και ακομπλεξάριστο τρόπο, χωρίς να εκβιάζει το γέλιο. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι σε κάποια σημεία έχανε τη σειρά αυτών που είχε να πει.
Υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν μέσα από παραδείγματα από τη βιολογία να εξηγήσουν γιατί οι γυναίκες φέρονται έτσι και οι άντρες αλλιώς, γιατί υπάρχει ανισότητα στον κόσμο, γιατί ο τάδε πλούτισε και ο άλλος έμεινε φτωχός κ.α. Το Green Porno δεν πέφτει σε αυτή την παγίδα. Μπορεί να δείχνει μία αράχνη που θυσιάζεται, για να τραφούν τα παιδιά της από το σώμα της. Αλλά να δείξει κι ένα χάμστερ θηλυκό, που τρέφεται με τα παιδιά της, όταν αυτά είναι πάρα πολλά (όλα αυτά, βέβαια, με αστείο τρόπο- δεν ήταν θρίλερ η performance). Έτσι, μας δείχνει ότι δεν μπορούμε να διαλέγουμε κάποιες συμπεριφορές από το ζωικό βασίλειο και με βάση αυτές να λέμε ότι η φύση επιβάλλει αυτό ή εκείνο από τους ανθρώπους. Γιατί, στη φύση υπάρχει μια πραγματική βαβέλ συμπεριφορών (όπως άλλωστε και στην ανθρωπότητα).
Η παράσταση έκλεισε με συγκινητικό και ανθρώπινο τρόπο. Αφήνοντας για λίγο τα ζώα, η Ροσσελλίνι μας έδειξε μια φωτογραφία της μητέρας της Ίνγκριτ Μπέργκμαν. Οι δυο τους έδειχναν φτυστές. Τότε η ηθοποιός θυμήθηκε όσους έλεγαν ότι η μητέρα της ήταν πολύ καλύτερη ηθοποιός από την ίδια και πιο όμορφη και ανώτερη σε όλα. Και συνέδεσε αυτό το βίωμά της με το θέμα, τονίζοντας ότι στη φύση τελικά αυτό που μετράει είναι η διαφορετικότητα. Σημασία δεν έχει να είσαι ανώτερος. Απλά να είσαι διαφορετικός. Αυτό απέδειξαν τα τόσα παραδείγματα από τη φύση. Ας μην ανταγωνιζόμαστε, λοιπόν, ο ένας τον άλλο κι ας σεβόμαστε το δικαίωμα να διαφέρουμε μεταξύ μας.
Έτσι, η παράσταση είχε και τις αστείες και πικάντικες στιγμές του, που μας διασκέδασαν. Αλλά μας άφησε κι ένα σοβαρό μήνυμα, που κρυβόταν από πίσω. Αν και δεν ήταν ακριβώς έργο τέχνης- καθώς έμοιαζε πολύ και με ντοκιμαντέρ- σίγουρα ήταν χαριτωμένο κι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Το “Green Porno” εκτός από οικολογικό “πορνό”, αποδείχθηκε και αρκετά ουμανιστικό.
Γιώργος Σμυρνής