“Παίζοντας με τη Φωτιά”- Οι γυναίκες ηθοποιοί απειλούνται με θάνατο στο Αφγανιστάν!

Mια πολύ ενδιαφέρουσα αληθινή καταγραφή αυτής της κατάστασης είναι το έργο  της Αννέτας Παπαθανασίου με τίτλο «Παίζοντας με τη Φωτιά», που προβάλλεται στο Δαναό. Παρακολουθήσαμε το ντοκιμαντέρ για τις γυναίκες ηθοποιούς στο Αφγανιστάν, που κυριολεκτικά παίζουν με τη φωτιά, στην avant premier στο Δαναό.

H Αννέτα Παπαθανασίου, ηθοποιός η ίδια και σκηνοθέτης, επισκέπτεται την Καμπούλ, για να διδάξει την Αντιγόνη του Σοφοκλή στο πανεπιστήμιο της πόλης. Επί τη ευκαιρία, καταγράφει τη ζωή των Αφγανών καλλιτεχνών, που προσπαθούν να συνδυάσουν την τέχνη και τον πολιτισμό με την σκληρή καθημερινότητα σε αυτή την ταλαιπωρημένη χώρα. Αφηγείται τις ιστορίες των γυναικών ηθοποιών που έχουν την τόλμη να ασχοληθούν με το θέατρο και αντιμετωπίζουν σκληρή κριτική, κοινωνική αποδοκιμασία, ακόμα και απειλές για τη ζωή τους και την οικογένειά τους.

Η ταινία είναι μια καταγραφή όσων συναντά και που δυστυχώς η φαντασία ωχριά μπροστά στην πραγματικότητα. Μια σκληρή καταγραφή, ειδικά όταν γνωρίζεις ότι αυτό που αποτυπώνεται στη μεγάλη οθόνη είναι εικόνες της αληθινής ζωής, χωρίς μυθοπλασία και σενάριο.

Βασίζεται περισσότερο σε προσωπικές αφηγήσεις και συνεντεύξεις των Αφγανών και αναδεικνύει τους κινδύνους για τις γυναίκες ηθοποιούς, όσο και την προκατάληψη της κοινής γνώμης εις βάρος τους. Γυναίκες ηθοποιοί έχουν δολοφονηθεί, διαπομπευθεί και δεχθεί απειλητικά γράμματα, ιδίως από τους Ταλιμπάν. Γι’ αυτό και είναι ελάχιστες στο Αφγανιστάν οι γυναίκες ηθοποιοί και τους γυναικείους ρόλους τους παίζουν άντρες. 

Το “Παίζοντας με τη φωτιά” παρουσιάζει μια σκληρή πραγματικότητα και κάνει ένα πολύ σημαντικό ενημερωτικό ταξίδι σε μια δύσκολη περιοχή του πλανήτη, που μαστίζεται από τον εμφύλιο, τη θρησκοληψία και την γυναικεία καταπίεση. Δείχνει τον πουριτανισμό αυτής της ισλαμικής κοινωνίας και έχει και μια αστεία – για τον ακραίο πουριτανισμό της- συνέντευξη με έναν μουλά του Αφγανιστάν. 

Μου έλειψαν, όμως, κάποια πράγματα από το ντοκιμαντέρ, όπως μια ξεκάθαρη παρουσίαση του ιστορικού πλαισίου, που έχει οδηγήσει το Αφγανιστάν σε αυτή την κατάσταση. Το ντοκιμαντέρ προβάλλει περισσότερο την παρουσία της Ανέττας Παπαθανασίου ως καθηγήτριας στην Καμπούλ και τις συνεντεύξεις που παίρνει. Θα μπορούσε να είχε εμπλουτιστεί περισσότερο αφηγηματικά, με πληροφορίες, αλλά και με στοιχεία δραματοποίησης, για να δείξει με πιο καθαρό τρόπο τις δύσκολες καταστάσεις για τις γυναίκες ηθοποιούς, αλλά και την πορεία, προς την οποία βαδίζει η αφγανική κοινωνία. Όπως, θα μπορούσε να έχει πιο πολλές κοινωνιολογικές αναφορές (όπως, για παράδειγμα, την κοινωνική και οικονομική θέση των ανθρώπων που πηγαίνουν θέατρο στο Αφγανιστάν και στηρίζουν τις τέχνες, όπως και αυτή των ανθρώπων που θεωρούν ότι οι γυναίκες ηθοποιοί είναι ανήθικες). 

Ως προς τους συντελεστές, το σενάριο  και η σκηνοθεσία ανήκει στην Αννέτα Παπαθανασίου. Τη Διεύθυνση φωτογραφίας υπογράφει Δημήτρης Κορδελάς, το μοντάζ ο Χρόνης Θεοχάρης, τη μουσική η Μαρία Χριστίνα Κριθαρά. Η Δημοσιογραφική παραγωγή και έρευνα είναι της Ιωάννας Μπρατσιάκου και παραγωγoί είναι οι Μίκης Μοδιάνος, Φωτεινή Οικονομοπούλου Η ταινία είναι μια παραγωγή της TOPCUT- MODIANO, OH MY DOG, και συμπαραγωγή του ΟΤΕ TV και της ΝΕΡΙΤ ΑΕ.

Η ταινία έχει προβληθεί στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στο SAID Film Festival, Seattle USA, Ιούνιος 2014, στο FEMINA International Women’s Film Festival, Rio de Janeiro, Brazil, Ιούλιος 2014 και αλλού. Επίσης, θα ταξιδέψει και σε φεστιβάλ στην Ινδονησία, στην Ισπανία, στις Βρυξέλλες, , στη Ρώμη και στην Αυστραλία.

Έχει επίσης κερδίσει τα Βραβεία:
Doc On Air βραβείο από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ντοκιμαντέρ EDN και την ΕΡΤ για την καλύτερη παρουσίαση της ιδέας στο 15ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
HONORABLE MENTION AWARD στο International film awards Berlin (ifab) 2014
1ο βραβείο ντοκιμαντέρ στο διεθνές φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας 2014

Γιώργος Σμυρνής