Η Ωραία Της Ημέρας
Πόρνη από χόμπι και απλά για την εμπειρία γίνεται η καλοζωισμένη αστή Catherine Deneuve σε μια από τις καλύτερες ταινίες του μεγάλου Luis Buñuel. “Η ωραία της Ημέρας” ταινία του 1967 κυκλοφορεί ξανά στους κινηματογράφους.
Η Σεβερίν, η όμορφη, αλλά ψυχρή ερωτικά, σύζυγος ενός γιατρού, γίνεται πόρνη πολυτελείας σε οίκο ανοχής, με το ψευδώνυμο «Ωραία της Ημέρας». Εκεί εκπληρώνει όλες τις σεξουαλικές φαντασιώσεις της, αλλά και αυτές των πελατών της. Όσο περισσότερο επιδίδεται σε αυτές, τόσο πιο τρυφερή γίνεται με τον άντρα της. Η ταινία αρχίζει όπως ακριβώς τελειώνει, μ’ ένα όνειρο.
H ταινία ανήκει στην ωριμότερη περίοδο του Buñuel τη λεγόμενη «Γαλλική περίοδο» των δεκαετιών 60 και 70 (που ήταν εδώ που τα λέμε οι μεγάλες δεκαετίες του σινεμά). Τότε, ο Ισπανός σκηνοθέτης με συνεργάτες τους Silberman and Carrière, θα σκηνοθετήσει στη Γαλλία τα μεγάλα κινηματογραφικά του αριστουργήματα. “Η ωραία της ημέρας” είναι ένα αριστοτεχνικό παιχνίδι ανάμεσα στο πραγματικό και το φαντασιακό, από έναν Buñuel χλευαστικό απέναντι στα αστικά ερωτικά ήθη, αλλά και γενικότερα την ηθική και την υποκρισία των μεγαλοαστών. Το ότι γίνεται χλευαστικός με τις ελίτ δεν σημαίνει ότι φοράει παρωπίδες για το τι συμβαίνει στα κατώτερα στρώμματα της κοινωνίας ή ότι τους παρουσιάζει σαν αγγέλους. Μάλλον το αντίθετο. Ο κοινωνικός “απόπατος” των λωποδυτών και των ιερόδουλων δεν έχει κανένα σημάδι εξωραϊσμού. Είναι όμως ένας κόσμος μεγαλύτερης ελευθερίας, ως προς την σεξουαλική απόλαυση, καθώς ξεφεύγει από τους περιορισμούς και τα “δήθεν” των ανώτερων οικονομικά στρωμμάτων. Το πορνείο γίνεται ένας χώρος, όπου ελίτ και κατώτερα κοινωνικά στρώμματα συναντιούνται.
Η πλοκή του έργου αποδεικνύεται επεισοδιακή. Η Σεβερίν έχει κάθε λόγο να θέλει να κρατήσει μυστική την κρυφή ζωή της ως ιερόδουλη, αλλά αυτό δεν είνα πάντα εφικτό. Είτε γιατί μπορεί να έχει πελάτες γνωστούς του άντρα της, είτε γιατί πελάτες, άνθρωποι του υποκόσμου, χωρίς όρια στην δράση τους, μπορεί να την ερωτευθούν και να την διεκδικήσουν “με το καλό και με το άγριο”.
Παράλληλα, η αποστασιοποιημένη προσέγγιση του σκηνοθέτη αλλά και της πρωταγωνίστριας, δίνει μια σχεδόν κλινική ανάλυση των όσων συμβαίνουν στα άδυτα του ψυχισμού της. “Η Ωραία της Ημέρας”, όπως την παρουσιάζει o Buñuel και την ερμηνεύει η Catherine Deneuve, δείχνει ταυτόχρονα τελείως πόρνη, αλλά και εντελώς αγνή, εμφανίζοντας έναν ψυχισμό τόσο αντιφατικό και διχασμένο, όσο κι η ίδια της η ζωή.
Το μη πραγματικό (ο κόσμος των φαντασιώσεων και των ενοχών της πρωταγωνίστριας) δένει αρμονικά με τον ψυχρό ρεαλισμό της κοινωνικής της πραγματικότητας και των παράδοξων βίτσιων της. Αν και το σουρεαλιστικό είναι το αντίθετο του ρεαλιστικού, στην “Ωραία της Ημέρας” το ένα απλά συμπληρώνει το άλλο. Η ρεαλιστική αφήγηση μας δείχνει την εξωτερική πλευρά της Σεβερίν και το σουρεαλιστικό καταδύεται στον κόσμο των φαντασιώσεων και των ενοχών της, στη λίμπιντο και το ασυνείδητο της ηρωίδας. Κι όλα αυτά με έναν πολύ καθαρό και ελάχιστα δυσνόητο τρόπο. Αλλά και τα ηθικά ζητήματα και διλήμματα, που τίθενται με ωμό και πολύ εμπνευσμένο τρόπο, από την ταινία, δεν είναι μικρότερης σημαντικότητας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: “Η ωραία της ημέρας” είναι μία σπουδαία ταινία, που έχει γράψει τη δική της ιστορία στον κόσμο του σινεμά.
Γιώργος Σμυρνής