Είδαμε τον «Πουπουλένιο» στο θέατρο Αθηνών- Χιτσκοκικό παραμύθι

Ο Πουπουλένιος του Μακντόνα συνδυάζει πολλά είδη λογοτεχνίας. Περιγράφει μια ανάκριση ενός συγγραφέα με μεγάλα οικογενειακά προβλήματα, από δύο αστυνομικούς ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος. Οι ιστορίες του διαβάζονται στην ανάκριση, όχι για να περάσουν από «ιδεολογικό έλεγχο», αλλά γιατί θεωρούνται τεκμήρια ενός εγκλήματος. Η υπόθεση περιπλέκεται πολύ, με την εμπλοκή του νοητικά καθυστερημένου αδερφού του συγγραφέα. Αλλά, όλοι οι δρόμοι αυτού το story οδηγούν στο εξής: ο συγγραφέας πρέπει να πεθάνει. Το έργο του όμως πρέπει να ζήσει.

Αν και με καλογραμμένους διαλόγους, ευφάνταστη και ενδιαφέρουσα πλοκή, το συγκεκριμένο έργο του Μακντόνα είναι αρκετά περίεργο και κρύβει ουκ ολίγες παγίδες για τον σκηνοθέτη. Είναι αρκετά ζοφερό, συχνά μοιάζει με επίδειξη διηγήματος, οι συμπτώσεις ανάμεσα στα παιδικά τραύματα ή τις ιστορίες του ανακρινόμενου και τα τραγικά βιώματα των ανακριτών του είναι κουραστικές. Επίσης, πάσχει στην κεντρική του ιδέα. Την μια αποδομεί την περιπέτεια της γραφής, καθώς μας δείχνει ότι ο συγγραφέας προκύπτει από ένα διεστραμμένο και απάνθρωπο πείραμα της οικογένειας του. Και μετά, έρχεται στο φινάλε να μας πει ότι η λογοτεχνική γραφή είναι ένα ιερό πράγμα, για το οποίο αξίζει κανείς να θυσιαστεί (και ίσως να υποστεί οποιοδήποτε ακραίο και απάνθρωπο πείραμα). Είναι ίσως η πιο κραυγαλέα από τις αντιφάσεις του έργου.

Το ανέβασμα, πάντως, του Μαρκουλάκη έγινε με αρκετή εξυπνάδα και φαντασία. Η σκηνοθετική ματιά του Μαρκουλάκη δεν έδωσε το βάρος στις σκοτεινές και δυστοπικές πλευρές του έργου, αλλά στους χαρακτήρες, στις αντιθέσεις τους, στις μελοδραματικές πλευρές του έργου, στο μαύρο χιούμορ των διαλόγων και στην παραμυθένια (σκοτεινή βέβαια) ατμόσφαιρα. Επίσης, η πλοκή αστυνομικού χαρακτήρα κυλάει αβίαστα και με ρυθμό, ενώ δεν λείπουν και στιγμές δραματοποίησης του σασπένς. Υπάρχουν ωραίες εικόνες που ταιριάζουν στην ατμόσφαιρα του παραμυθιού, οι οποίες συνοδεύουν τις πιο σκληρές αφηγήσεις σχετικές με παραμύθια και την παιδική ηλικία.

Ο Μαρκουλάκης δεν είναι μόνο σκηνοθέτης, αλλά και πρωταγωνιστής. Κάνει καλή δουλειά και υποκριτικά, στον ρόλο του μπλεγμένου συγγραφέα σε μια παράλογη ιστορία εγκλημάτων. Δίνει μια έντονη συναισθηματικά ερμηνεία, ξέρει πού να δώσει το βάρος και τί να αποφορτίσει, ώστε να μην γίνει πολύ βαρύ το έργο. Το μόνο που μου έλειψε είναι ο τρόμος του θανάτου, ενός ανθρώπου καταδικασμένου σε θάνατο. Αυτό φαίνεται να λείπει αρκετά σε πολλά σημεία, γεγονός που συμβάλλει ακόμα περισσότερο στην αποφόρτιση του έργου και στην ανάδειξη ενός παραλογισμού του χαρακτήρα. Αλλά όσο να’ ναι, ο φόβος του θανάτου σε μια τέτοια περίπτωση είναι το πλέον βασικό συναίσθημα.

Ο Νίκος Κουρής και ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος παίζουν τους δύο αστυνομικούς, οι οποίοι πραγματοποιούν την ανάκριση. Και οι δύο είναι εξαίρετοι ηθοποιοί που δίνουν υπόσταση και βάθος στους δύο χαρακτήρες. Ο Νίκος Κουρής είναι πολύ πειστικός σκληρός αστυνομικός. Ψαγμένος, αρκετά πονηρός, στυγνός καριερίστας, αλλά με κάποιες συναισθηματικές εξάρσεις. Εξίσου σπουδαία είναι και η δουλειά που έκανε ο Παπασπηλιόπουλος στον ρόλο του άλλου αστυνομικού. Αυτός δεν είναι τόσο έξυπνος, είναι πιο ακραίος στην συμπεριφορά του, αλλά και πιο συναισθηματικός. Τελικά, αποδεικνύεται και καλύτερος άνθρωπος. Χάρη στον Παπασπηλιόπουλο, πάντως, ζωντανεύει πολύ στο έργο και γίνεται καταλύτης του. Καλός και αρκετά χιουμοριστικός και ο Γιώργος Πυρπασόπουλος στον ιδιαίτερο ρόλο του νοητικά καθυστερημένου αδερφού του συγγραφέα.

Κοντολογίς, ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης έκανε μια πολύ έξυπνη σκηνοθεσία του “Πουπουλένιου”, δίνοντας έμφαση στα πιο δυνατά στοιχέια του. Σε συνδυασμό με το υψηλό επίπεδο των ηθοποιών και τις δυνατές εικόνες, η παράσταση αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα θεατρική πρόταση, που βγάζει σασπένς, συναίσθημα και (μαύρο) χιούμορ.

Γιώργος Σμυρνής