Στο μυαλό της Άννας Πολιτκόφσκαγια…
«Ανεπίδεκτη διόρθωσης, θεατρικό αφιέρωμα στη μνήμη της Άννα Πολιτκόφσκαγια». Με αυτό τον τίτλο ο 40χρόνος Ιταλός συγγραφέας Στέφανο Μασίνι, παρουσίασε το 2007 ένα θεατρικό έργο βασισμένο σε γραπτά, συνεντεύξεις και άλλα κείμενα που αφορούσαν τη ρωσίδα δημοσιογράφο Άννα Πολιτκόφσκαγια, η οποία δολοφονήθηκε το 2006 σε ηλικία 48 ετών. Η μαχητική δημοσιογράφος, που ειδικευόταν σε θέματα διαφθοράς και καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ήταν γνωστή για την αντίθεσή της στην διακυβέρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στη διάρκεια της ζωής της, η Άννα Πολιτκόφσκαγια είχε πέσει θύμα απαγωγής, δηλητηρίασης και τελικά δολοφονήθηκε στην είσοδο της πολυκατοικίας όπου διέμενε στη Μόσχα, ενώ δίπλα στο πτώμα της βρέθηκαν τέσσερις κάλυκες και ένα περίστροφο Μακάροφ, το χαρακτηριστικό όπλο των κατά παραγγελία δολοφονιών στη Ρωσία. Εικάζεται, ότι ο φόνος έγινε λίγο πριν δώσει στη δημοσιότητα μία έρευνα για τις πρακτικές βασανισμού που χρησιμοποιούνταν από τις τσετσενικές αρχές.
Το έργο του Μασίνι, που έχει παρουσιαστεί σε σημαντικά θέατρα της Ευρώπης και διασκευάστηκε για τη μεγάλη οθόνη από τον Felipe Cappa (2009), θα δούμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων, σε μετάφραση του Δημήτρη Αλεξάκη και σκηνοθεσία του Μιχάλη Κοιλάκου.
Το ρόλο της Άννας Πολιτκόφσκαγια αναλαμβάνει η Τάνια Παλαιολόγου, μια ηθοποιός που πρωτογνωρίσαμε στις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου: “Τοπίο στην Ομίχλη” “Το Βλέμμα του Οδυσσέα” και “Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα”. Μάλιστα στην πρώτη της ταινία ήταν μόλις 11 ετών. Η ίδια δηλώνει ότι η υποκριτική προέκυψε ως τυχαίο γεγονός στη ζωή της, ενώ το κρυφό της όνειρο ήταν να γίνει συγγραφέας για να μπορεί ν’ αφηγείται ιστορίες. Αυτό δεν την εμπόδισε να σπουδάσει θέατρο, θεατρολογία και μουσική στην Αθήνα και σωματικό θέατρο στο Royal Holloway University of London με υποτροφία του ΙΚΥ και να συνεργαστεί ως ηθοποιός με σημαντικούς σκηνοθέτες στο Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης, τα ΔηΠεΘε Β. Αιγαίου και Κοζάνης κ.ά.
Για την ηρωίδα που ενσαρκώνει, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είναι μία γυναίκα, που, στην προσπάθειά της να καταγράψει τα γεγονότα, βρίσκεται τελικά και η ίδια μέσα τους, ταυτίζεται με την έρευνά της. Στο τέλος δεν μπορεί να κάνει πίσω. Παρά το προδιαγεγραμμένο ραντεβού της με τον θάνατο, συνεχίζει να κάνει αυτό που πιστεύει».
Παραδέχεται ότι η ζωή και η πορεία της Άννας Πολιτκόφσκαγια κέντρισε το ενδιαφέρον της πολλά χρόνια πριν καταπιαστεί με το ρόλο. «Την παρακολουθούσα από το 2004, πριν από τη δολοφονία της. Αν διαβάσει κανείς τα κείμενά της, δεν μπορεί παρά να μην γοητευτεί ολοκληρωτικά από την προσωπικότητά της. Ήταν τρομακτικά θαρραλέα, ένα κοφτερό μυαλό που ασκούσε ουσιαστική κριτική προς όλες τις κατευθύνσεις, και ταυτόχρονα βαθειά ευαίσθητη στην ανθρώπινη περιπέτεια.»
Σχολιάζοντας τους λόγους που οδήγησαν στη δολοφονία της δημοσιογράφου αναφέρει «Η Άννα με τη στάση της ήταν δηλωμένη “εχθρός του κράτους”. Και φυσικά δεν ήταν η μόνη δημοσιογράφος που δολοφονήθηκε στη Ρωσία εξαιτίας της έρευνάς της. Από το 1993 καταγράφονται ετησίως 5-10 θάνατοι δημοσιογράφων στην Ρωσία. Η μοναδική “λογική” που υπάρχει σε τέτοιους θανάτους είναι αυτή των πολιτικών συμφερόντων και μυρίζει χρήμα.»
Η 37χρονη ηθοποιός έχει μέχρι σήμερα στο βιογραφικό της σημαντικές θεατρικές συνεργασίες με καταξιωμένους έλληνες σκηνοθέτες. Ποια όμως θεωρεί σημείο καμπής στην καριέρα της; «Τη στιγμή που συνειδητοποίησα ότι πρέπει να δουλέψω την αναπνοή μου. Ήμουν στο δεύτερο έτος της σχολής και άρχισα να δουλεύω με τον Κωστή Σφυρικίδη το σύστημα Linklater για την απελευθέρωση της φυσικής φωνής. Ένας καινούργιος υπέροχος κόσμος ανοίχτηκε μπροστά μου. Τότε κατάλαβα ότι το θέατρο είναι τσαγκαρική. Κι ότι θέλει διαρκή άσκηση.»
Εκπροσωπώντας την καλλιτεχνική γενιά που πρόλαβε να δραστηριοποιηθεί στο θέατρο και πριν την οικονομική κρίση, αντιμετωπίζει τη νέα πραγματικότητα με μια πιο ψύχραιμη ματιά: «Ξεκίνησα να δουλεύω στο θέατρο από τα χρόνια της σχολής. Τότε υπήρχαν συμβόλαια στο ελεύθερο θέατρο, μισθολογικές βαθμίδες. Σιγά σιγά αυτά εξαφανίζονται. Χάνεται η έννοια του επαγγέλματος, ηθοποιοί που ζούσαν με αξιοπρέπεια από το θέατρο για χρόνια μπορεί να βρεθούν χωρίς δουλειά ολόκληρες σεζόν. Κάνω πολλές συζητήσεις με ανθρώπους της γενιάς μου γι’ αυτό το θέμα. Ο δικός μου τρόπος να επιβιώνω στο θέατρο είναι να μην ταυτίζομαι με τη δουλειά μου, να μην ακυρώνομαι όταν δεν βρίσκω χώρο. Φτιάχνω χώρο μέσα μου για ό,τι θέλω να πω και όταν ωριμάζουν οι συνθήκες, έρχονται και οι δουλειές.»
Και πως ονειρεύεται το μέλλον της στην επόμενη δεκαετία; «Καταρχάς, ζωντανή. Παρούσα σε ό,τι θα μου έχει φέρει ο χρόνος. Θα ήθελα να έχω χρόνο να γυμνάζομαι, να διαβάζω, να μαγειρεύω και να αγαπώ. Και με πολλές ρυτίδες γέλιου.»
ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΛΕΟΡΑΣΕΩΝ
Κύπρου 91Α και Σικίνου, Κυψέλη τηλ. 2130040496, 6945 348445
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ: Από 29 Σεπτεμβρίου έως 4 Νοεμβρίου 2014
ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ: Δευτέρα και Τρίτη 21.00
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: Ολόκληρο: 10 ευρώ – Φοιτητικό: 8 ευρώ – Άνεργοι, κάρτα ΣΕΗ: 5 ευρώ